Thường trực Ủy ban Pháp luật họp thẩm tra sơ bộ

Tham dự có: Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh; Thứ trưởng Bộ Nội vụ Cao Huy; Thường trực Ủy ban Pháp luật; đại diện Thường trực một số Ủy ban của Quốc hội; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan.

Trình bày tóm tắt Tờ trình về dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là rất cần thiết.

Bộ trưởng cũng cho biết, dự thảo Luật bố cục thành gồm 8 chương, 72 điều (giảm 9 chương, 101 điều so với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015).

Các quy định trong dự thảo Luật tập trung vào 7 vấn đề đổi mới quan trọng, mang tính đột phá về quy trình xây dựng pháp luật. Thứ nhất, tiếp tục đơn giản hóa hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, tăng cường kiểm soát quyền lực trong xây dựng và thi hành pháp luật; phân định rõ thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và văn bản dưới luật.

Thứ hai, bổ sung hình thức nghị quyết quy phạm pháp luật của Chính phủ. Thứ ba, đổi mới việc xây dựng Chương trình lập pháp của Quốc hội. Thứ tư, đổi mới quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Thứ năm, đẩy mạnh phân cấp gắn với tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan chủ trì soạn thảo. Thứ sáu, quy định việc chịu trách nhiệm đến cùng của các cơ quan trình dự án luật. Thứ bảy, hướng dẫn áp dụng văn bản quy phạm pháp luật.

Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và cho rằng việc sửa đổi Luật lần này nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật và kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; thực hiện nghiêm túc quan điểm đổi mới tư duy xây dựng pháp luật; bảo đảm đồng bộ, thống nhất, phù hợp với những thay đổi trong cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan trong bộ máy nhà nước sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy; tạo dựng khung khổ pháp lý, kịp thời tháo gỡ nhanh những vướng mắc, bất cập về thể chế.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị cần tiếp tục rà soát để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, nhất là với các dự án luật khác được Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 và các luật khác có liên quan đến tổ chức bộ máy của các cơ quan.

Bên cạnh đó, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, làm rõ hơn mối quan hệ giữa quy trình chính sách và quy trình soạn thảo; nghiên cứu, thiết kế các quy định về quá trình thẩm tra, thông qua luật, pháp lệnh, nghị quyết để vừa tạo sự chủ động, linh hoạt cho cơ quan trình nhưng vẫn đủ thời gian cho các hoạt động khác như thẩm tra, lấy ý kiến...

+ Theo Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, dự thảo Nghị quyết gồm 16 Điều, quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước bao gồm: nguyên tắc; thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có thẩm quyền; tên gọi của cơ quan, chức danh có thẩm quyền; thực hiện thủ tục hành chính; xác định cơ quan thực hiện giám sát, kiểm sát, kiểm tra; hoạt động tố tụng, thi hành án; thực hiện chức năng thanh tra; thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính; về các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam ký kết; giấy tờ, văn bản đã được cơ quan, người có thẩm quyền cấp, ban hành; sử dụng con dấu; rà soát, xử lý văn bản quy phạm pháp luật và xử lý các vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức bộ máy.

Nghị quyết áp dụng trong trường hợp chia, tách, sáp nhập, hợp nhất; điều chỉnh tên gọi; thay đổi mô hình, cơ cấu tổ chức; chuyển giao chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW.

Các ý kiến tại phiên họp tán thành sự cần thiết trình Quốc hội ban hành Nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý để toàn hệ thống các cơ quan nhà nước có thể tiếp tục hoạt động một cách liên tục, bình thường trước, trong và sau quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.

Có ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát các vấn đề có thể phát sinh sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đặc biệt là những nội dung liên quan đến thẩm quyền quyết định một số nội dung cụ thể của chức danh, người có thẩm quyền hoặc thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ văn bản do cơ quan, người có thẩm quyền ban hành trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy.

Kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tư pháp và các cơ quan của Chính phủ trong việc chuẩn bị hồ sơ dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) và dự thảo Nghị quyết đầy đủ thành phần tài liệu theo quy định, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến.

Trên cơ sở ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, tiếp thu, nghiên cứu kỹ lưỡng để hoàn chỉnh dự thảo Luật, dự thảo Nghị quyết bảo đảm chất lượng, đúng mục tiêu, yêu cầu đề ra.

Đối với dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật lưu ý, cần bám sát chủ trương, đường lối của Đảng và yêu cầu, kết luận của Bộ Chính trị, thể hiện rõ quan điểm đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật. Đồng thời, nghiên cứu bổ sung quy định mang tính nguyên tắc vào Chương quy định chung để kiểm soát quy trình xây dựng pháp luật; rà soát quy định về thời hạn gửi hồ sơ để thẩm tra; quy định cụ thể về trường hợp các cơ quan trình luật, bảo đảm kiểm soát chất lượng các dự án luật.

Liên quan tới dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nêu rõ, các ý kiến nhất trí cao sự cần thiết ban hành cũng như nhiều nội dung cơ bản tại dự thảo Nghị quyết. Tuy nhiên, đề nghị tiếp tục rà soát, làm rõ hơn phương án hoàn thiện đối với một số nội dung trọng tâm được nêu tại phiên họp; nghiên cứu quy định về thời hạn áp dụng thực hiện Nghị quyết, thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết.