Thu hút đầu tư xanh, sạch - hướng đi bền vững

Tính đến hết năm 2011, Việt Nam có tổng cộng 13.600 dự án đầu tư nước ngoài FDI còn hiệu lực, với tổng vốn gần 200 tỷ USD. Tuy nhiên, 3 điểm yếu nhất trong việc thu hút vốn FDI tại Việt Nam là cào bằng ưu tiên về thuế và đất đai, chưa kiểm soát chặt chẽ những yếu tố liên quan đến môi trường của dự án, chậm sửa đổi bất cập trong Luật đầu tư đã gây cản trở tới các nhà đầu tư nước ngoài. Điều này cũng đồng nghĩa với việc chúng ta chưa chọn lọc được những công nghệ cao, còn để lọt lưới những công nghệ thấp, tiêu thụ nhiều năng lượng, nguyên liệu, chưa có nhiều công nghệ xả thải, gây ô nhiễm ra môi trường. Thực tế này đòi hỏi phải thay đổi hoặc định hướng trong việc thu hút nhà đầu tư lựa chọn theo hướng xanh sạch và phát triển bền vững môi trường. Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài Đỗ Nhất Hoàng cho rằng, chính sách đầu tư nước ngoài trong thời gian tới phải chuyển dần theo hướng coi trọng cơ cấu, phát triển đầu tư, phát triển bền vững, ưu tiên phát triển công nghệ sạch, tiêu thụ ít năng lượng. Sau khi thu hút, cấp phép rồi thì chúng ta phải có cơ chế rà soát, kiểm tra, theo dõi, sàng lọc một cách chặt chẽ, nếu có biểu hiện vi phạm thì phải xử lý kịp thời.

Tỉnh Ninh Thuận đang phát triển theo hình thái mới của một trung tâm công nghiệp, năng lượng và du lịch xanh, sạch tầm quốc gia bằng hàng loạt các cuộc xúc tiến đầu tư tập trung kêu gọi đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp sạch, năng lượng sạch như: năng lượng gió, mặt trời... Hạ tầng cơ sở phát triển hướng theo công nghiệp sạch, cung cấp cơ sở hạ tầng chất lượng cho hoạt động y tế, giáo dục cao cấp, cho không gian - môi trường sống xanh - sạch. Đã có 14 dự án điện gió, trên 17 nhà đầu tư đăng ký vào trong tỉnh. Theo Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Nguyễn Đức Thanh, tỉnh Ninh Thuận xác định không thể phát triển công nghiệp bằng mọi giá, về môi trường sẽ phát triển theo hướng xanh, sạch, thân thiện với môi trường. Trước mắt, tỉnh đẩy mạnh thu hút các dự án trong khu công nghiệp không gây ô nhiễm, không gây xâm hại và tác hại đến môi trường.

Còn tỉnh Quảng Ninh, với cam kết “ba sạch” gồm: sạch và minh bạch về chính sách; sạch mặt bằng và sạch về môi trường đã tạo luồng gió mới, thu hút sự quan tâm đặc biệt của các nhà đầu tư. Ngay trong tháng 3 vừa qua đã có gần chục dự án được trao giấy phép đầu tư với số vốn hàng trăm triệu USD cùng nhiều biên bản ghi nhớ về hợp tác giữa tỉnh Quảng Ninh với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Với những lợi thế riêng có về cảnh quan, Quảng Ninh đã có nhiều việc làm để gìn giữ và phát huy, trong đó đáng kể là việc Quảng Ninh có chủ trương chuyển từ tăng trưởng nóng sang tăng trưởng xanh. Điển hình là các dự án của Công ty TNHH Đầu tư - Phát triển sản xuất Hạ Long, đó là Dự án Khu kinh tế Muối công nghiệp với tổng mức đầu tư 600 tỷ đồng; Dự án Khu Liên hợp Chế biến các sản phẩm muối cao cấp 350 tỷ đồng và Dự án Trung tâm Nghiên cứu Phát triển giống tôm thẻ sạch bệnh 200 tỷ đồng.

Các nhà đầu tư châu Âu đang nhanh chóng thu hồi vốn tại Hy Lạp, Italy, Tây Ban Nha. Dòng tiền này sẽ được chuyển đến Việt Nam nếu vấn đề minh bạch trong môi trường đầu tư được cải thiện, nhất là chúng tôi đang tìm nguồn đất sạch để đầu tư. Theo Ông Andreas Stoffers - Phó chủ tịch Phái đoàn Liên minh châu Âu EU tại Việt Nam, Việt Nam đang chiếm vị trí rất cao trong danh sách các quốc gia hấp dẫn đầu tư nước ngoài ở lĩnh vực bất động sản, du lịch, khoáng sản… Nhưng để tăng cường đầu tư châu Âu vào Việt Nam thì trước hết phải thực thi các Hiệp định thương mại tự do, sau đó là nỗ lực cải cách của Việt Nam bằng cách minh bạch thị trường đầu tư, tăng cường nhiều quỹ đất sạch, khu công nghiệp sạch để có cơ hội phát triển.

Với cách làm mới, tư duy mới về thu hút đầu tư, hy vọng đây sẽ là bản lề, là đường đi ngắn nhất dẫn đến sự thành công trong thu hút dòng vốn nước ngoài nói riêng và trong nước nói chung để các địa phương phát triển xứng tầm với khu vực.