Ngày khai mạc Quốc hội khóa mới và những đặc quyền của nghị sĩ Mỹ

- Chủ Nhật, 13/06/2021, 07:47 - Chia sẻ
Các nghị sĩ Mỹ được hưởng nhiều đặc quyền đáng kể, bảo đảm cho họ yên tâm làm nhiệm vụ đại diện cho dân ngay từ ngày làm việc đầu tiên của Quốc hội khóa mới. Đây là ngày rất được chú ý vì nó là khởi đầu cho một nhiệm kỳ đầy trách nhiệm.

Ngày làm việc đầu tiên

Điều 1, Phần 2 của Hiến pháp đặt ra nhiệm kỳ hai năm cho các thành viên của Hạ viện Mỹ. Còn các thành viên Thượng viện có nhiệm kỳ 6 năm nhưng cứ 2 năm lại bầu lại 1/3 số Thượng nghị sĩ. Quốc hội Mỹ tổ chức hai “kỳ họp” cho mỗi nhiệm kỳ, mỗi kỳ họp kéo dài một năm, bắt đầu vào ngày 3.1 (hoặc một ngày nào khác theo sự chọn lựa của Quốc hội). Chẳng hạn năm 2014, Quốc hội lần thứ 114 của Mỹ được triệu tập vào ngày 6.1. Vào một thời điểm được chọn trong hai tháng đầu của mỗi kỳ họp, Tổng thống sẽ đọc Diễn văn Liên bang, thẩm định tình hình quốc gia và phác thảo những dự luật sẽ trình Quốc hội.

Một số thủ tục đáng chú ý mà Hạ viện làm trong ngày làm việc đầu tiên có thể kể đến là việc bầu ra Chủ tịch Hạ viện; tuyên thệ của các thành viên Quốc hội mới được bầu và tái đắc cử; thông qua các quy tắc của Hạ viện cho Quốc hội mới; thông qua các nghị quyết hành chính khác nhau và nhất trí các thỏa thuận; và thông báo về các chính sách của Chủ tịch Hạ viện về các thông lệ nhất định…

Đặc biệt, trong số thủ tục trên, tuyên thệ của các nghị sĩ rất được nhiều người chú ý. Để bắt đầu nhiệm kỳ mới, toàn thể Hạ nghị sĩ và một phần ba Thượng nghị sĩ sẽ đọc dõng dạc nội dung sau: “Tôi long trọng tuyên thệ rằng tôi sẽ ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp Mỹ chống lại mọi kẻ thù, trong và ngoài nước; tôi tin tưởng và trung thành với Hiến pháp; tôi nhận lãnh trách nhiệm này tự nguyện, không hề dè dặt, cũng không né tránh; tôi sẽ tận tụy hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ của trọng trách mà tôi sắp đảm nhận; cầu xin Chúa phù hộ tôi”.

Vào ngày đầu tiên của Quốc hội Mỹ, Hạ viện cũng thường thông qua các nghị quyết chỉ định một số hoặc nhiều thành viên của mình các Ủy ban. Quá trình này thường được tiếp tục trong vài tuần nữa. Quá trình phân công Ủy ban chủ yếu diễn ra trong các nhóm đảng, Hội nghị đảng Cộng hòa và Cuộc họp kín của đảng Dân chủ. Vai trò của các Ủy ban ở cả Thượng viện lẫn Hạ viện đều rất quan trọng vì không phải mọi thành viên của Quốc hội đều là các chuyên gia về mọi lĩnh vực thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Do đó, các Ủy ban được thành lập nhằm cung cấp các thông tin quý cho Quốc hội, bằng cách xem xét các vấn đề cần thảo luận rồi tường trình cho Quốc hội. Quốc hội Mỹ phân bổ chức trách làm luật, giám sát, và nội chính cho khoảng 200 ủy ban và tiểu ban.

Một số công việc khác cũng được thực hiện ở Hạ viện trong ngày đầu tiên, chẳng hạn như thông qua nghị quyết đối với thẩm phán hoặc một thành viên Quốc hội thực hiện việc tuyên thệ nhậm chức cho một hoặc nhiều thành viên đắc cử vắng mặt. Ngoài ra, khi bắt đầu một Quốc hội mới sau cuộc bầu cử tổng thống, Hạ viện và Thượng viện cũng phải thông qua một nghị quyết đồng ý họp chung để đếm số phiếu đại cử tri bầu Tổng thống và Phó Tổng thống.

Các thành viên của Quốc hội thứ 117 của Mỹ tuyên thệ trong ngày đầu tiên của nhiệm kỳ

Nguồn: ITN 

Một số đặc quyền của nghị sĩ Mỹ

Theo Wikipedia, Hiến pháp đất nước cờ hoa ban cho nghị sĩ lưỡng viện quyền không bị bắt giữ trong mọi tình huống ngoại trừ khi phạm tội phản quốc, các trọng tội và tội gây rối. Đặc quyền miễn trừ này được áp dụng cho các nghị sĩ “trong khi đang tham dự các phiên họp của Quốc hội, khi đang trên đường đến dự họp và khi trở về”. Hạ viện ban hành các quy định nghiêm ngặt nhằm bảo vệ quyền này. Một nghị sĩ Hạ viện không được phép khước từ quyền đặc miễn tài phán trừ khi có sự cho phép của toàn thể Hạ viện. Quy định của Thượng viện ít nghiêm ngặt hơn, cho phép các Thượng nghị sĩ khước từ đặc quyền này khi họ thấy thích hợp.

Hiến pháp cũng bảo đảm quyền tự do tranh luận tại hai viện, “các nghị sĩ không bị xét hỏi về những điều họ phát biểu hay tranh luận tại Quốc hội". Do đó, một nghị sĩ sẽ không bị truy tố vì tội vu khống hoặc phỉ báng vì những nhận xét người này đưa ra tại nghị trường. Tuy nhiên, mỗi viện đều lập ra các quy định nhằm hạn chế các phát biểu có mục đích xúc phạm người khác, và có biện pháp chế tài đối với các nghị sĩ vi phạm.

Một đặc quyền khác được dành cho các thành viên Quốc hội là quyền sử dụng Thư viện Quốc hội. Một trong những nhiệm vụ của thư viện khổng lồ này là phục vụ các nghị sĩ và nhân viên Quốc hội. Để thực thi nhiệm vụ này, cơ quan Dịch vụ Nghiên cứu Quốc hội cung cấp những sưu khảo chi tiết, cập nhật, và phi đảng phái cho các Thượng nghị sĩ, dân biểu, và nhân viên của họ nhằm giúp họ hoàn thành các chức trách thường nhật.

Ngăn cản công tác của Quốc hội là một tội hình sự chiếu theo luật liên bang, được biết đến như là tội khinh mạn Quốc hội. Do đó, Quốc hội có quyền truy tố các cá nhân về tội khinh mạn, nhưng không thể áp đặt bất cứ hình phạt nào. Hệ thống tư pháp sẽ xét xử theo trình tự thông thường dành cho một vụ án hình sự. Nếu bị buộc tội, bị cáo có thể nhận mức án bị giam giữ lên đến một năm.

Ngọc Minh