Thực hành tiết kiệm - nền móng phát triển bền vững

Tiết kiệm nâng tầm thành văn hóa

Tiết kiệm trong tư duy cũng là biểu hiện của tinh thần cách mạng. Nó không chỉ là hành vi tài chính, mà còn là sự tôn trọng những giá trị của lao động, của người đóng thuế. Như Bác Hồ từng dạy: "Ai lười biếng tức là lừa gạt dân". Tiết kiệm là hành động đạo đức, là sự công bằng giữa các thế hệ, là thái độ sống có trách nhiệm với cộng đồng và tương lai đất nước.

Tiết kiệm đã là một phần trong văn hóa Việt Nam từ bao đời nay. Những câu ca dao như "Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm", "Tiết kiệm sẵn có đồng tiền, phòng khi túng lỡ không phiền lụy ai" hay "Nên ăn có chừng, nên dùng có mực" không chỉ là lời khuyên răn, mà là sự chiêm nghiệm của một dân tộc tần tảo, nhân hậu, hiếu đạo. Tuy nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện đại với nhiều yếu tố tiêu dùng mới mẻ, tiết kiệm không thể chỉ dừng lại ở sự dè sẻn cá nhân, mà cần được nâng tầm thành một hệ giá trị trong nền văn hóa quốc gia. Văn hóa tiết kiệm là biểu hiện rõ nét nhất của văn hóa chính trị, văn hóa hành chính và cả văn hóa công vụ. Nó phản ánh thái độ của một quốc gia đối với nguồn lực, đối với tương lai và lòng tin xã hội.

Trong bài viết, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh cần đưa thực hành tiết kiệm trở thành "cơm ăn, nước uống, áo mặc hàng ngày" của mỗi con người. Nghĩa là, tiết kiệm phải được nhận thức như một phần của văn hóa sống, một thói quen, một giá trị nội tâm. Khi mỗi gia đình biết sống đại chúng, biết tiết kiệm trong sinh hoạt, mua sắm hợp lý, khi cán bộ, đảng viên biết gương mẫu trong chi tiêu, sử dụng công quỹ hiệu quả, đó chính là nền tảng của văn hóa tiết kiệm. Và hơn hết, khi tiết kiệm không còn là sự ép buộc từ thể chế, mà trở thành nét đẹp ứng xử trong từng hành vi, từng chính sách, đó là lúc tiết kiệm được nâng tầm thành văn hóa.

Khơi dậy ý thức công dân và trách nhiệm cộng đồng

Tiết kiệm muốn trở thành hành động thực chất thì cần bản lĩnh chính trị, cần sự gương mẫu và thể chế rõ ràng. Tổng Bí thư đã chỉ ra hàng loạt giải pháp: hoàn thiện thể chế, tạo cơ sở khắc phục triệt để những lãng phí do thể chế gây ra; cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp; xây dựng đội ngũ cán bộ có kiến thức, kĩ năng, thái độ làm việc đúng đắn; siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách… Tất cả hướng tới mục tiêu duy nhất: sử dụng hiệu quả nguồn lực của Nhà nước và xã hội.

Thông qua việc sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tinh gọn cấp xã, đất nước có thể tiết kiệm hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm. Đó không chỉ là thành tựu về quản trị hành chính, mà là biểu hiện rõ nét nhất của văn hóa tiết kiệm có hệ thống. Nhiều địa phương đã đi đầu trong việc tổ chức hội nghị không giấy, giảm tối đa in ấn tài liệu, sử dụng chung phương tiện công tác. Một số bộ, ngành đã chủ động cắt giảm trên 30% chi phí hội họp và lễ nghi so với các năm trước. Trong lĩnh vực giáo dục, việc triển khai sách giáo khoa điện tử ở một số tỉnh, thành phố giúp tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng chi phí in ấn mỗi năm, đồng thời tạo điều kiện tiếp cận tài liệu học tập linh hoạt hơn cho học sinh…

Trong bối cảnh đất nước đang thực hiện các mục tiêu phát triển chất lượng cao, phát triển bền vững và tự chủ chiến lược, tiết kiệm chính là cách tạo dựng nội lực vững vàng. Khi mỗi người dân biết sống tiết chế, mỗi cán bộ biết sử dụng công quỹ có trách nhiệm, mỗi doanh nghiệp biết quản lý chi phí hiệu quả, thì quốc gia sẽ tiết kiệm được không chỉ vật chất, mà còn là thời gian, cơ hội và lòng tin xã hội. Tổng Bí thư đề xuất tổ chức "Ngày toàn dân thực hành tiết kiệm" như một hành động biểu tượng có sức lan tỏa. Đây là một sáng kiến mang tầm văn hóa - xã hội sâu sắc, giúp khơi dậy lòng tự hào, ý thức công dân và khát vọng phát triển vì lợi ích chung.

Trong lịch sử, dân tộc ta từng vượt qua bao khó khăn nhờ biết tiết kiệm. Hôm nay, bước vào thời đại chuyển đổi số, hội nhập toàn cầu và biến đổi khí hậu, tinh thần tiết kiệm cần được khơi dậy như một phương thức để cân bằng giữa tăng trưởng và bền vững, giữa lợi ích cá nhân và trách nhiệm cộng đồng. Thực hành tiết kiệm không phải là việc làm nhất thời, càng không phải là nhiệm vụ của riêng ai. Đó là một hành trình dài hơi, đòi hỏi sự chung tay của cả hệ thống chính trị và mỗi người dân. Một quốc gia thịnh vượng phải được dựng xây từ những nền móng vững chắc, và văn hóa tiết kiệm chính là một trong những nền móng như thế. Xây dựng văn hóa tiết kiệm không chỉ là khôi phục một truyền thống tốt đẹp, mà còn mở đường cho một tương lai phát triển hài hòa, hợp lý và trường tồn của đất nước.