Tiếng gõ cửa

Một sáng Chủ nhật, tôi đã tỉnh dậy nhưng vì là ngày nghỉ nên vẫn còn nấn ná nằm trên giường. Bỗng nghe tiếng gõ cửa rất mạnh và dồn dập. Dậy mở tôi mới biết người khách gõ cửa phòng kế bên.

Chủ nhà bên cạnh ra mở cửa, hỏi khách:

- Chào ông! Có việc gì đấy?

Người khách tỏ rõ sự phật ý:

- Tôi đến chơi với ông không được hay sao mà cứ phải có việc gì?

- Tại vì đã lâu lắm có thấy ông đến đâu. Vả lại người như ông thì đến nhà ai chắc chắn phải có việc gì cần.

- Tôi đến thăm ông là chính, tuy nhiên cũng có chút việc nhưng không quan trọng. Việc này gặp lúc nào cũng được, hoặc không cũng chẳng sao. À, mà ông không mời tôi vào nhà sao?

- Xin lỗi, trong nhà đang có nhiều người ở quê lên chơi đêm qua, nằm ngổn ngang cả trên sa lông, ông thông cảm. Có gì nói ngay nào. Mấy phút nữa tôi có việc phải đi.

- Thế để khi khác vậy. Thôi, tôi về để ông còn đi.

Người khách nói xong, chủ nhà bắt tay hờ hững rồi đóng cửa rất nhanh. Tiếng sập cửa vang lên chát chúa.

Tôi thấy người khách vừa bước xuống cầu thang vừa lẩm bẩm với vẻ rất bực tức: “Đồ bất lịch sự. Là cái gì mà hợm”. Nhìn thái độ, tôi biết anh ta sẽ chẳng bao giờ còn muốn quan hệ với chủ nhà đó nữa.

Thời buổi này, đến nhà ai cần điện thoại trước, không thể tùy tiện tới đột ngột. Và không nên gõ cửa mạnh, cứ như hối thúc chủ nhà phải ra đón mình nhanh. Có khi thấy cửa nhà người ta mở mà mình vẫn phải gõ chứ không thể sồng sộc bước vào. Vì làm vậy sẽ khiến chủ nhà giật mình. Hoặc có thể rơi vào trường hợp chủ nhà không muốn tiếp ai, mình gõ cửa để xem họ phản ứng thế nào mới quyết định có vào nhà hay không.

Có lẽ vì bực mình trước cử chỉ bất lịch sự của người khách mà chủ nhà đã không muốn tiếp. Thông thường, trước sự xuất hiện của bất cứ ai - dù thân hay sơ - tại nhà mình, cũng không nên hỏi “Có việc gì?”. Hỏi vậy sẽ gây cho khách mất hứng, cảm thấy như chủ nhà không muốn tiếp. Nhưng trong câu chuyện trên thì câu hỏi lại chấp nhận được, vì chủ nhà không muốn tiếp người khách khiếm nhã.

Có nhà tâm lý học nổi tiếng của nước ngoài từng nói: “Hãy để ý tiếng gõ cửa của ai đó để biết tính cách họ như thế nào”. Đúng vậy! Người lịch sự, hiểu biết thường gõ cửa từ tốn, đủ để người trong nhà nghe tiếng. Mục đích của họ chỉ là báo cho chủ nhà biết có người đến. Còn người thô thiển sẽ gõ cửa như đập, ra lệnh, hối thúc chủ nhà mau ra mở cửa. Hai cách hành xử đối ngược gắn liền với nhận thức và văn hóa của mỗi người.