Thành tựu và thách thức

Nhiều thách thức trong quy hoạch đô thị

- Ông đánh giá như thế nào về công tác quy hoạch và phát triển đô thị của Đà Nẵng thời gian qua?

- Ông Tô Văn Hùng: Sau 20 năm chia tách, TP Đà Nẵng đã thực hiện công tác quản lý, xây dựng phát triển đô thị đúng định hướng đề ra. Ranh giới đô thị mở rộng gần 4 lần. Từ diện tích nội thành khoảng 5.600ha, đến nay đã mở rộng lên hơn 21.000ha. Về hạ tầng, khi mới chia tách khỏi tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng, TP chỉ có gần 100 con đường, tổng chiều dài gần 300km, đến nay Đà Nẵng có gần 2.000 con đường trong đó có nhiều trục đường hiện đại với tổng chiều dài trên 1.300km. Đã có 10 cầu bắc qua dòng sông Hàn thơ mộng; hệ thống giao thông đầu mối như sân bay, bến cảng, ga đường sắt và quốc lộ đều được nâng cấp. Đặc biệt, kết quả chỉnh trang đô thị từ năm 1997 đến nay đã thu hồi, giao và cho thuê đất để triển khai hơn 1.300 dự án, tổng diện tích hơn 17.000ha; bố trí tái định cư 18.339 lô đất cho hơn 110.000 hộ dân có liên quan đến giải tỏa. Công tác quy hoạch đáp ứng cơ bản phát triển hạ tầng xã hội và tăng trưởng du lịch vượt bậc. Chính sách an sinh xã hội luôn được chú trọng. Các hộ dân tái định cư từng bước ổn định, được sống trong môi trường mới có dịch vụ xã hội tốt hơn.

- Đà Nẵng phát triển nhanh, đạt nhiều thành tựu trong lĩnh vực quy hoạch đô thị nhưng cũng còn nhiều tồn tại, hạn chế. Ông đánh giá vấn đề này như thế nào?

- Ông Tô Văn Hùng: Đây thực sự là bài toán khó, bởi TP phải đang đối mặt với nhiều nguy cơ và thách thức. Vận tải đô thị vẫn chủ yếu là xe máy, ô tô cá nhân ngày càng nhiều, lượng khách du lịch không ngừng tăng nhanh qua các năm… nguy cơ ùn tắc giao thông đang hiện hữu. Môi trường ô nhiễm bởi nước thải từ sinh hoạt, khói bụi từ sản xuất, khai khoáng… Thẩm mỹ đô thị luôn là sự trăn trở khi phương pháp quy hoạch “chia lô” không tạo được dấu ấn. Trong khi đó, những không gian mang đậm tính bản địa có giá trị văn hóa cao như làng nghề truyền thống, khu phố Tây… gần như bị xóa sổ. Cảnh quan đô thị vẫn là những mảnh ghép khá rời rạc, trong khi thiên nhiên Đà Nẵng được đánh giá như một hệ tự nhiên và xã hội hoàn chỉnh thu nhỏ gồm núi, đồi, rừng, hồ, suối, sông, biển, đèo, cù lao, vịnh, cánh đồng, bản làng dân tộc, làng nghề truyền thống, khu bảo tồn thiên nhiên... Một phức hợp tự nhiên - sinh thái - nhân văn không đâu sánh nổi mà nhiều đô thị chỉ sở hữu vài ba nhân tố trong hệ tự nhiên và sinh thái đó.

Quyết tâm xây dựng thành phố phát triển bền vững

- Vậy thì Đà Nẵng cần có giải pháp nào để hạn chế những tác động đó?

- Ông Tô Văn Hùng: Những giải pháp quy hoạch hiện nay, không những không khai thác được giá trị đặc trưng để tạo lập bản sắc đô thị, mà còn phá vỡ cấu trúc cảnh quan tự nhiên; nguy cơ đánh mất giá trị văn hóa đặc trưng, hủy hoại môi trường sinh thái và mục tiêu xây dựng Đà Nẵng phát triển bền vững, thành phố môi trường sẽ trở thành “viễn cảnh”. Để khắc phục những hạn chế nêu trên, theo tôi công tác quy hoạch, kiến trúc đô thị trong thời gian tới cần quan tâm các giải pháp sau: Tổ chức không gian cảnh quan đô thị trên nguyên tắc lấy sông Hàn tạo “lõi xanh”, dãy núi nam Hải Vân tạo thành hình cánh cung ôm lấy vịnh Đà Nẵng vừa là phông nền tạo cảnh, vừa “đóng khung” không gian biển; lấy ngọn Ngũ Hành Sơn làm trung tâm phát triển khu Tây Nam; lấy bán đảo Sơn Trà tạo yếu tố “nút” cho không gian phía Đông và núi Bà Nà là điểm hội tụ phía Tây TP. Tập trung phát triển các loại hình dịch vụ văn hóa, thương mại; ưu tiên phát triển tổ hợp kiến trúc nhà cao tầng, đồng thời chú trọng các công trình kiến trúc, di tích lịch sử tạo điểm nhấn; chú trọng các không gian quảng trường, công viên cây xanh gắn với các hoạt động văn hóa cộng đồng, vui chơi giải trí. Có giải pháp đồng bộ và toàn diện trong việc thực hiện chiến lược bảo vệ môi trường, hạn chế khai thác tài nguyên để bảo đảm cân bằng sinh thái.

- Theo ông, liệu Đà Nẵng có thể xây dựng thành công đô thị bền vững trong tương lai?

- Ông Tô Văn Hùng: Các đô thị văn minh trên thế giới điều luôn lấy yếu tố con người là “lõi” của phát triển. Đối với TP Đà Nẵng, phát triển đô thị luôn hướng đến mục tiêu nâng cao đời sống cho người dân, cụ thể là chương trình thành phố 4 an: An ninh trật tự, ATGT, an toàn vệ sinh thực phẩm và an sinh xã hội. Theo tôi, đây là mục tiêu mang tầm chiến lược, vừa nhân văn nhưng cũng rất nền tảng mà Đà Nẵng đang nỗ lực hướng tới trong năm 2017 và các năm tiếp theo để thực sự là TP đáng sống. Tôi cho rằng, 20 năm qua, chính khát vọng lớn mà con người Đà Nẵng đã tạo nên “hiện tượng Đà Nẵng”, mở ra cho TP một không gian rộng lớn để phát triển. Đây không chỉ là niềm tự hào mà còn là nền tảng vững chắc để trong tương lai, Đà Nẵng tiếp tục hoàn thiện các chương trình, kế hoạch đã đề ra, xứng tầm là TP động lực của khu vực và hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

- Xin cảm ơn ông!