Tiếng Anh - sức mạnh trường tồn
Trung Quốc sẽ trở thành nền kinh tế hàng đầu thế giới trong vài thập kỷ tới. Điều đó đồng nghĩa với những thay đổi địa chiến lược của ngôn ngữ. Liệu từ đó có thể suy ra bất kỳ ai muốn thành đạt, gia tăng quyền lực thì nên học tiếng Quan thoại hay không ?
![]() |
Hoàn toàn không phải vậy.
Trên thực tế, thứ tiếng được thế giới chuộng nhất vẫn là tiếng Anh. Ngôn ngữ được cả thế giới biết đến này sẽ không chỉ bó hẹp ở riêng Anh, mà sẽ còn được phối hợp để trở thành một ngôn ngữ mới trường tồn. Từ lâu, thế giới đã biết đến sự hình thành ngôn ngữ qua các thời kỳ thống trị. Đế chế Ba Tư trải dài từ Ai Cập tới Ấn Độ, nhưng mọi hoạt động kinh doanh lại diễn ra ở Syria, nơi sản sinh ra một ngôn ngữ bỏ rơi của đế chế Thổ Nhĩ Kỳ. Thành Cát Tư Hãn và quân Mông Cổ của ông đã thống trị Trung Quốc, nhưng lại “mải” sử dụng tiếng Quan thoại mà không quan tâm tới việc mở rộng ngôn ngữ của riêng mình. Vì vậy, người ta dự đoán tương lai của tiếng Trung sẽ là tiếng Anh.
Tuy tiếng Anh không phải là thứ ngôn ngữ được nói nhiều nhất (tính trên đầu người), nhưng đây là ngôn ngữ chính thức của nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ nhất, điển hình là New Zealand, Mỹ, Australia, Anh, Zimbabwe, vùng Caribbean, Hongkong, Nam Phi, Canada... Từâ đó, có thể khẳng định tiếng Anh vẫn là ngôn ngữ phổ biến nhất |
Lịch sử đã ghi nhận rất nhiều ngôn ngữ ở trong một vị thế tương tự, trở thành thứ yếu khi quyền lực bị lu mờ. Khi Alexander Đại đế càn quét Ba Tư, không ai nghĩ rằng tiếng Hy Lạp sẽ mãi mãi không trở thành ngôn ngữ quốc tế. Nhưng những điều đó hoàn toàn khác so với tiếng Anh. Tiếng Anh cũng bắt đầu đi từ vị trí “vô danh tiểu tốt”, được dân bộ lạc thất học ở Đức sử dụng ở Bắc Âu. Nhưng ngày nay, vị trí của nó đã khác. Tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ được sử dụng nhiều nhất, chủ yếu do vị trí địa lý của Tây Âu và công cuộc đổi mới công nghệ.
Nói rộng hơn, tiếng Anh là vĩnh cửu bởi nó thống trị các bản in, các bài viết và thậm chí là các phương tiện truyền thông. Điều đó khiến bức tranh ngôn ngữ thế giới hiện ra rõ nét hơn bao giờ hết. Rốt cục, tiếng Anh vẫn tiếp tục là ngôn ngữ quốc tế được lựa chọn nhiều nhất, cũng có thể vì các bàn phím máy vi tính vẫn được sắp xếp theo hệ thống chữ quy chuẩn của máy chữ Anh, nơi khởi nguồn của hệ thống này.
Sự cải tiến trong phương pháp dịch thuật không thay đổi được xu hướng này. Ngôn ngữ không chỉ khác nhau ở chữ viết, mà còn ở biểu tượng của chủ cách, song song với các vấn đề như sự biểu cảm, cách phối hợp và những tầng ngôn ngữ khác nhau. Vì vậy, nếu tiếng Pháp là ngôn ngữ của tình yêu và tiếng Đức là biểu tượng của sự nghiêm nghị, tiếng Anh là âm nhạc, điện ảnh và ảnh hưởng của Mỹ, ngay cả khi ảnh hưởng đó đang mai một dần. Một suy luận là mặc dù ảnh hưởng của tiếng Pháp đối với thế giới đã giảm kể từ năm 1945, giới tri thức Mỹ vẫn giật mình trước sự lu mờ các khoa tiếng Pháp ở các trường đại học và vẫn coi sự liên kết nào đó với tiếng Pháp là yếu tố tạo nên sự thanh lịch của tầng lớp trung lưu. Sự thống trị của tiếng Anh càng được đảm bảo khi tiếng Quan thoại bị cho là rất khó học do hệ thống chữ viết dựa trên tượng hình hơn là âm thanh. Trong khi đó, tiếng Anh lại dễ tiếp cận những điều cơ bản như một loại ngôn ngữ thông thường. Phần lớn các ngôn ngữ thách thức người học bằng các bảng tiền tố và hậu tố (như tiếng Tây Ban Nha) hoặc ngữ điệu như tiếng Trung Quốc. Tiếng Anh không có ngữ điệu và được chia động từ rất đơn giản. Tiếng Anh không phải là quốc tế ngữ, một loại ngôn ngữ nhân tạo được dùng cho tất cả các quốc gia trên thế giới, nhưng phù hợp với các loại ngôn ngữ thế giới đang tồn tại. Nó được coi là thân thiện với người sử dụng.
Ngày nay, các bậc phụ huynh thường cho con em mình hoc tiếng Trung từ khi vào lớp một. Họ nghĩ rằng thế giới rồi sẽ sử dụng tiếng Quan thoại. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng chỉ học một chút tiếng Trung để vui, chứ dù gì đi nữa tiếng Anh vẫn là sự lựa chọn số một. Trung Quốc có thể dẫn đầu thế giới, song tiếng Anh mới là ngôn ngữ toàn cầu.