Đổi mới phương thức phòng, chống ma túy
Cho ý kiến về Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, các đại biểu Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội nhìn nhận tình hình ma túy trong nước diễn biến rất phức tạp và khó lường với số vụ, đối tượng và tang vật ma túy bắt giữ có xu hướng tăng qua các năm. Đáng chú ý, số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy vẫn còn ở mức rất cao, có ở mọi thành phần, lứa tuổi, địa bàn. Chính vì vậy, các ý kiến tại phiên thảo luận tại Tổ 1 đánh giá chương trình có ý nghĩa thực tiễn cao, thiết thực với từng người, từng nhà, toàn xã hội, bảo đảm cuộc sống bình yên hôm nay và mai sau.
Theo ĐBQH, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội Nguyễn Hải Trung, ma tuý không chỉ là tệ nạn, vấn nạn mà là hiểm họa mang tính chất toàn cầu. Ma túy đi vào mọi ngõ ngách của đời sống, không trừ bất cứ một ai nếu chúng ta không cảnh giác. Đại biểu nêu rõ, ở các đô thị lớn, có những trường hợp thuê hẳn các khu chung cư để tổ chức sử dụng ma túy và để vào được các chung cư này cũng không phải dễ. Bên cạnh đó, ma túy bây giờ có thể hút, ngửi, ăn, uống... và có thể sử dụng ở bất kỳ chỗ nào. "Đặc biệt, cùng với sự phát triển khoa học công nghệ nên giá ma túy cũng rẻ hơn", ĐBQH Nguyễn Hải Trung thông tin thêm.
Nhấn mạnh hiểm họa khôn lường của ma túy đối với tinh thần, thể xác, sức lao động và các giá trị đạo đức, gây nên nhiều vụ án mạng, làm mất trật tự xã hội, Giám đốc Công an thành phố khẳng định, phải tập trung công tác phòng, chống ma túy, tuy nhiên, trên thực tế thì kết quả chưa được như mong muốn. "Dự báo tình hình tệ nạn ma túy càng ngày càng phức tạp, theo nhiều phương thức, con đường khác nhau. Do đó, bên cạnh quyết tâm chính trị cao phải có giải pháp rất mạnh. Phải đổi mới cách thức, phương thức thực hiện, phân công, phân cấp, phân nhiệm để nâng cao hiệu quả phòng chống ma túy... cuộc chiến này đòi hỏi phải kiên trì, kiên định", ĐBQH Nguyễn Hải Trung nhấn mạnh.
Tại buổi thảo luận tổ, một số đại biểu bày tỏ lo ngại tình trạng phối trộn các chất ma túy ngày càng tinh vi, gây nhiều hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt những chất ma túy tổng hợp được phối trộn thành những hình thức, hình dạng khác nhau là con đường nhanh nhất, tác hại nhất thâm nhập vào Việt Nam. Do vậy, đòi hỏi những vấn đề mới cần được thường xuyên cập nhật để có giải pháp phòng, chống ma túy hiệu quả.
Ưu tiên phòng hơn là chống
Dự báo hiểm họa ma tuý ngày càng phức tạp, nhiều ý kiến cho rằng bên cạnh quyết tâm chính trị cần có sự kiên trì, kiên quyết, với các biện pháp mạnh mẽ hơn, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị; đồng thời, đổi mới cách thức, phân công, phân cấp, phân nhiệm rõ ràng. Để đạt được cao nhất mục tiêu đề ra trong Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy, một số đại biểu đề nghị ưu tiên các giải pháp phòng hơn là chống, đó là phòng việc mua, bán, vận chuyển, lưu thông, phân phối, trồng hái, phối trộn, sử dụng. Trong đó, lưu ý hiện nay có nhiều phương thức mua bán ma túy khác nhau, trong đó phải kể đến tính phức tạp, khó kiểm soát của hình thức mua bán qua mạng.
Quan tâm tới nguồn kinh phí và nguồn lực thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy, ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai cho biết, so sánh với mặt bằng chung và so với các chương trình mục tiêu quốc gia khác, tổng mức đầu tư của chương trình này khả thi và hợp lý. "Về cơ cấu ngân sách địa phương dự kiến 4.600 tỷ đồng, đại biểu đề nghị cân nhắc nguồn vốn này, bởi nguồn thu ngân sách của từng địa phương khác nhau, có địa phương vấn nạn ma túy nhiều, nhưng khả năng cân đối thấp, do đó nghiên cứu để bảo đảm tính khả thi" - đại biểu nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, đại biểu cũng lưu ý, mặc dù chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Tám, nhưng trong dự toán ngân sách năm 2025 và dự toán ngân sách trung hạn 3 năm, Chính phủ chưa đề cập nguồn vốn cho Chương trình này. Do đó, cần quan tâm đến việc bố trí ngân sách cho chương trình; đồng thời, xác định rõ ưu tiên bố trí ngân sách cho các chương trình, dự án cụ thể để bảo đảm đủ điều kiện thực hiện.
Nhấn mạnh nội dung nghị quyết của Quốc hội có ý nghĩa quan trọng, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai kiến nghị bổ sung quy định trách nhiệm tổ chức thực hiện trong dự thảo nghị quyết. Bởi thời gian qua, bên cạnh vướng mắc về cơ chế, chính sách, khâu tổ chức thực hiện có lúc, có nơi còn hạn chế, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân chưa rõ nên khó có căn cứ để giám sát, đánh giá...
Còn ĐBQH Nguyễn Anh Trí đánh giá dự thảo chương trình đã nêu chi tiết, cụ thể các giải pháp để đạt mục tiêu giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại ma túy, nhưng cần ưu tiên thực hiện các chỉ tiêu mang tính dự phòng; các chỉ tiêu nhằm giảm cung; các giải pháp về truyền thông trong cộng đồng, xã hội, trường lớp. Đại biểu cũng mong muốn qua chương trình này, Bộ Công an quan tâm hơn nữa đến thuốc lá thế hệ mới - con đường đến ma túy dễ nhất, đặc biệt là đối với thanh niên, thiếu niên.
Bên cạnh đó, một số đại biểu đề nghị bổ sung giải pháp huy động nguồn lực xã hội hóa cho phòng, chống ma túy; có cơ chế khuyến khích địa phương tự cân đối được ngân sách tăng chi ngân sách cho phòng, chống ma túy; đồng thời mong muốn sau khi kết thúc chương trình này, sẽ đánh giá việc hoàn thành các chỉ tiêu nêu ra trong Nghị quyết về Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy.
