Thủy điện Sơn La nơi hội tụ và thể hiện tài năng của đội ngũ các nhà khoa học Việt Nam

Chúng tôi đến thăm công trường thi công lắp đặt nhà máy thủy điện Sơn La tại xã Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La vào giữa tháng 11. Đơn vị thi công công trình đã hoàn thành lắp đặt hệ thống rotor của tổ máy số 4, đang tiến hành chạy thử, kiểm tra kỹ thuật để chuẩn bị cho việc phát điện của tổ máy số 4 vào tháng 12 này. Thủy điện Sơn La có công suất thiết kế là 2.400 MW với 6 tổ máy, khi hoàn thành mỗi năm sẽ cung cấp cho hệ thống điện quốc gia 10,246 tỷ kWh. Đây là nhà máy thủy điện có công suất thiết kế lớn nhất cả nước và Đông Nam Á hiện nay.

Thủy điện Sơn La

Trưởng ban quản lý dự án thủy điện Sơn La Nguyễn Hồng Hà hồ hởi cho biết: tính đến hết ngày 8.11, 3 tổ máy đã vận hành của thủy điện Sơn La đã tạo ra sản lượng điện đạt 4,45 tỷ kWh hòa lưới điện quốc gia. Việc tích nước hồ chứa của công trình đã căn cứ theo Quy trình vận hành liên hồ chứa thủy điện Hòa Bình, Tuyên Quang, Thác Bà trong mùa lũ năm 2011. Hiện, hồ đã tích đến mức nước dâng bình thường 215m. Đến hết tháng 10, khối lượng thực hiện các dự án thành phần đều đã đáp ứng các mốc tiến độ. Theo đó, dự án đã thực hiện lắp đặt trên 72 nghìn tấn thiết bị công nghệ; đào trên 13 tỷ m3 đất đá; đổ gần 5 tỷ m3 bê tông các loại.

Là công trình trọng điểm quốc gia, chất lượng công trình là một trong những yếu tố được đặc biệt quan tâm. Bên cạnh công tác kiểm tra chất lượng định kỳ và đột suất của Hội đồng nghiệm thu nhà nước về các công trình xây dựng, công tác giám sát chất lượng được Ban quản lý dự án phối hợp với Liên danh Tư vấn giám sát giữa SMEC (Australia), Nippon Koie và J.Power (Nhật Bản) thực hiện liên tục và chặt chẽ tại tất cả các hạng mục, từ thẩm tra thiết kế, chất lượng vật liệu xây dựng, thi công xây lắp. Đặc biệt, hầu hết thiết bị cơ khí thủ công lắp đặt tại nhà máy đều là các thiết bị trong nước. Tỷ lệ nội địa hóa thiết bị toàn công trình đạt trên 30%, với các thiết bị như thép ốp xả sâu, thiết bị hạ lưu, các thiết bị đặt sẵn, phụ trợ, ống áp lực, thiết bị cửa nhận nước. Đáng chú ý, tại nhà máy hiện đang sử dụng chiếc cầu trục gian máy 1200T/200T/20T dùng để nâng hạ rotor tuabin có trọng lượng 1.200 tấn do Xí nghiệp cơ khí Quang Trung, Ninh Bình đảm nhận chế tạo. Đây là sản phẩm cầu trục kỷ lục đầu tiên mang thương hiệu Việt, khẳng định sự tiến bộ của ngành cơ khí nước nhà... Ngoài ra, công trình thủy điện Sông Đà cũng là nơi hội tụ và thể hiện tài năng của đội ngũ các nhà khoa học, kiến trúc sư, kỹ sư của Việt Nam.

Công nhân thi công các tổ máy của công trình

Đời sống công nhân thi công công trình cũng được Ban quản lý và các nhà thầu quan tâm chăm lo. Ở thời kỳ cao điểm, đại công trường này có sự phục vụ của hàng nghìn công nhân kỹ sư làm việc ngày đêm. Để bảo đảm tiến độ, có những nhà thầu đã huy động công nhân làm việc 3 ca 4 kíp, 24/24h, tất cả với khẩu hiệu Vì dòng điện ngày mai của Tổ quốc. Theo Ban quản lý dự án, thu nhập của công nhân thi công công trình ổn định ở mức từ 4 - 5 triệu đồng/tháng. Việc chăm lo đời sống sinh hoạt, ăn ca, phụ cấp đặc biệt cũng như trang bị bảo hộ lao động được thực hiện chu đáo.

Công trình thủy điện Sơn La được sự quan tâm đặc biệt của các cơ quan Chính phủ. Vốn giải ngân cho các hạng mục công trình, cũng như vốn vay ngoại tệ để nhập khẩu thiết bị đều được các ngân hàng thương mại bảo đảm. Trưởng ban quản lý dự án thủy điện Sơn La Nguyễn Hồng Hà cho biết, với dự toán đầu tư ban đầu 36.399 tỷ đồng, hiện Tập đoàn Điện lực Việt Nam phối hợp cùng các nhà thầu lập xong tổng mức đầu tư hiệu chỉnh, trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Theo đó, tổng mức đầu tư hiệu chỉnh là 60.229,017 tỷ đồng. Chi phí tăng lên so với tổng mức đầu tư ban đầu là do chi phí lãi vay trong thời gian xây dựng; chi phí nhân công, thiết bị, máy thi công, vật tư nhiên liệu liên tục tăng hàng năm; chi phí cho các chính sách đặc thù cho công nhân thi công công trình. Ngoài ra còn các chi phí tăng thêm dành cho 2 dự án thành phần khác là di dân tái định cư và giao thông tránh ngập.

Từ nay đến hết năm 2011, Ban quản lý dự án cùng các nhà thầu công trình thủy điện Sơn La phấn đấu hoàn thành xử lý màng chống thấm vai trái đập phần trên cao trình 180m và tiến hành xây dựng kiến trúc tổng thể của công trình. Về công tác lắp đặt máy, sẽ tập trung lắp đặt các thiết bị các tổ máy còn lại để bảo đảm mục tiêu phát điện tổ máy số 4 vào tháng 12.2011, các tổ máy số 5 và số 6 lần lượt phát điện vào tháng 4.2012 và tháng 8.2012, như kế hoạch đã được duyệt.

Tận mắt chứng kiến tinh thần lao động hăng say, khẩn trương và sáng tạo của công nhân, kỹ sư trên công trường thủy điện Sơn La những ngày cuối năm, chúng tôi thấy tự hào và tin tưởng vào các anh, những người thợ đã và đang làm nên một trong những công trình quan trọng của đất nước, sẽ về đích thành công trong năm 2012 tới. Từ nhà máy này, dòng điện sẽ hòa lưới điện quốc gia, thắp sáng những miền quê đất nước thân yêu.