Tìm hiểu về làng làm mộc bản Thanh Liễu
Phường Bách Nghệ - Trung tâm Nghiên cứu, Phát triển, Ứng dụng sản phẩm làng nghề Việt vừa phối hợp cùng các nghệ nhân làng nghề Thanh Liễu (phường Tân Hưng, TP. Hải Dương) khai mạc chương trình “Mộc bản Thanh Liễu - Hành trình hồi sinh một làng nghề”.
Nghề khắc in mộc bản Thanh Liễu có lịch sử hình thành và phát triển 581 năm, từ thế kỷ XV - XIX, phục vụ nhu cầu văn hóa, xã hội, tinh thần của nhân dân và góp phần lan tỏa tri thức cho cộng đồng, xã hội.
Làng nghề không chỉ nổi tiếng với kỹ thuật khắc mộc bản tinh xảo mà còn là nơi tạo ra nhiều ván in mộc bản quý giá. Có thể kể đến khối mộc bản triều Nguyễn, mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm và mộc bản trường học Phúc Giang; các Bảo vật quốc gia: mộc bản chùa Bổ Đà, chùa Trăm Gian và bộ mộc bản Hải Thượng y tông tâm lĩnh chùa Đồng Nhân...
Tuy nhiên, theo thời gian, nghề in tại đây bị mai một và hiện chỉ còn số ít hộ giữ được nghề.
Tại chương trình “Mộc bản Thanh Liễu - Hành trình hồi sinh một làng nghề” đang diễn ra tại HY 01-5 Hoàng Thành Villas, phường Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội, các nghệ nhân làng nghề Thanh Liễu chia sẻ về quá trình giữ nghề in khắc gỗ, đồng thời tổ chức một số hoạt động như: giới thiệu về lịch sử, văn hóa làng Thanh Liễu; trưng bày ván khắc, dụng cụ, các ấn phẩm từ mộc bản; trình diễn kỹ thuật khắc và in mộc bản...
Nghệ nhân Nguyễn Công Tráng cho biết, nghề khắc mộc bản đòi hỏi sự công phu, tỉ mỉ từ khâu chuẩn bị, chế biến nguyên liệu (chọn gỗ, xẻ ván, ngâm tẩm, hong khô…) đến công đoạn khắc ván. Đây là nghề thủ công tập hợp nhiều nét tinh hoa, nhất là khắc chữ Hán Nôm nghệ nhân không chỉ cần khéo nghề mà còn phải thành thạo chữ cổ. Hy vọng lớp trẻ với những hiểu biết và sáng tạo sẽ tiếp tục kế thừa, phát huy truyền thống của làng nghề sau bao năm tưởng như đã mai một”.
Theo nghệ nhân trẻ Nguyễn Công Đạt, việc tổ chức chương trình “Mộc bản Thanh Liễu - Hành trình hồi sinh một làng nghề” tại Hà Nội nhằm nỗ lực bảo tồn di sản, đồng thời tạo cơ hội phát triển làng nghề Thanh Liễu. "Chúng tôi mong muốn nghề mộc bản sẽ tiếp tục phát triển và được nhiều người đón nhận hơn trong tương lai”.
Trong khuôn khổ chương trình, vào 14h - 17h ngày 8.6, các nghệ nhân làng Thanh Liều sẽ tổ chức chuyên đề "Kỹ thuật khắc và in mộc bản", với các hoạt động giao lưu, chia sẻ về kỹ thuật khắc mộc bản và in ấn phẩm; workshop thực hành về kỹ thuật khắc và in.
Từ 14h - 17h ngày 15.6, chuyên đề "Mỹ thuật trong mộc bản" sẽ thảo luận xoay quan các vấn đề về mỹ thuật trong các ván in mộc bản, workshop in ấn phẩm từ mộc bản.
Một số hình ảnh tại gian trưng bày ván khắc, dụng cụ; các ấn phẩm từ mộc bản:
