Vươn ra thế giới
Ngày 21.6 vừa qua, Yoto Carnegie - giải thưởng thường niên của Vương quốc Anh được trao cho các tác phẩm xuất sắc dành cho trẻ em và thanh thiếu niên viết bằng tiếng Anh, đã xướng tên họa sĩ Jeet Zdũng (Nguyễn Tiến Dũng) ở hạng mục minh họa.
Với những bức tranh minh họa vẽ tay bằng màu nước trong Saving Sorya: Chang and the Sun Bear, họa sĩ Jeet Zdũng xuất sắc vượt qua 17 ứng viên khác ở vòng sơ khảo và chung khảo để giành giải thưởng. Đây là lần đầu tiên một họa sĩ người Việt Nam giành được giải thưởng danh giá này.
Chủ tịch hội đồng giám khảo giải thưởng Janet Noble nhận xét về cuốn sách: “Một câu chuyện giàu xúc cảm được khắc họa một cách đầy tinh tế, chứa đựng quan điểm giá trị về bảo tồn tự nhiên; đồng thời tạo nên nguồn cảm hứng mạnh mẽ từ câu chuyện thật của một cô gái trẻ (tác giả Trang Nguyễn) đã kiên trì theo đuổi sự nghiệp bảo tồn động vật hoang dã ngay từ khi còn rất nhỏ”.
Ấn phẩm do NXB Kim Đồng phát hành với tên tiếng Việt là Chang hoang dã - Gấu, bán bản quyền cho Pan Macmillan cùng nhiều nhà xuất bản khác ở Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Na Uy, Nga, Nhật Bản, Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ…
Không phải đến Chang hoang dã - Gấu, truyện tranh Việt Nam mới gặt hái thành công tầm quốc tế. Nhiều năm trở lại đây, nhiều tác giả truyện tranh Việt đã chạm tới những giải thưởng danh giá.
Như năm 2022, bộ truyện Bẩm thầy Tường, có thầy Vũ đến tìm!, do Comicola và NXB Dân Trí ấn hành của họa sĩ Hoàng Tường Vy đã đoạt giải Đồng, thuộc giải thưởng truyện tranh manga quốc tế Nhật Bản lần thứ 16. Trước đó, Việt Nam từng có hai tác phẩm đoạt giải Bạc là Long thần tướng năm 2016 và Địa ngục môn năm 2017…
Nhiều truyện tranh của Việt Nam đã được nhà làm sách nước ngoài mua bản quyền, xuất bản, như truyện tranh Mùa hè bất tận (ra mắt năm 2021) của tác giả Lâm Hoàng Trúc được NXB Toshokan (Italy) mua bản quyền và lên kệ vào tháng 5 vừa qua…
Thúc đẩy sáng tác trong nước
Thực tế thị trường truyện tranh trên thế giới phát triển rất mạnh mẽ, việc các tác giả Việt Nam đoạt giải và có tác phẩm được xuất bản ở nước ngoài là một tín hiệu vui cho thấy truyện tranh Việt Nam đang tiến bước và cạnh tranh với mặt bằng chung trên thế giới.
Nhìn vào thị trường trong nước những năm gần đây cũng dễ nhận thấy bước chuyển mình đầy khởi sắc và đáng để chờ đợi. Các dự án cá nhân ngày càng nhiều, đội ngũ tác giả trẻ ngày càng đông và rất năng động trong việc nắm bắt xu thế của truyện tranh thế giới. Có thể kể đến một số tên tuổi nổi bật như Hoàng Tường Vy, Nguyễn Huỳnh Bảo Châu, Thành Phong, Mèo Mốc (Đặng Quang Dũng)…
Đề tài các tác phẩm truyện tranh cũng đa dạng và phong phú hơn. Không chỉ tập trung vào các thể loại truyền thống như hài hước, hành động, võ thuật mà còn đa dạng hóa với các thể loại như khoa học viễn tưởng, tiểu thuyết lịch sử, tình cảm, chuyển thể từ tiểu thuyết...
Ngoài ra, một số nhà sản xuất bên cạnh phát triển chuyên môn cũng nghĩ ra nhiều chiến lược như in áo thun, búp bê, trò chơi... liên quan đến bộ truyện, nhờ vậy giúp kéo dài vòng đời tác phẩm và tạo nên doanh thu để tác giả có thể toàn tâm toàn ý vẽ tranh.
Nhiều chuyên gia nhận định, truyện tranh Việt Nam còn có một lợi thế phát triển nữa nằm ở cơ cấu dân số trẻ, đối tượng độc giả của thể loại này rất đông đảo. Hơn nữa, trong bối cảnh văn hóa đọc đang được thúc đẩy mạnh mẽ, cần có những chính sách thiết thực để hỗ trợ ngành truyện tranh, khuyến khích sáng tạo, để truyện tranh Việt tận dụng được “cơ hội vàng” bứt phá.