Tham dự cuộc họp có: Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh; Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Phạm Quốc Hưng; Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt; các Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật; đại diện Thường trực Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Xã hội và một số bộ, ngành liên quan.
Tại phiên họp, Ủy ban Pháp luật tiến hành thẩm tra Tờ trình của Tòa án nhân dân tối cao đề nghị bổ sung dự án Luật Phá sản (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025; Báo cáo số 726/BC-CP ngày 28.10 của Chính phủ về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của một số chức danh.
Trình bày Tờ trình đề nghị bổ sung dự án Luật Phá sản (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Phạm Quốc Hưng cho biết, tổng kết thực tiễn thi hành Luật Phá sản năm 2014 cho thấy bên cạnh những kết quả đạt được thì Luật vẫn tồn tại một số vướng mắc, bất cập, như: chưa có cơ chế khuyến khích việc áp dụng sớm thủ tục phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã; quy định về thẩm quyền của Tòa án còn phân tán, chưa hợp lý; chưa quy định thủ tục giản lược để giải quyết những vụ việc đơn giản; chưa có các quy định để kết hợp, sử dụng phương thức tố tụng điện tử, quy định về quản tài viên còn có điểm bất cập...
Hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật Phá sản (sửa đổi) đề xuất 5 chính sách. Chính sách 1: Xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã. Chính sách 2: Xây dựng thủ tục phục hồi giản lược, thủ tục phá sản giản lược đối với doanh nghiệp, hợp tác xã. Chính sách 3: Xây dựng thủ tục tố tụng điện tử giải quyết vụ việc phá sản. Chính sách 4: Hoàn thiện quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của quản tài viên, người tiến hành thủ tục phá sản, người tham gia thủ tục phá sản. Chính sách 5: Hoàn thiện trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc phá sản để khắc phục vướng mắc, bất cập và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Dự án Luật dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp tháng 5.2025, thông qua tại Kỳ họp tháng 10.2025.
Các ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật Phá sản, đồng thời, đề nghị tiếp tục rà soát kỹ lưỡng hồ sơ đề nghị xây dựng Luật phù hợp với tinh thần đổi mới tư duy lập pháp, chỉ quy định trong Luật những nội dung đã được kiểm nghiệm qua thực tiễn cho thấy phù hợp, ổn định, thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội. Có ý kiến đề nghị tiếp tục bổ sung, làm rõ hơn về chủ trương, định hướng của Đảng làm cơ sở sửa đổi Luật.
Về phạm vi điều chỉnh, Thường trực Ủy ban Pháp luật cho rằng, thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã được đề xuất xây dựng theo hướng độc lập với thủ tục phá sản là khác so với Luật Phá sản hiện hành. Do đó, cần tiếp tục rà soát bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của người tiến hành, tham gia thủ tục phục hồi. Bên cạnh đó, đề nghị tiếp tục rà soát nội dung điều chỉnh của Luật Phá sản để đồng bộ, thống nhất với các luật khác có quy định về quy trình, thủ tục phá sản, như Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Các tổ chức tín dụng...
Đối với Chính sách 3 về xây dựng thủ tục tố tụng điện tử giải quyết vụ việc phá sản, các ý kiến đề nghị làm rõ điều kiện để áp dụng hình thức trực tiếp, trực tuyến, kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến để giải quyết vụ việc phá sản; rà soát, bổ sung làm rõ tên, nội dung của chính sách có áp dụng cho thủ tục phục hồi hay không?
Kết luận nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa đổi Luật Phá sản với các lý do được nêu tại Tờ trình của Tòa án nhân dân tối cao. Đồng thời, nhất trí với thời điểm trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Chín (tháng 5.2025) và thông qua tại Kỳ họp thứ Mười (tháng 10.2025) là phù hợp để kịp thời khắc phục các vướng mắc, bất cập của Luật Phá sản hiện hành.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị, cần tiếp tục làm rõ hơn nội dung các chính sách trong quá trình xây dựng, hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, rà soát các quy định của pháp luật có liên quan để bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của chính sách, sự đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật.
+ Tiếp đó, trình bày tóm tắt Báo cáo về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của một số chức danh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh nêu rõ, xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ thanh tra, có rất nhiều chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính được quy định tại Điều 46 Luật Xử lý vi phạm hành chính, do đó, khi chức năng, nhiệm vụ này có sự thay đổi trên cơ sở hệ thống pháp luật về thanh tra đã được sửa đổi, bổ sung, thay thế cũng kéo theo chức năng, nhiệm vụ về xử phạt vi phạm hành chính của các chức danh này cũng có sự thay đổi theo.
Cơ bản Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành việc sửa đổi, bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thanh tra để bảo đảm tính thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật về thanh tra.
Cũng có ý kiến cho rằng, hiện nay các cơ quan đang thực hiện chủ trương sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo chủ trương của Trung ương, sau khi thực hiện sắp xếp, chức năng, nhiệm vụ của nhiều cơ quan sẽ có sự thay đổi. Vì vậy, cần cân nhắc thời điểm sửa đổi, bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thanh tra, tránh việc phải sửa đổi, bổ sung nhiều lần.