Thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững
Phát biểu tại hội thảo, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết: quán triệt tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai Chương trình nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH - CN) phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với các cơ quan, tổ chức, nhà khoa học, chuyên gia khẩn trương xây dựng và ban hành Chương trình KH - CN cấp quốc gia nhằm phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0.
Đây là một trong những chương trình hành động nhanh chóng, kịp thời của Bộ KH - CN trong việc thực hiện chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc triển khai cam kết của Việt Nam về Net Zero. Chương trình này sẽ song hành cùng với các Chương trình KH - CN quốc gia khác đã và đang thực hiện để chung tay thúc đẩy các giải pháp KH và CN, đặc biệt là hướng tới công nghệ xanh, công nghệ giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2021 (COP26).
Chương trình KH và CN Net Zero sẽ là nền tảng, là cơ sở để tạo ra các giải pháp đột phá trong công nghệ thu giữ, lưu trữ carbon, giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến nền kinh tế xanh, kinh tế tuần, nâng cao và cải thiện chất lượng môi trường sống của Việt Nam; thúc đẩy phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, tạo việc làm trong ngành công nghệ xanh, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững tại Việt Nam.
"Hội thảo này là cơ hội để chúng ta cùng nhau trao đổi, tìm kiếm giải pháp hiệu quả và thực tế nhằm triển khai thành công chương trình KH - CN hướng tới mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại vùng Đông Nam Bộ - khu vực có vai trò đặc biệt trong phát triển KT - XH của Việt Nam…”, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.
Từ thực tế của địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Nguyễn Văn Thọ nhận định, phát triển xanh là xu hướng của toàn cầu và là con đường phát triển tất yếu cho Việt Nam nói chung và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói riêng. Chính vì vậy, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã quyết liệt triển khai các chiến lược, kế hoạch theo lộ trình giảm phát thải để đạt Net Zero; tổ chức các hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nâng cao kiến thức chuyên môn về kiểm kê khí nhà kính gắn với mục tiêu tăng trưởng xanh; triển khai Bản ghi nhớ với chính quyền thành phố Sakai, Nhật Bản trong lĩnh vực môi trường, hướng tới xây dựng "Thành phố không Carbon", "Kinh tế tuần hoàn" và khả năng phát triển dự án áp dụng Cơ chế tín chỉ chung...
Đồng thời, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang triển khai đề án "Nghiên cứu và ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững huyện Côn Đảo giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030"; qua đó, định hướng đưa Côn Đảo trở thành huyện đảo tiên phong và hình mẫu điển hình trong áp dụng kinh tế tuần hoàn trong nước và khu vực. "Nhờ những nỗ lực này, năm 2023, Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) xếp thứ 8 trên bảng xếp hạng của cả nước, tăng 11 bậc so với năm 2022, xếp thứ 4 trong khu vực Đông Nam Bộ", ông Thọ phấn khởi nói.
Kỳ vọng tạo ra các giải pháp đột phá trong giảm phát thải khí nhà kính
Tại hội thảo, trên cơ sở phân tích các đặc thù về kinh tế - xã hội, thuận lợi, các khó khăn, thách thức của vùng Đông Nam Bộ trong quá trình thực hiện các mục tiêu về tăng trưởng, trong đó có tăng trưởng xanh, bền vững, các chuyên gia đã trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ giải pháp và đề xuất các định hướng, giải pháp về khoa học công nghệ nhằm hỗ trợ việc thực hiện mục tiêu Net Zero cho vùng Đông Nam Bộ nói chung và của mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong vùng nói riêng. Đồng thời, Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn cho các tổ chức, cá nhân từ các viện, trường, các doanh nghiệp… xây dựng các đề xuất nhiệm vụ tham gia Chương trình khoa học công nghệ (KHCN) cấp quốc gia “Nghiên cứu khoa học và công nghệ phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam”.
Chương trình KH - CN Net Zero được kỳ vọng tạo ra các giải pháp đột phá trong công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon, công nghệ giảm phát thải khí nhà kính, các mô hình, giải pháp phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn phù hợp với điều kiện Việt Nam để giảm đáng kể lượng phát thải của Việt Nam, cải thiện chất lượng môi trường và bảo vệ đa dạng sinh học; thúc đẩy phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, tạo việc làm trong ngành công nghệ xanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Chương trình có nhiều nét mới, được triển khai theo hướng "tiếp cận từ mục tiêu", huy động nguồn lực, trí tuệ của cộng đồng doanh nghiệp kết hợp các nhà khoa học, chuyên gia từ khối viện, trường đại học và Nhà nước để giải quyết mục tiêu cụ thể của quốc gia - mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam đến năm 2050.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh kêu gọi các cơ quan, đơn vị chức năng, cùng các nhà khoa học, chuyên gia và doanh nghiệp vùng Đông Nam Bộ tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm, sáng tạo và hợp tác, sớm đề xuất triển khai các nhiệm vụ KH - CN phục vụ mục tiêu Net Zero. Trong đó, cần tập trung xác định rõ lộ trình, nguồn lực và cách thức thực hiện để các kết quả nghiên cứu nhanh chóng đi vào thực tiễn, mang lại hiệu quả cụ thể và lâu dài.
