Tòa án thương mại Hoa Kỳ vô hiệu hóa thuế đối ứng của Tổng thống Trump

Quyết định thuế của tổng thống là vi Hiến

Tòa án Thương mại Quốc tế tuyên bố Hiến pháp Mỹ trao quyền độc quyền cho Quốc hội trong việc điều chỉnh thương mại với các nước khác và quyền khẩn cấp của tổng thống để bảo vệ kinh tế Mỹ không thể vượt qua quyền này.

Tòa án nhấn mạnh: "Tòa không đánh giá về việc Tổng thống đưa ra mức thuế đối ứng là hành động khôn ngoan hay có mang lại hiệu quả về thương mại hay không mà chỉ xét đến tính hợp hiến của quyết định này. Việc tòa vô hiệu hóa kế hoạch áp thuế không phải vì không hiệu quả mà vì luật liên bang không cho phép".

Phán quyết của tòa án có thể đánh dấu sự kết thúc sớm cho cuộc chiến thương mại quốc tế của Tổng thống Trump vì sắc lệnh này vô hiệu hóa hầu hết các mức thuế, xóa bỏ phần lớn các hạn chế thương mại mà ông đã tuyên bố kể từ khi nhậm chức.

Ngoài ra, diễn biến mới này cũng có thể gây trở ngại cho các cuộc đàm phán của Chính quyền Tổng thống Trump với các đối tác thương mại phải chịu mức thuế mới. Kể từ khi Mỹ công bố thuế quan, các quốc gia không ngừng vận động để thúc đẩy các cuộc đàm phán với Mỹ trong nỗ lực thuyết phục Tổng thống Trump giảm thuế. Thuế quan được tùy chỉnh cho từng đối tác thương mại sẽ có hiệu lực vào tháng 7 sau 90 ngày tạm dừng.

Nhà Trắng cáo buộc “cuộc đảo chính tư pháp”

Ngay sau phán quyết, chính quyền của ông Donald Trump đã đệ đơn kháng cáo và đặt câu hỏi về thẩm quyền của tòa án. Các quyết định của Tòa án Thương mại Quốc tế có trụ sở tại Manhattan, nơi giải quyết các tranh chấp liên quan đến luật thương mại và hải quan quốc tế, có thể được kháng cáo lên Tòa Phúc thẩm liên bang ở Washington và cuối cùng là Tòa án Tối cao Mỹ.

Người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai cho rằng thâm hụt thương mại là tình trạng khẩn cấp quốc gia đã tàn phá nước Mỹ, bỏ rơi người lao động và làm suy yếu ngành công nghiệp quốc phòng.

Trong khi đó, Phó chánh Văn phòng Nhà Trắng Stephen Miller coi quyết định của tòa án là dấu hiệu của một "cuộc đảo chính tư pháp". "Cuộc đảo chính tư pháp đã vượt khỏi tầm kiểm soát”, ông viết trong một bài đăng trên X.

Chính quyền của ông Trump đã nhiều lần đụng độ với các tòa án Hoa Kỳ. Một số thành viên Nội các công khai đặt câu hỏi về thẩm quyền của tư pháp trong thế cân bằng quyền lực với hành pháp.

Trước đó, một số thẩm phán đã tìm cách vô hiệu hóa một số quyết định hoặc sắc lệnh hành pháp của tổng thống, chẳng hạn quyết định sa thải hàng loạt nhân viên liên bang hoặc đóng cửa USAID.

Trong khi đó, Tổng chưởng lý New York Letitia James, người là thành viên của liên minh đa bang đã đệ đơn kiện chống lại quyết định thuế quan của Tổng thống Trump, đã ca ngợi phán quyết này là "một chiến thắng lớn cho các gia đình lao động, doanh nghiệp và nhà nước pháp quyền". "Tổng thống không thể bỏ qua Hiến pháp và áp đặt mức tăng thuế lớn đối với người dân Mỹ".

Nếu phán quyết của tòa án được giữ nguyên, chính quyền Tổng thống Trump sẽ mất đòn bẩy tức thì mà thuế quan mang lại và sẽ phải thực hiện một cách tiếp cận chậm hơn trong các cuộc điều tra thương mại dài hơn theo các luật thương mại khác để ủng hộ các quyết định về thuế quan của mình.

Đồng đô la tăng vọt nhờ phản ứng tích cực

Đồng đô la Mỹ đã tăng giá trong một phản ứng với phán quyết của tòa án, một diễn biến tích cực cho đồng bạc xanh đang gặp khó khăn trong năm nay do những biến động khó lường về chính sách thương mại.

"Thuế quan của Tổng thống Trump sẽ dẫn đến áp lực lạm phát đình trệ đối với nền kinh tế Hoa Kỳ, vì vậy việc đảo ngược các mức thuế đó sẽ là một lợi thế tích cực đối với đồng đô la”, Yunosuke Ikeda, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vĩ mô tại Nomura ở Tokyo cho biết.

Tài sản của Hoa Kỳ, bao gồm đồng đô la, cổ phiếu và trái phiếu Kho bạc dài hạn, đã giảm mạnh trong những tháng gần đây khi các nhà đầu tư đánh giá lại sức mạnh của thị trường Hoa Kỳ.

Kể từ khi Tổng thống Trump áp đặt các khoản thuế khắc nghiệt đối với các nền kinh tế toàn cầu vào ngày 2/4, đồng bạc xanh đã suy yếu khoảng 2% so với đồng yên Nhật, gần 6% so với đồng franc Thụy Sĩ và 4% so với đồng euro.

Thuế quan vẫn có thể được áp dụng?

Tuy nhiên, mọi thứ vẫn chưa kết thúc và vấn đề thuế quan có thể sẽ được giải quyết tại tòa án cấp cao hơn.

"Đây là một tin tức quan trọng”. Nhà phân tích thị trường cấp cao tại capital.com, Kyle Rodda cho biết. Theo bà, từ lâu đã có nhiều ý kiến cho rằng các quyền hạn khẩn cấp về thuế quan mà Tổng thống Trump là vi hiến và quyền ban hành thuế quan thuộc về Quốc hội".

"Ông Trump vẫn có thể kháng cáo hoặc áp đặt thuế quan hẹp hơn, theo lĩnh vực cụ thể, vì vậy thế giới vẫn đối mặt với tình thiếu chắc chắn về chính sách”, cô nói thêm.

Deborah Elms, Trưởng phòng Chính sách thương mại tại Quỹ Hinrich ở Singapore cho biết: "Thế giới chưa thể thở phào. Có vô số các các con đường hợp pháp khác để áp đặt thuế quan. Tổng thống có thể gây sức ép để Quốc hội cũng có thể hành động. Với việc đảng Cộng hòa nắm đa số, các nhà lập pháp hoàn toàn có thể nói rằng họ ủng hộ các hành động thuế quan của Trump và cho phép các chính sách này được tiếp tục”, cô nói với CNA.