Báo cáo một số nội dung cơ bản trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày cho biết, về đối tượng chịu thuế (Điều 2), một số ý kiến cho rằng, quy định tại điểm h mâu thuẫn với quy định tại Khoản 1.
Thường trực Ủy ban cho rằng, Khoản 1, Điều 2 đã quy định cụ thể về các hàng hóa thuộc diện chịu thuế, do đó, việc bổ sung quy định “hàng hóa quy định tại khoản 1 Điều này là sản phẩm hoàn chỉnh, không bao gồm linh kiện để lắp ráp các hàng hóa này” là không thực sự cần thiết, có thể dẫn đến cách hiểu chưa nhất quán, gây khó khăn, vướng mắc cho quá trình thực hiện.
Vì vậy, xin tiếp thu theo hướng bỏ nội dung này tại khoản 1, Điều 2 dự thảo Luật. Cơ quan soạn thảo đề nghị giữ như dự thảo Luật để tránh vướng mắc trong thực hiện.
Nhiều ý kiến đề nghị không giao Chính phủ thẩm quyền sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu thuế. Ý kiến khác đề nghị Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định. Có ý kiến nhất trí giao Chính phủ quy định.
Thường trực Ủy ban cho rằng, các quy định liên quan đến đối tượng chịu thuế là những nội dung quan trọng của Luật, liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của công dân. Do đó, để bảo đảm thực hiện quy định tại Điều 47 của Hiến pháp, đúng thẩm quyền của Quốc hội, tiếp thu ý kiến ĐBQH, bỏ quy định tại khoản 3 Điều 2 dự thảo Luật. Cơ quan soạn thảo đề nghị giữ như dự thảo Luật để bảo đảm linh hoạt, đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
Về đối tượng không chịu thuế (Điều 3), có ý kiến đề nghị giữ khoản 5, Điều 3 Luật hiện hành. Có ý kiến đề nghị không quy định khoản 5, Điều 3 dự thảo Luật. Ý kiến khác đề nghị giao Chính phủ sửa đổi, bổ sung đối tượng không chịu thuế sau khi báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Thường trực Ủy ban tiếp thu ý kiến ĐBQH để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bỏ quy định tại khoản 5, Điều 3 dự thảo Luật để bảo đảm thực hiện quy định tại Điều 47 của Hiến pháp, đúng thẩm quyền của Quốc hội. Cơ quan soạn thảo đề nghị giữ như dự thảo Luật để bảo đảm linh hoạt trong thực tiễn.
Đa số ý kiến Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi); cho rằng, nhiều nội dung liên quan đến quy định về đối tượng không chịu thuế, thuế suất, hiệu lực thi hành... đã được Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính, cơ quan soạn thảo thống nhất giải trình, tiếp thu.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) nhận được sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp. Do đó, việc sửa đổi, ban hành cần bảo đảm chặt chẽ, thuyết phục, hướng tới mục tiêu quản lý và thúc đẩy phát triển. Đồng thời, cần thống nhất các phương án giải trình, tiếp thu khi trình ra Quốc hội có tính thuyết phục.
Về Khoản 1, Điều 2, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, nếu theo phương án Cơ quan soạn thảo đề nghị giữ như dự thảo Luật để tránh vướng mắc trong thực hiện, thì cần bổ sung lập luận cho thuyết phục, chặt chẽ. Nếu theo phương án như Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị bỏ quy định này thì trong dự thảo Luật nên có quy định giao Chính phủ quy định chi tiết Điều 2 để áp dụng bảo đảm tính thống nhất.
Về việc giao Chính phủ sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu thuế, Chủ tịch Quốc hội tán thành với Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính không quy định trong dự thảo Luật nhằm bảo đảm tính rõ ràng, ổn định của quy định về đối tượng chịu thuế. Điều này phù hợp với thẩm quyền đã được quy định, đúng thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ. Tương tự với quy định việc giao Chính phủ sửa đổi, bổ sung các đối tượng không chịu thuế, Chủ tịch Quốc hội tán thành phương án không quy định điều này trong dự thảo Luật.
Về thuế suất và mức thuế đối với thuốc lá, rượu, bia, nước giải khát có đường, xe ô tô pick-up chở hàng; xe ô tô hybrid, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, qua thảo luận còn nhiều ý kiến khác nhau về thuế suất, mức thuế, lộ trình tăng thuế đối với các sản phẩm.
Do đó, đề nghị, Bộ Tài chính và cơ quan thẩm tra tiếp tục trao đổi nội dung này; tham vấn kỹ ý kiến của các bộ, ngành liên quan, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các hiệp hội doanh nghiệp để bổ sung thông tin, dữ liệu cho phương án, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp tới.
Nghiên cứu làm rõ hơn các phương án, dự thảo Luật đề xuất sẽ tác động như thế nào đến sản lượng, giá bán sản phẩm và tỷ trọng thuế trên giá bán lẻ. Việc giảm tiêu dùng thì phải có dẫn chứng cụ thể để có báo cáo tiếp thu, giải trình Quốc hội có tính thuyết phục.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, nguyên tắc chung là hài hòa giữa yêu cầu bảo vệ sức khỏe của người dân, mục tiêu thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội, không cản trở hoạt động bình thường của doanh nghiệp, kết hợp tham khảo kinh nghiệm quốc tế, bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam.
Phát biểu kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị, Ủy ban Kinh tế và Tài chính tiếp tục phối hợp với cơ quan soạn thảo để tiếp thu ý kiến ĐBQH, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp sắp tới, đáp ứng yêu cầu đặt ra khi sửa đổi luật và bảo đảm đổi mới trong công tác xây dựng pháp luật.
