Cùng dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ Trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền Thông Nguyễn Mạnh Hùng; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh Vũ Hải Quân; Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu...

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam thành điểm sáng

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: nhìn lại một thập kỷ vừa qua, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, thúc đẩy sự xuất hiện của các doanh nghiệp tiên phong ứng dụng công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới, sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Năm 2024, Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu của Việt Nam đã tăng hai bậc từ vị trí thứ 58 lên 56 (đứng thứ 5 tại khu vực Đông Nam Á và thứ 12 tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương).Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của nước ta liên tục được cải thiện qua các năm; năm 2024 tăng 4 bậc so với năm 2022, xếp thứ 44/133 quốc gia, nền kinh tế.

Nhờ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo phát triển mạnh mẽ, Việt Nam đang nổi lên là một trong những nền kinh tế năng động mới nổi và là trung tâm phát triển cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trí tuệ, sức sáng tạo của người Việt Nam đã và đang từng bước khẳng định và vươn ra thế giới.

Trong quá trình phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể số lượng và chất lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Từ những bước đầu tiên, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đã vươn lên trở thành điểm sáng không chỉ trong khu vực mà còn trên toàn thế giới.

Vai trò của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo là trung tâm trong việc hình thành một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia mạnh mẽ, không ngừng kết nối với các nguồn lực quốc tế, từ đó nâng tầm Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu. Trong kỷ nguyên chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng, đồng hành, sát cánh cùng đất nước tiến xa hơn trên con đường hội nhập sâu rộng và phát triển bền vững.

Cũng theo Bộ trưởng, sự thành công của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam, ngoài sự nỗ lực, sáng tạo không ngừng nghỉ của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo còn là sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự chung tay, phối hợp của các Bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp, nhà đầu tư và các tổ chức chính trị - xã hội. Chính sự hợp tác đồng bộ, thống nhất này đã tạo ra một môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có thể phát triển, mở rộng quy mô và hoạt động.

Các chính sách thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Chính phủ thông qua Đề án 844 hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia, Đề án 1665 hỗ trợ học sinh sinh viên khởi nghiệp, Đề án 939 hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp... với các hoạt động từ hỗ trợ hoàn thiện công nghệ, chuyển đổi mô hình, nâng cao năng lực, tiếp cận nguồn vốn, kết nối đầu tư, mở rộng thị trường, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đã đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp, giúp họ vượt qua những thách thức trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động.

Những chính sách hỗ trợ này cần tiếp tục được phát huy và mở rộng, để bảo đảm hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam luôn duy trì đà phát triển, tăng cường sức cạnh tranh và tiếp tục là nền tảng vững chắc cho sự tăng trưởng bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Nhìn về phía trước, theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, cần tiếp tục duy trì động lực phát triển và không ngừng đổi mới sáng tạo. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục cải thiện khung pháp lý, thiết kế các cơ chế hỗ trợ phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có thể vận hành hiệu quả trong môi trường kinh doanh toàn cầu; thúc đẩy hợp tác quốc tế để đa dạng hóa các nguồn lực, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tiếp cận, hấp thụ những công nghệ mới, công nghệ tiên tiến trên thế giới, cùng sự hỗ trợ từ các tập đoàn trong và ngoài nước, các tập đoàn đa quốc gia, các quỹ đầu tư toàn cầu.

Dưới sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, năm 2023 tăng trưởng GDP của Việt Nam đạt 5%, năm 2024 dự báo đạt 6%, phấn đấu năm 2025 tăng trưởng GDP đạt khoảng 7%. Nền kinh tế nước ta có tốc độ tăng trưởng cao, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng được khẳng định. Cùng với đó, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đạt nhiều dấu ấn, thành tựu mạnh mẽ, được cộng đồng trong nước và quốc tế đánh giá cao.

Dám chấp nhận rủi ro, dám hành động, vượt lên chính mình

Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là một trong những quốc sách hàng đầu cho phát triển nhanh và bền vững. Trong đó, khởi nghiệp sáng tạo là một trong những động lực tăng trưởng mới, tạo lực lượng sản xuất mới cho phát triển trong kỷ nguyên mới.

Nêu bật nội dung các nghị quyết, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, các luật, nghị định về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo, Thủ tướng cho biết, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, ngành, địa phương đã tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp và đã đạt được những kết quả quan trọng trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh tầm quan trọng của thời gian, trí tuệ, sự quyết đoán để bắt kịp, tiến cùng và vượt lên, trong đó có vượt lên giới hạn của bản thân mình; ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao sự nỗ lực và những kết quả quan trọng bước đầu mà các cấp, ngành, địa phương, cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đã đạt được thời gian qua, đóng góp cho thành tựu chung của đất nước.

