Cùng dự và chủ trì Tọa đàm có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh - Phó trưởng đoàn thường trực Đoàn giám sát; Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường - Phó trưởng Đoàn giám sát; Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh - Phó trưởng Đoàn giám sát.
Cùng dự có các thành viên Đoàn giám sát; đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng; đại diện UBND một số tỉnh, thành phố; các hiệp hội, chuyên gia, nhà khoa học…
Xem xét, điều chỉnh cách thức tổ chức thực hiện để có kết quả thiết thực hơn
Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, tại Kỳ họp thứ Năm, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 95 thành lập Đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.
Hoạt động giám sát chuyên đề này được Quốc hội triển khai thực hiện để đánh giá kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn, vướng mắc; xác định nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân; rút ra bài học kinh nghiệm để nâng cao hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội.
Và, yêu cầu quan trọng và cấp bách hơn là xem xét, điều chỉnh cách thức tổ chức thực hiện, chỉ đạo, điều hành để có kết quả thiết thực, cụ thể hơn trong việc quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội thời gian tới. Đề xuất, kiến nghị nhiệm vụ, giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội.
“Kết quả giám sát sẽ giúp cho Quốc hội, Chính phủ có cơ hội nhìn nhận thẳng thắn, khách quan về thực trạng thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội, từ đó có giải pháp phù hợp, đột phá và hiệu quả hơn. Đồng thời, kết quả giám sát cũng sẽ giúp cung cấp thông tin quan trọng cho các cơ quan có thẩm quyền trong việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn tới, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Về tổ chức Tọa đàm này, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Tọa đàm được Đoàn giám sát của Quốc hội tổ chức để thu thập thêm thông tin, ý kiến đóng góp với mục tiêu làm rõ hơn tình hình thực tiễn; đánh giá khách quan, toàn diện kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội; xác định tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan...
Do vậy, để phát huy cao nhất hiệu quả của Tọa đàm, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, các đại biểu phát biểu hết sức cô đọng, ngắn gọn, đi thẳng vào chủ đề của Tọa đàm; Đoàn giám sát ghi chép, tổng hợp, nghiên cứu các ý kiến tham gia để hoàn thiện báo cáo giám sát, nghị quyết giám sát...
Bảo đảm tiến độ, chất lượng của văn bản hướng dẫn thi hành 3 luật mới
Các đại biểu tham dự Tọa đàm thống nhất cho rằng, thời gian qua, Đảng, Nhà nước rất quan tâm để phát triển lành mạnh, bền vững thị trường bất động sản và nhà ở xã hội. Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành đã ban hành mới cũng như sửa đổi, bổ sung nhiều luật, nghị định, thông tư trong nhiều lĩnh vực liên quan đến bất động sản, nhà ở xã hội.
Các văn bản quy phạm pháp luật đã tạo cơ sở để hoạt động bất động sản ngày càng phát triển, từng bước đi vào nề nếp, lĩnh vực nhà ở đạt được nhiều thành tích quan trọng, giải quyết cơ bản được nhu cầu về nhà ở của người dân. Đặc biệt là việc hỗ trợ cải thiện nhà ở cho người có công, các đối tượng chính sách xã hội, người thu nhập thấp, người nghèo có khó khăn về nhà ở, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội của đất nước, từng bước bảo đảm an sinh xã hội.
Bên cạnh các kết quả đã đạt được, các đại biểu cũng chỉ rõ, nguồn cung bất động sản suy giảm mạnh; giá bất động sản tăng cao và ngày càng cao; mất cân đối cung - cầu trong các phân khúc của thị trường bất động sản; việc triển khai các dự án gặp khó khăn, nhiều dự án chậm tiến độ hoặc không thể tiếp tục thực hiện trong khi phát triển các dự án mới đang chậm lại; doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đọng vốn trong nhiều dự án, chịu gánh nặng về chi phí, khó khăn về tài chính, về thủ tục, điều kiện triển khai các dự án...
Đối với phát triển nhà ở xã hội, các đại biểu cũng cho rằng, kết quả thực hiện chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội của hầu hết các địa phương không đạt yêu cầu đề ra; nhiều dự án bị chậm trễ, kéo dài do vướng mắc trong công tác quy hoạch, giao đất, trình tự, thủ tục đầu tư phức tạp, thiếu thống nhất...
Một số ý kiến lưu ý, các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc nhà ở xã hội trong các khu nhà ở xã hội tập trung rất thấp so với quy mô các dự án do bị khống chế về quy mô dân số khiến những dự án này khó đáp ứng đủ yêu cầu về nhà ở xã hội của người dân, cũng như không hấp dẫn với các nhà đầu tư.
Đặc biệt, nhiều ý kiến tại Tọa đàm cũng đánh giá cao việc Quốc hội tổ chức giám sát chuyên đề về nội dung này và khẳng định trong quá trình Đoàn giám sát làm việc tại 12 địa phương vừa qua đã thúc đẩy chính quyền các cấp quan tâm chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án bất động sản, giúp đẩy nhanh tiến độ một số dự án, tăng nguồn cung cho thị trường.
Phát biểu kết luận Tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh ghi nhận, các ý kiến tại Tọa đàm đã đánh giá, phân tích tình hình triển khai thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội; tập trung phân tích, làm rõ những hạn chế của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong giai đoạn 2015 - 2023 điều chỉnh với thực hiện đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội; vướng mắc trong thực hiện lập, thẩm định, phê duyệt các loại quy hoạch liên quan trong hệ thống quy hoạch của nước ta; yêu cầu đẩy nhanh tiến độ xử lý các hồ sơ xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất để tháo gỡ cho các dự án được tiếp tục triển khai...
Đồng thời, các ý kiến cũng đề xuất được nhiều giải pháp hữu ích, tăng cường quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội, khơi thông nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho người dân.
Những ý kiến tiếp nhận tại Tọa đàm lần này sẽ là nguồn tư liệu giá trị giúp Đoàn giám sát hoàn thiện Báo cáo kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023” trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ Tám tới.
Khẳng định nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương phải kịp thời ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024, Luật Nhà ở năm 2023, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 theo thẩm quyền, có hiệu lực cùng với hiệu lực của luật, bảo đảm "không thể vì vội, vì gấp mà giảm yêu cầu về chất lượng với các văn bản hướng dẫn thi hành luật". Các địa phương cần kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật thuộc thẩm quyền, để thúc đẩy tiến độ phát triển nhà ở xã hội, cũng như thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đã được xác định.
