Thủ tướng Nhật Bản thăm Iran tuần tới

Hãng thông tấn Nhật Bản Kyodo dẫn lời một quan chức Chính phủ giấu tên cho biết, lịch trình hoạt động cho chuyến thăm của Thủ tướng Abe tại Iran đang được lên kế hoạch. Dự kiến, ông Abe sẽ hội đàm với Lãnh đạo tinh thần tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei và Tổng thống Hassan Rouhani. Trong chuyến thăm này, Thủ tướng Abe sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của thỏa thuận hạt nhân lịch sử được ký kết giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc và Đức) năm 2015, ngay cả khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận và Tehran tháng trước tuyên bố sẽ ngừng thực thi một số cam kết trong điều khoản.

Gần đây, Thủ tướng Abe đã đề nghị đóng vai trò trung gian hòa giải nhằm thúc đẩy đối thoại giữa Washington và Tehran trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước leo thang. Trước đó, trong chuyến thăm Tokyo vào cuối tháng 5, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, Mỹ để ngỏ khả năng đối thoại với Iran. Đây được xem là đèn xanh cho kế hoạch của ông Abe. Thủ tướng Abe cho rằng, bằng việc hợp tác chặt chẽ với cả Iran và Mỹ, Nhật Bản mong muốn tạo điều kiện để Washington và Tehran tiến hành đàm phán, giúp mọi chuyện không bị chệch hướng, cũng như không kéo theo một cuộc đối đầu quân sự tại Trung Đông.

Căng thẳng giữa Tehran và Washington gia tăng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt, nhằm gây sức ép lên quốc gia Hồi giáo trong vấn đề hạt nhân. Thời gian gần đây, Washington còn gia tăng sức ép tối đa với Tehran bằng cách chấm dứt miễn trừ trừng phạt đối với 8 quốc gia và vùng lãnh thổ nhập khẩu dầu thô từ Iran, nhằm cản trở hoạt động xuất khẩu dầu của nước này. Bầu không khí căng thẳng đẩy hai quốc gia vào nguy cơ đối đầu quân sự, trong bối cảnh Mỹ điều động máy bay ném bom và tàu sân bay tới Trung Đông, đối phó với “mối đe dọa từ Iran”.

Nhật Bản được đánh giá là có mối quan hệ tốt đẹp với Iran. Năm 2019, hai nước kỷ niệm 90 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Tuy nhiên, căng thẳng gần đây giữa Washington - Iran đẩy Tokyo vào thế khó khi Mỹ là một đồng minh an ninh quan trọng, trong khi Nhật Bản lại phụ thuộc vào nguồn cung dầu thô của Iran.