Thi học sinh giỏi: Tại sao không?

Tuy nhiên, tôi cho rằng rất cần thiết phải duy trì kỳ thi rất thiết thực, hữu ích này. Vấn đề là đảm bảo quy mô kỳ thi phù hợp, có hướng phát triển, bồi dưỡng, sử dụng họ về sau cũng như hạn chế tối đa áp lực cho các em học sinh, giáo viên, nhà trường.

Thực tế cho thấy, có thi học sinh giỏi thì mới biết được, chọn được học sinh giỏi, người giỏi, xuất sắc thật sự. Từ đó, mới có định hướng phát triển các nhân tài này để tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng thành người có ích phục vụ cho xã hội, đất nước về sau. Bởi nếu không có sàng lọc, thi tuyển sẽ không thể lựa chọn được người tài. Vấn đề ở đây là cách thức tiếp tục bồi dưỡng, phát huy, sử dụng những người này thế nào về sau mà thôi.

Hơn nữa, theo quy luật là có cạnh tranh thì mới có phát triển. Nếu không có các kỳ thi học sinh giỏi thì sẽ không có sự cạnh tranh, phấn đấu trong học tập của các em học sinh, các trường, các địa phương. Như vậy, thành tích học, kiến thức của tất cả học sinh đều 'sàn sàn' như nhau và dẫn đến tình trạng 'giỏi cũng như không'! Và cứ thế sẽ đến một lúc nào đó nền giáo dục sẽ trì trệ, không thể tiến bộ, phát triển vượt bậc lên tầm cao được.

Có người lấy ví dụ một số nước không coi trọng, không tổ chức học sinh giỏi... Vậy tại sao thế giới vẫn tổ chức các kỳ thi Olympic hàng năm - thực chất là thi học sinh giỏi để chọn ra những người giỏi xuất sắc thật sự để vinh danh. Thực tế thì các nhà khoa học vĩ đại sau này đều xuất phát từ học sinh đạt giải thưởng quốc tế tại các kỳ thi Olympic.

Từ góc độ này, nếu chúng ta bỏ, không tổ chức thi học sinh giỏi thì làm sao để chọn được những em học thật sự xuất sắc để tham dự kỳ thi quốc tế, Olympic thế giới hàng năm. Thế giới luôn khâm phục, ngưỡng mộ về trì tuệ, sự xuất sắc của học sinh Việt Nam và chúng ta luôn tự hào về những gì mà các em học sinh đã đạt các giải cao trong các kỳ thi quốc tế mang về vinh quang cho Tổ quốc. Việc luôn đạt giải cao khi tham gia các kỳ thi quốc tế đã thể hiện tài năng, trí tuệ của con người Việt Nam, góp phần quan trọng nhằm nâng cao vị thế của nước ta trên toàn thế giới.

Ngoài ra, học sinh giỏi là vinh dự, tự hào cho các em, gia đình mà còn là của thầy cô, nhà trường và địa phương, đất nước. Bên cạnh một số trường hợp cá biệt các em bị áp lực, học lệch, tiêu cực thì đa số học sinh khi được chọn là học sinh giỏi luôn tự hào, đều cố gắng và thành đạt. Đây là sân chơi rất hữu ích cho các em học sinh phấn đấu, rèn luyện, phát huy trí tuệ, tài năng của mình. Các em học sinh giỏi luôn là làm tấm gương sáng cho các thế hệ học sinh sau này phấn đấu, rèn luyện, học tập, noi theo.

Chính vì thế, không nên chỉ vì một số ít trường hợp xảy ra tiêu cực mà quy kết cho cả kỳ thi. Bởi, không ai đi thi học sinh giỏi, nhất là cấp tỉnh, cấp quốc gia, quốc tế mà "ăn may" hoặc "cơ cấu" cả, phải khẳng định và tin tường rằng 100% các em đều giỏi, rất giỏi.