Ngăn chặn các hành vi tiêu cực, gây lũng đoạn thị trường trong hoạt động đấu giá tài sản

Tăng 17 khoản so với dự thảo Luật trình tại Kỳ họp thứ Sáu

Trình bày Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, giải trình dự án Luật, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý đã sửa đổi, bổ sung 42 điều và bãi bỏ 3 điều của Luật hiện hành; bổ sung 3 điều mới; tăng 17 khoản so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Sáu nhưng chủ yếu là sửa về mặt kỹ thuật lập pháp, không phát sinh nhiều chính sách mới.

Do đó, việc xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản là phù hợp với phạm vi sửa đổi. Tuy nhiên, đối với những nội dung khác chưa được đưa vào dự thảo Luật lần này, đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, nghiên cứu, đánh giá, tổng kết khi sửa đổi toàn diện Luật Đấu giá tài sản. Từ những lý do nêu trên, xin Quốc hội cho giữ nguyên phạm vi sửa đổi Luật mà Chính phủ đã trình tại Kỳ họp thứ Sáu.

Về Chứng chỉ hành nghề đấu giá viên (Điều 14, Điều 15 và Điều 17), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã bổ sung tội vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản tại khoản 4 Điều 15 và điểm b khoản 5 Điều 17 là một trong những trường hợp không được cấp, cấp lại Chứng chỉ hành nghề đấu giá nhằm bảo đảm tính nghiêm minh trong việc cấp Chứng chỉ hành nghề đấu giá, phù hợp với quy định tại Điều 218 của Bộ luật Hình sự.

Liên quan đến chế tài xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá (Điều 70), dự thảo Luật đã bổ sung trường hợp người trúng đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản mà vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá dẫn đến quyết định công nhận kết quả đấu giá bị huỷ thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm bị cấm tham gia đấu giá đối với loại tài sản đó trong thời hạn từ 6 tháng đến 5 năm trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo quy định tại Điều 87 của Luật Đấu thầu năm 2023 nhằm ngăn chặn các hành vi tiêu cực, gây lũng đoạn thị trường, ngăn chặn tình trạng bỏ cọc hoặc thổi phồng giá trị tài sản để trục lợi trong hoạt động đấu giá tài sản.

Đồng thời, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về cơ quan có thẩm quyền quyết định cấm tham gia đấu giá là cơ quan có thẩm quyền phê duyệt kết quả trúng đấu giá; quyết định cấm tham gia hoạt động đấu giá phải được gửi cho tổ chức, cá nhân bị xử lý và cơ quan, tổ chức có liên quan, đồng thời gửi đến Bộ Tư pháp và phải đăng tải trên Cổng Đấu giá tài sản quốc gia và giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung này.

Bổ sung nội dung về đấu giá trực tuyến

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho biết, về đăng ký tham gia đấu giá (Điều 38), dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 38 theo hướng việc xét duyệt điều kiện tham gia đấu giá đối với tài sản thông thường, không yêu cầu về điều kiện chuyên môn, kỹ thuật, tổ chức hành nghề đấu giá chỉ cần thông báo cho người không đủ điều kiện tham gia đấu giá chậm nhất 1 ngày làm việc trước ngày mở cuộc đấu giá. Trong khi đó, khoản 2b Điều 38 áp dụng đối với tài sản đặc thù như quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản thì yêu cầu, điều kiện tham gia đấu giá phức tạp hơn nên cần có thời gian xét duyệt, thẩm tra; tổ chức hành nghề đấu giá tài sản phải thông báo cho cả người đủ điều kiện và người không đủ điều kiện chậm nhất là 3 ngày làm việc trước ngày mở cuộc đấu giá để bảo đảm tính công khai, minh bạch.

Đồng thời, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về trách nhiệm của người có tài sản đấu giá trong việc xét duyệt, thẩm tra điều kiện của người tham gia đấu giá chỉ áp dụng đối với tài sản đặc thù như quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản để phù hợp với thực tiễn đấu giá các loại tài sản này. Các yêu cầu, điều kiện tham gia đấu giá cụ thể (điều kiện, năng lực tài chính, điều kiện kỹ thuật...) thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật chuyên ngành. Người có tài sản đấu giá là các cơ quan, đơn vị chuyên môn, có chức năng hướng dẫn, thẩm tra, xét duyệt điều kiện như: Sở Tài nguyên và Môi trường, các Trung tâm phát triển quỹ đất, Cục Địa chất và khoáng sản nên có đủ thẩm quyền, khả năng để xét duyệt, thẩm tra.

Mặt khác, tại dự thảo Luật (sửa đổi Điều 47) đã bổ sung quy định về trách nhiệm của người có tài sản đấu giá không được cung cấp thông tin của người tham gia đấu giá cho người tham gia đấu giá khác trong quá trình thẩm tra, xét duyệt điều kiện tham gia đấu giá cho đến khi kết thúc cuộc đấu giá nhằm tránh các hiện tượng tiêu cực như thông đồng, móc nối trong hoạt động đấu giá.

Dự thảo Luật đã được sửa đổi theo hướng thống nhất về thời hạn nộp hồ sơ (sửa đổi khoản 2 Điều 38) và thời hạn nộp tiền đặt trước (sửa đổi khoản 2 Điều 39) là kể từ ngày niêm yết việc đấu giá tài sản cho đến trước ngày mở cuộc đấu giá 2 ngày làm việc.

Ngoài ra, dự thảo Luật đã bổ sung Điều 43a và Điều 43b về đấu giá trực tuyến. Theo đó, Điều 43a quy định các nội dung cơ bản về đấu giá trực tuyến, trong đó quy định tổ chức hành nghề đấu giá tài sản, hội đồng đấu giá tài sản, tổ chức mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thành lập để xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng tổ chức việc đấu giá trực tuyến thông qua sử dụng Cổng Đấu giá tài sản quốc gia hoặc sử dụng trang thông tin đấu giá trực tuyến của mình hoặc thuê, sử dụng trang thông tin đấu giá trực tuyến của tổ chức hành nghề đấu giá tài sản khác; Điều 43b quy định khung về trình tự, thủ tục đấu giá trực tuyến và giao Chính phủ quy định chi tiết nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của quy định.