Định nghĩa pháp lý rõ ràng về bạo lực gia đình
Lần đầu tiên, luật pháp CH Czech sẽ đưa ra định nghĩa chính xác về bạo lực gia đình, bảo đảm rằng các cơ quan pháp lý có khuôn khổ rõ ràng hơn để giải quyết các trường hợp như vậy. Trước đây, thuật ngữ này thiếu định nghĩa pháp lý chính xác, khiến việc thực thi các luật liên quan trở nên khó khăn.
Nguồn: INT
Luật Chống bạo lực gia đình mới của Cộng hòa Czech đã đưa ra định nghĩa chi tiết về bạo lực gia đình, giúp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và bảo vệ nạn nhân. Theo luật này, bạo lực gia đình bao gồm nhiều hình thức khác nhau. Bạo lực thể xác đề cập đến bất kỳ hành vi nào gây tổn hại về thể chất hoặc ép buộc về mặt thể xác. Bạo lực tâm lý bao gồm lạm dụng tinh thần, đe dọa hoặc gây áp lực khiến nạn nhân cảm thấy lo lắng, đau khổ. Bạo lực tình dục là các hành vi quan hệ tình dục không có sự đồng thuận của một bên trong mối quan hệ. Bạo lực kinh tế đề cập đến việc kiểm soát tài chính, hạn chế tiếp cận tiền bạc hoặc ngăn cản nạn nhân tìm kiếm việc làm. Ngoài ra, kiểm soát hành vi cũng được xem là một dạng bạo lực, bao gồm hành vi cô lập nạn nhân khỏi gia đình, kiểm soát hoạt động hàng ngày, giám sát hoặc hạn chế quyền tự do cá nhân.
Luật không chỉ áp dụng cho các cặp đôi mà còn bảo vệ trẻ em, cha mẹ và ông bà, bất kể họ có chung sống với người gây bạo lực hay không. Đặc biệt, luật mới mở rộng phạm vi bảo vệ, coi hành vi theo dõi và quấy rối sau khi một mối quan hệ kết thúc là hình thức bạo lực gia đình. Quy định này nhằm bảo đảm nạn nhân vẫn nhận được sự bảo vệ ngay cả khi mối quan hệ đã chấm dứt.
Bên cạnh việc định nghĩa rõ ràng về bạo lực gia đình, luật mới cũng đưa ra các biện pháp tăng cường bảo vệ nạn nhân. Một trong những thay đổi quan trọng là thời gian cấm liên lạc giữa kẻ bạo hành và nạn nhân được kéo dài từ 10 ngày lên 14 ngày, giúp nạn nhân có thêm thời gian tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý. Ngoài ra, nếu kẻ bạo hành sở hữu vũ khí, cảnh sát sẽ tịch thu ngay lập tức khi họ bị buộc phải rời khỏi hộ gia đình, nhằm giảm thiểu nguy cơ tái diễn hành vi bạo lực. Luật cũng ảnh hưởng đến các quy định về hôn nhân và gia đình, yêu cầu tòa án phải xem xét yếu tố bạo lực gia đình khi phân chia tài sản và quyền nuôi con, nhằm bảo đảm quyền lợi của nạn nhân và trẻ em được ưu tiên.
Theo bà Klára Šimáčková Laurenčíková, Ủy viên Chính phủ về nhân quyền, việc đưa ra định nghĩa rõ ràng về bạo lực gia đình sẽ giúp xã hội xác định và loại bỏ những hành vi không thể chấp nhận được trong các mối quan hệ gần gũi. Luật mới không chỉ tập trung vào bảo vệ nạn nhân bạo lực gia đình, mà còn chú trọng đến quyền lợi trẻ em.
Thiết lập vai trò cho thanh tra về quyền trẻ em
Ngoài Luật Chống bạo lực gia đình, Thượng viện CH Czech còn phê duyệt sửa đổi Luật Bảo vệ quyền công dân, trong đó thành lập Thanh tra viên về quyền trẻ em. Vai trò của Thanh tra viên là điều tra các khiếu nại liên quan đến quyền trẻ em, nghiên cứu và đề xuất các chính sách nhằm cải thiện phúc lợi trẻ em, đồng thời giải quyết các vấn đề quan trọng như lạm dụng trẻ em, an toàn trực tuyến và sức khỏe tâm thần. Bên cạnh đó, Thanh tra viên cũng có nhiệm vụ nâng cao nhận thức về quyền trẻ em thông qua các chương trình giáo dục và hướng dẫn cho cả trẻ em và người lớn.
Với quyền hạn can thiệp vào các vụ kiện tụng liên quan đến trẻ em và đề xuất điều chỉnh chính sách, Thanh tra viên về quyền trẻ em sẽ bảo đảm rằng quyền lợi của trẻ em luôn được bảo vệ trong các chính sách của nhà nước. Sau khi được Thượng viện thông qua, cả hai luật này cần được Tổng thống CH Czech ký ban hành trước khi có hiệu lực từ ngày 1.7.2025. Các chuyên gia pháp lý và tổ chức bảo vệ quyền con người kỳ vọng, luật mới sẽ giúp xây dựng một hệ thống pháp lý toàn diện hơn, hỗ trợ hiệu quả hơn cho những người dễ bị tổn thương trong xã hội.
