Chiều 10.1, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình tham quan và thảo luận tại chỗ về Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò Khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2024.
Thực hiện khuyến nghị của UNESCO, sự chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội; Quyết định khai quật của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch số 721/QĐ-BVHTTDV ngày 25.3.2024 và Quyết định điều chỉnh số 3437/QĐ-BVHTTDL ngày 14.11.2024 về việc khai quật khảo cổ học tại Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội đã phối hợp với Viện Khảo cổ học tiến hành khai quật thăm dò 500m2.
Theo kết quả sơ bộ, tại Hố khai quật H1 khu vực Tây nam Hậu Lâu đã xuất lộ một số dấu tích kiến trúc thời Nguyễn, Lê Trung hưng và Lê sơ. Tại Hố khai quật H2 tại vị trí trên nền điện Kính Thiên, hố đào thăm dò được mở phía tây nam nhà Pháo binh.
Về cơ bản, kết quả khai quật đã cung cấp hai thông tin quan trọng: dấu tích bó nền thời Nguyễn vẫn kéo dài từ đông sang tây, các dấu tích móng cột thời Lê Trung hưng đều cùng trục với 2 hàng móng hồi đã phát hiện năm 2011 và 2023. Kết quả này làm rõ hơn cấu trúc nền móng của Chính điện Kính Thiên thời Lê Trung hưng.
Tại Hố khai quật H3 vị trí tây hầm Cục Tác chiến đã xuất lộ 3 dấu tích kiến trúc thời Lê Trung hưng. Các dấu tích này đều là sự tiếp nối của kiến trúc hành lang và tường bao đã phát lộ từ năm 2014 - 2015.
Hố khai quật H4 tại phía Bắc Đoan Môn, ở độ sâu khoảng 1,2m đã xuất lộ dấu tích kiến trúc thời Lê Trung hưng gồm: sân Đan Trì, Ngự đạo và cụm gạch đầm, dưới Ngự Đạo và Đan Trì thời Lê Trung hưng khoảng 30cm là một cống thoát nước ngầm khá lớn (cao 53cm, lòng rộng 37cm) có chức năng tiêu thoát nước cho toàn bộ khu vực không gian Đại Triều. Các dấu tích này cũng là sự tiếp nối của những lần khai quật trước đó.
Theo các nhà nghiên cứu, cuộc khai quật năm 2024 dù chỉ với diện tích nhỏ nhưng đã đem lại nhiều nhận thức mới, tiến thêm một bước quan trọng trong nhận diện về Chính điện Kính Thiên và không gian Chính điện Kính Thiên thời Lê sơ (thế kỷ XV - XVI) và Lê Trung hưng (thế kỷ XVII - XVIII) trên các phương diện kiến trúc, vật liệu, mặt bằng tổng thể và kỹ thuật xây dựng. Đây đều là những thuộc tính cơ bản của giá trị nổi bật toàn cầu của khu di sản thế giới Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long.
Để hiểu chi tiết hơn, chính xác hơn, các cuộc khai quật những năm tới rất cần thiết phải xây dựng kế hoạch hay chiến lược khai quật tổng thể như UNESCO đã khuyến nghị để làm sáng tỏ cũng như gia tăng giá trị nổi bật toàn cầu của khu di sản, đáp ứng khuyến nghị của ICOMOS và Trung tâm Di sản thế giới năm 2023 và 2024.
Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội Nguyễn Thanh Quang cho biết, những kết quả này sẽ chứng minh với UNESCO rằng sân Đan Trì, Ngự đạo tồn tại và đang hiện hữu dưới mặt đất. Đây là một trong những căn cứ có tính xác thực cao, minh chứng quan trọng để chúng ta tiếp tục nghiên cứu phục dựng không gian Chính điện Kính Thiên và Chính điện Kính Thiên.