Thủ tướng cũng chỉ rõ một số hạn chế như: còn thiếu nguồn lực để có thể tăng tốc và phát triển; chậm đổi mới tư duy, chưa tạo đột phá trong xây dựng pháp lý; nội hàm, khái niệm về khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo còn chưa được chuẩn hóa; chưa nhiều doanh nghiệp lớn quan tâm, hỗ trợ, đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo; không gian, cơ sở hạ tầng về thí điểm, thử nghiệm công nghệ chưa đáp ứng được nhu cầu…

Chỉ ra một số bài học kinh nghiệm từ thực tiễn và phân tích bối cảnh, tình hình thời gian tới, Thủ tướng cho rằng, yêu cầu chủ đạo đặt ra là phải thu hút được các nguồn lực từ các tập đoàn quốc tế, quốc gia cho khởi nghiệp sáng tạo; nuôi dưỡng và phát triển nhiều kỳ lân công nghệ trong các lĩnh vực công nghệ mới…

Thủ tướng nhấn mạnh, khởi nghiệp sáng tạo cần có sự chung tay, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, của cả cộng đồng, người dân, doanh nghiệp; phải lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và là nguồn lực chủ yếu, đặc biệt là thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước.

Thủ tướng chỉ rõ, khởi nghiệp sáng tạo cần có tư duy mới, nhận thức mới, cách làm mới; phải có tư duy hỗ trợ, thay vì không quản được thì cấm; tư duy hợp tác phát triển, thay vì xin - cho; tư duy dài hạn, thay vì chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt. "Khởi nghiệp sáng tạo cần phải dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận rủi ro, dám tiên phong, dám hành động, vượt lên chính mình, dấn thân vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì tương lai tươi sáng của đất nước", Thủ tướng nói.

Trên tinh thần “Đổi mới để bay cao; sáng tạo để vươn xa; hội nhập để tiến lên”, Thủ tướng nêu 6 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam gồm: tập trung hoàn thiện thể chế cho đổi mới sáng tạo và lập nghiệp; xác định rõ lĩnh vực ưu tiên, trong đó cần tập trung tạo ra lực lượng sản xuất mới, các lĩnh vực chiến lược như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, những công nghệ tiên phong như trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, điện toán đám mây, internet vạn vật…; xác định rõ hướng đi cho khởi nghiệp sáng tạo; bảo đảm nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và các phong trào khởi nghiệp sáng tạo; đẩy mạnh hội nhập quốc tế về khởi nghiệp sáng tạo…

Thủ tướng giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương trong nghiên cứu, rà soát, có cơ chế, chính sách đột phá tạo động lực thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo; đẩy mạnh tích hợp khởi nghiệp sáng tạo vào các chương trình đào tạo và giảng dạy; mở rộng mạng lưới kết nối tri thức toàn cầu, đặc biệt là huy động sự tham gia của cộng đồng trí thức người Việt ở nước ngoài. Triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra để thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo; tập trung nghiên cứu, đề xuất các giải pháp sáng tạo, mô hình phù hợp để thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo trong cộng đồng; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân tham gia các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, nhất là tiếp cận nguồn tài chính, phòng thí nghiệm, mạng lưới chuyên gia, cố vấn trong nước, quốc tế…

Thủ tướng cũng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhân dân tích cực tham gia một cách thiết thực, cụ thể các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, giúp Việt Nam sớm theo kịp các nước trong khu vực, trên thế giới.

Thủ tướng mong muốn, mỗi doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo cần phải là một "hạt nhân đổi mới" góp phần tạo động lực mới cho nền kinh tế, khẳng định trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam trên trường quốc tế. Các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo phát huy vai trò là cầu nối, kết nối các doanh nghiệp khởi nghiệp với các nguồn lực; cập nhật liên tục những mô hình hỗ trợ tiên tiến, ứng dụng công nghệ và dữ liệu lớn trong việc đánh giá, phát triển và theo dõi các doanh nghiệp khởi nghiệp; đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp từ giai đoạn hình thành ý tưởng đến mở rộng quy mô và vươn ra quốc tế, tạo nên một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo bền vững.

Thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi hỗ trợ và thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Trong đó, tập trung chỉ đạo rà soát, hoàn thiện chiến lược, cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo với tinh thần tạo mọi thuận lợi và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho cộng đồng doanh nghiệp nhà đầu tư và người dân.

Với vai trò kiến tạo, Chính phủ xây dựng thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh; xác lập mô hình quản lý tập trung đảm bảo thuận lợi cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; tạo thị trường cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chính sách ổn định, lâu dài; xây dựng chính sách hỗ trợ như về nhà ở, thị thực, vốn ưu đãi cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Nhấn mạnh phương châm 3 chung (chung sức đồng lòng, chung tay hành động, chung hưởng thành quả), Thủ tướng mong muốn và tin tưởng, với tinh thần "dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám dấn thân, dám đổi mới sáng tạo", đoàn kết, chung sức, đồng lòng, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng vươn lên của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, cộng đồng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, nhất là thế hệ trẻ tiếp tục phát huy khí chất, bản lĩnh, trí tuệ con người Việt Nam; dám đối diện với khó khăn, thách thức, không sợ thất bại; với động lực mạnh mẽ, nhiệt huyết, niềm tin và đam mê cháy bỏng; tạo nên những "kỳ lân" tầm cỡ khu vực và thế giới. Qua đó, đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa về khởi nghiệp sáng tạo, góp phần đưa đất nước ta vững bước vào Kỷ nguyên vươn mình, phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh.

Cũng tại lễ khai mạc, ban tổ chức đã tổ chức tọa đàm dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh, cùng với dự tham dự của các đại biểu đại diện là lãnh đạo địa phương, ban, ngành cũng như các chuyên gia trong và ngoài nước với chủ đề “Chung tay phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam”.