Tham dự Phiên họp có: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh; Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cùng các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội.
Về phía các cơ quan hữu quan có: Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình; Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí cùng lãnh đạo các ban, bộ, ngành...
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, đây là phiên họp chuyên đề pháp luật thứ 5 được tổ chức từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV đến nay. Phiên họp này tập trung xem xét việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý các dự án luật đã được trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Bảy.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, khối lượng công tác lập pháp của Quốc hội ngày càng lớn nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Thực hiện Kết luận số 19 của Bộ Chính trị về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, Quốc hội đã rà soát, xác định có 156 nhiệm vụ lập pháp theo Kế hoạch 81 và Kế hoạch 734, đến nay đã hoàn thành 131 nhiệm vụ, đạt 83,97%. Với 3 kỳ họp còn lại của nhiệm kỳ Khóa XV, Chủ tịch Quốc hội tin tưởng sẽ hoàn thành toàn bộ chương trình lập pháp của nhiệm kỳ.
Tại Phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý các dự thảo: Luật Địa chất và khoáng sản; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược; Luật Công đoàn (sửa đổi); Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi); Luật Công chứng (sửa đổi); Luật Di sản văn hóa (sửa đổi); Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Tư pháp người chưa thành niên.
"Các dự án Luật trên thuộc nhiều lĩnh vực, được dư luận xã hội rất quan tâm, như dự án Luật Công đoàn (sửa đổi); có tác động lớn đối với người dân và doanh nghiệp như dự án Luật Thuế Giá trị gia tăng (sửa đổi); liên quan đến nhiều ngành, nhiều địa phương như dự án Luật Di sản văn hoá (sửa đổi), dự án Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn, dự án Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ...", Chủ tịch Quốc hội cho biết.
Tại Kỳ họp thứ Bảy của Quốc hội đã có hơn 200 lượt ý kiến đại biểu phát biểu, tranh luận tại hội trường và hơn 900 lượt ý kiến phát biểu tại tổ đối với các dự án Luật trên.
Đây đều là những ý kiến trách nhiệm, tâm huyết. Sau Kỳ họp, các cơ quan soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra đã nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu Quốc hội. Cùng với đó, các cơ quan đã chủ động tổ chức nhiều cuộc khảo sát, toạ đàm, hội thảo, lấy ý kiến chuyên gia, đối tượng chịu sự tác động để tiếp tục hoàn thiện các dự thảo luật.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng, báo cáo rõ những vấn đề nào đã tiếp thu, vấn đề nào chưa tiếp thu, lý do tại sao; những vấn đề nào còn chưa thống nhất giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo.
"Chúng ta tiếp tục thực hiện đúng tinh thần: cho dù chỉ một ý kiến còn khác nhau cũng được nghiên cứu, giải trình đầy đủ để đại biểu Quốc hội thấy được sự đóng góp của đại biểu và tiếp thu, giải trình của cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra rất chặt chẽ, bảo đảm yêu cầu trong xây dựng pháp luật", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Đối với việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan bám sát quan điểm, mục tiêu, nguyên tắc chỉ đạo như Chương trình đã trình Quốc hội thông qua. Cùng với đó, qua cuộc khảo sát, toạ đàm, hội thảo được tổ chức vừa qua rút ra vấn đề gì cần thiết phải bổ sung vào dự thảo luật thì cũng cần bám sát nguyên tắc xây dựng pháp luật.
"Chúng ta cần hết sức cầu thị, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của các cơ quan, cá nhân, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của các dự luật, những vấn đề người dân, doanh nghiệp thấy còn vướng mắc cần tháo gỡ để hoàn thiện các dự thảo luật bảo đảm tính khả thi, đáp ứng yêu cầu thực tiễn", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Cho biết Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 178 ngày 27.6.2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, các đại biểu tham dự phiên họp chuyên đề pháp luật phát biểu rõ quan điểm, chính kiến một cách khách quan, không né tránh vấn đề khó, nhạy cảm, dễ xảy ra trục lợi chính sách; tập trung làm rõ, đi thẳng vào những vấn đề quan trọng còn ý kiến khác nhau.
"Trong Quy định 178 đã nói rất rõ về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật. Vừa qua, chúng ta đã thường xuyên quán triệt, thực hiện nghiêm các nội dung này trong các cuộc làm việc với Chính phủ, các cơ quan soạn thảo, nhưng phải tiếp tục thực hiện chặt chẽ hơn nữa".
Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, tới đây, Quốc hội dự kiến sẽ tổ chức Diễn đàn xây dựng pháp luật để bàn sâu hơn, kỹ hơn về công tác lập pháp làm sao để nâng cao hơn nữa chất lượng lập pháp, phát huy vai trò của các cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành, các cấp, các nhà khoa học, các nhà làm luật chuyên nghiệp đóng góp cho công tác xây dựng pháp luật.
