Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc dự Lễ đón nhận Bằng ghi danh Thực hành Then là Di sản văn hoá phi vật thể

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc dự và phát biểu tại buổi lễ. 

Cùng dự Lễ đón nhận có: Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart; đại diện Đại sứ quán một số nước như Armenia, Philippines, Mông Cổ, Ấn Độ, Israel, Lào; lãnh đạo các tỉnh có di sản Then.

Về phía tỉnh Tuyên Quang có: Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Chẩu Văn Lâm; Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Thị Kim Dung; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Sơn...

Phát biểu chào mừng Lễ đón nhận, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Sơn nhấn mạnh: Hát Then là một loại hình diễn xướng dân gian, gắn bó mật thiết trong đời sống của đồng bào Tày, Nùng, Thái. Tháng 12.2019, tổ chức UNESCO đã chính thức ghi danh Di sản “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Sự kiện này một lần nữa khẳng định thế giới đánh giá cao kho tàng văn hóa phong phú của cộng đồng dân tộc Việt Nam.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Sơn tin tưởng, bằng nỗ lực và trách nhiệm, Tuyên Quang cùng với 10 tỉnh có di sản Then sẽ chung tay cùng cộng đồng và các nghệ nhân để thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái sẽ được bảo tồn và lan toả, để điệu Then còn mãi, ngân xa. Người đứng đầu UBND tỉnh mong rằng, trong thời gian du khách lưu lại Tuyên Quang sẽ có nhiều trải nghiệm thú vị về một vùng đất giàu lòng mến khách, ấm áp tình người, vùng chiến khu cách mạng đang chuyển mình phát triển mạnh mẽ cùng với cả nước.

Tại lễ đón nhận, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Christian Manhart một lần nữa khẳng định: Thực hành hát Then đang giúp con người vượt qua khó khăn và vướng mắc trong cuộc sống hàng ngày. Hát Then góp phần giáo dục về đạo đức, về lối sống nhân văn, về gìn giữ những thuần phong mỹ tục và truyền thống văn hóa tốt đẹp của cộng đồng người Tày, Nùng và Thái.

Đặc biệt, UNESCO ghi nhận sự cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong công tác gìn giữ và phát huy giá trị của Thực hành hát Then, cam kết sẽ luôn đồng hành, sát cánh cùng Việt Nam để mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho cộng đồng các dân tộc và giúp bảo tồn nguồn di sản văn hóa vô giá, một tài sản quý báu cho sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, Then vừa là một loại hình văn nghệ dân gian, vừa là một biểu hiện của tín ngưỡng dân gian. Thực hành Then là nghi lễ không thể thiếu trong đời sống văn hóa tâm linh của đồng bào dân tộc Tày, Nùng, Thái ở các tỉnh miền núi phía bắc của Tổ quốc. Một trong những điểm đặc sắc của Then là ngôn ngữ ẩn chứa chiều sâu văn hóa. Nội dung các khúc hát then- một loại hình diễn xướng dân gian, tích hợp nhiều loại hình nghệ thuật đều toát lên tư tưởng nhân văn sâu sắc, chứa đựng tình yêu thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nghĩa vợ chồng, răn dạy đạo lý làm người, ca ngợi làng bản, quê hương...

Giai điệu Then sâu lắng, có sức truyền cảm, lay động lòng người, âm thanh đàn Tính - nhạc cụ chính được sử dụng trong hát Then mượt mà, rạo rực, tạo nên hồn dân ca, dân vũ đặc sắc. Với những giá trị nghệ thuật độc đáo của mình, Then đã góp phần hun đúc tâm hồn, tình cảm và ý chí, khát vọng vươn lên, xây đắp cuộc sống ấm no, hạnh phúc của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng, Thái, được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Chủ tịch Nước khẳng định, việc ghi danh "Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” chính là thương hiệu Quốc gia thế giới dành cho chúng ta, góp phần giới thiệu với bạn bè quốc tế về những di sản văn hóa đặc sắc miền núi phía bắc của Việt Nam, làm cho khu vực này tăng thêm sức hấp dẫn, cuốn hút đối với du khách. Đồng thời, giúp đồng bào dân tộc Tày, Nùng, Thái và cộng đồng các dân tộc của 11 địa phương có di sản Then nhận thức đầy đủ hơn về giá trị của Then trong kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc, để từ đó có những biện pháp thiết thực, hiệu quả bảo tồn và phát huy giá trị của di sản gắn với phát triển du lịch.

Chủ tịch Nước nêu rõ, đi cùng với niềm tự hào là trách nhiệm gìn giữ và bảo tồn "Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” đối với các bậc tiền nhân, tổ tiên người Việt và cả trước cộng đồng quốc tế, với nền văn minh nhân loại. Việc phát huy vai trò và trách nhiệm không chỉ của Nhà nước, của các cơ quan, tổ chức mà của cả cộng đồng, nhất là cộng đồng người Tày, Nùng, Thái - những chủ thể di sản văn hóa và là người thực hành, trao truyền loại hình di sản đặc sắc này để Then luôn toả sáng xứng đáng với một đất nước anh hùng, giàu truyền thống văn hóa và ngàn năm văn hiến, để thế giới biết nhiều hơn, hiểu sâu hơn về đất nước, con người Việt Nam tươi đẹp và giàu bản sắc.

Trên tinh thần đó, Chủ tịch Nước đề nghị các địa phương sở hữu di sản Then quan tâm xây dựng các chương trình quảng bá, tuyên truyền sâu rộng, sáng tạo, hiệu quả để thúc đẩy sự gắn bó xã hội, khuyến khích ý thức về bản sắc và trách nhiệm của người dân địa phương trong lan tỏa và thực hành sinh hoạt tại cộng đồng. Cùng với đó, quan tâm đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi để các nghệ nhân Then truyền dạy về thực hành Then trong cộng đồng; tiếp tục sưu tầm, lưu giữ, xuất bản tư liệu Then cổ; chú ý đến tính đa dạng trong tổng thể của Then ở mỗi dân tộc và mỗi địa phương trong qúa trình bảo tồn và phát triển…

Chủ tịch Nước cũng ghi nhận và biểu dương tỉnh Tuyên Quang đã duy trì tổ chức Lễ hội Thành Tuyên - một Lễ hội đặc sắc, riêng có, do chính Nhân dân Tuyên Quang khởi xướng, duy trì và phát triển từ nhiều năm nay, được sách Kỷ lục Guiness Việt Nam công nhận là "Lễ hội có nhiều mô hình đèn lớn nhất Việt Nam”. Chủ tịch nước đề nghị tỉnh tiếp tục nghiên cứu, phát triển Lễ hội Thành Tuyên ngày càng đặc sắc, thu hút sự quan tâm của nhiều du khách trong và ngoài nước, trở thành thương hiệu quốc gia và quốc tế.

Thay mặt các tỉnh có di sản được vinh danh, Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Chẩu Văn Lâm mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ của Trung ương Đảng, Chính phủ, các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế để di sản Then, cùng với những giá trị văn hóa tiêu biểu của dân tộc thực sự trở thành sức mạnh nội sinh cho sự phát triển bền vững của các địa phương. Các tỉnh sẽ luôn làm tốt hơn nữa việc bảo tồn, phát huy, để thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ngày càng có sức sống bền vững, lan tỏa sâu rộng trong đời sống xã hội.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Để điệu Then còn mãi” đã được các nghệ nhân, diễn viên quần chúng đến từ 11 tỉnh thể hiện đậm nét, tạo ấn tượng sâu sắc đối với khán giả, người dân và du khách trong và ngoài nước.