Tiếp cận đa chiều để giảm nghèo bền vững

Nâng cao nhận thức của người dân

Từ ngày 05.1.2016, Quyết định 59/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016 - 2020 chính thức có hiệu lực. Thay vì xem xét nghèo thu nhập những ai không được khám chữa bệnh, không được đến trường, không được tiếp cận thông tin cũng được xác định là nghèo. Cái nghèo không chỉ gắn liền với sự thiếu thốn thu nhập, chi tiêu mà còn là việc không được thỏa mãn các nhu cầu xã hội cơ bản khác.

Thanh Hóa có 11/27 huyện miền núi, với hơn 1 triệu đồng bào các dân tộc Thái, Mường, Mông, Khơ Mú, Dao... có vị trí chiến lược quan trọng về an ninh quốc gia, quốc phòng. Việc giảm nghèo đồng bộ ở các chiều thiếu hụt không chỉ đóng vai trò quan trọng trong ổn định kinh tế - xã hội mà còn là nhiệm vụ chính trị của tỉnh nói riêng và cả nước nói chung.

Lễ khánh thành điểm trường bản Cơn khẳng định sự chung tay của cả cộng đồng trong hỗ trợ giảm nghèo đa chiều

Việc có kiến thức sẽ giúp đồng bào dễ dàng hơn trong việc tiếp cận với các thông tin xã hội và các dịch vụ cơ bản khác, vì vậy, xóa mù chữ là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và có ảnh hưởng lớn đến sự thành công của chương trình giảm nghèo bền vững nói chung. Tỉnh Thanh Hóa đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 không còn tình trạng trẻ em thất học, đưa khoảng gần 8 nghìn trẻ trong độ tuổi hiện không được đi học, đến trường.

Để làm được điều này tỉnh đã thực hiện đồng bộ và có hiệu quả chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, hỗ trợ gạo, tín dụng ưu đãi cho học sinh, sinh viên là con hộ nghèo, người dân tộc thiểu số, học sinh vùng đặc biệt khó khăn; rà soát, sắp xếp lại mạng lưới các trường, lớp học cho phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương; tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, nhất là khu vực miền núi, tạo điều kiện thuận lợi để trẻ em vùng sâu, vùng xa yên tâm học tập; đầu tư xây dựng các trường bán trú, trung tâm hướng nghiệp, dạy nghề; chuẩn hóa giáo viên góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Nhờ đó từ năm 2016 đến nay, đã có trên 400 nghìn lượt học sinh được miễn, giảm học phí; gần 120 nghìn lượt trẻ em mầm non được hỗ trợ ăn trưa; trợ cấp xã hội cho trên 17 nghìn học sinh, sinh viên.

Thực tiễn đã chứng minh, chỉ khi có tri thức các em mới có thể làm chủ được cơ hội, cải thiện chất lượng cuộc sống của bản thân, gia đình qua tiếp cận đúng, đủ các chiều thiếu hụt, từng bước có đóng góp cho sự phát triển chung của xã hội.

Hỗ trợ các “chiều” thiếu hụt

Ngoài giáo dục, các chiều thiếu hụt khác cũng có chuyển biến rõ rệt nhờ chính sách hỗ trợ từ chính quyền. Các cơ sở khám chữa bệnh trong toàn tỉnh đã đến từng thôn bản phổ  biến  phòng bệnh ở đối tượng trẻ nhỏ và khám, chữa bệnh cho phụ nữ, người cao tuổi. Toàn tỉnh Thanh Hóa có 629 đại lý BHYT phát triển rộng khắp, năm 2017 tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 86,47% dân số, vượt 4,17% so với chỉ tiêu được giao. Có 76 cơ sở y tế đăng ký khám, chữa bệnh bằng thẻ BHYT, gần 193 nghìn lượt người nghèo được hỗ trợ điều trị nội trú từ Quỹ hỗ trợ khám, chữa bệnh cho người nghèo tương đương gần 57 tỉ đồng.

Để xóa nhà tạm, hỗ trợ nhà ở kiên cố nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và chung tay của cộng đồng, đến nay toàn tỉnh Thanh Hóa đã có 4.191 hộ nghèo được hỗ trợ vay vốn ưu đãi làm nhà ở theo Chương trình 167 giai đoạn 2; 1.574 hộ được hỗ trợ làm nhà ở phòng tránh bão lụt. Ngoài ra, Quỹ vì người nghèo đã hỗ trợ làm mới 1.205 nhà, sửa chữa 120 nhà ở “Đại đoàn kết” với tổng kinh phí hơn 68 tỉ đồng. 

Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường đã hỗ trợ, nâng cấp công trình cấp nước tập trung, hỗ trợ xây mới và nâng cấp công trình cấp nước hộ gia đình cho 14.654 hộ nghèo. Kết hợp cùng nhiều chương trình khác, tính đến cuối năm 2017 toàn tỉnh đã có gần 122 nghìn công trình nước sạch, vệ sinh đạt tiêu chuẩn. Những cải thiện về chiều nước sạch đã góp phần giảm bệnh tật liên quan đến vệ sinh môi trường, nâng cao sức khỏe, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người nghèo.

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của CNTT và nhằm nâng cao khả năng tiếp cận thông tin cho hộ nghèo theo chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững giai đoạn 2016 - 2020, Thanh Hóa đã hoàn thành việc đầu tư, nâng cấp hệ thống đài truyền thanh cho 36 xã với số vốn trên 21 tỷ đồng. Đồng thời, đang thực hiện lắp đặt 36 đài truyền thanh các xã đạt chuẩn nông thôn mới để đáp ứng nhu cầu về cung cấp thông tin cho người dân và phục vụ nhiệm vụ tuyên truyền ở địa phương. Bên cạnh đó, để hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ trợ giúp pháp lý cho các hộ nghèo, các cấp, ngành, địa phương đã tổ chức nhiều hội nghị tập huấn phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ chủ chốt các huyện, xã miền núi; tổ chức 459 đợt truyền thông về trợ giúp pháp lý tại xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn với trên 23.000 lượt người tham dự. Trang bị bổ sung sách pháp luật cho tủ sách pháp luật tại 100 xã nghèo. Đồng thời cung cấp nhiều tài liệu, báo, tạp chí, tờ gấp pháp luật, đề cương tuyên truyền pháp luật cho nhân dân ở các thôn, bản đặc biệt khó khăn và các xã nghèo.

Việc phổ cập thông tin một cách nhanh và chính xác đã mang lại những hiệu ứng tích cực tạo động lực, phong trào thi đua cùng nhau thoát nghèo trong nhân dân. Với từng cấp, từng khu vực, đối tượng tiếp nhận khác nhau các thông tin giảm nghèo cũng được truyền tải khác nhau có tính dễ hiểu, đại chúng.

Việc tập trung hỗ trợ các chiều thiếu hụt, từng bước cải thiện và nâng dần điều kiện sống, mức sống và chất lượng cuộc sống của các hộ mới thoát nghèo, hộ cận nghèo được đánh giá là giải pháp chống tái nghèo. Với những giải pháp đồng bộ, hiệu quả, công tác giảm nghèo đa chiều ở tỉnh Thanh Hóa đã huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị chung tay vào cuộc, góp phần tạo sự thống nhất, phát huy sức mạnh đoàn kết, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường để hộ nghèo vươn lên thoát nghèo bền vững. Từ những kết quả đã đạt được, Thanh Hóa được đánh giá là một trong những tỉnh đi đầu trong công tác giảm nghèo đa chiều hiệu quả, giúp đời sống nhân dân ngày một ấm no, sung túc hơn.