Thành quả từ chính sách phát triển hợp lý
Philippines, nước nhập khẩu gạo nhiều nhất thế giới, có thể sẽ không cần nhập khẩu gạo từ thị trường quốc tế vào năm 2013. Điều kỳ diệu này có được chính là nhờ chính sách phát triển nông nghiệp hợp lý.
Ít ai biết rằng mặc dù được xem là nước nông nghiệp, nhưng nông nghiệp chiếm một tỷ lệ rất thấp trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Philippines. Năm 1981, nông nghiệp của Philippines chỉ chiếm 23% GDP của nước này. Tốc độ tăng trưởng bình quân trong nông nghiệp giai đoạn từ 1981 - 2003 tăng 1,7%. Chính nền nông nghiệp èo uột khiến nông dân bỏ ruộng đồng, lên các thành phố lớn để tìm kiếm cơ hội việc làm với mức thu nhập cao hơn làm ruộng. Và cuộc khủng hoảng lương thực năm 2008 đã xảy ra như một hệ quả tất yếu của chính sách nông nghiệp yếu kém, đặt ra những khó khăn thách thức thực sự đối với Philippines.
Hiện nay, không chỉ thoát khỏi khủng hoảng lương thực, người dân quần đảo Philippines có thể lần đầu tiên không phải ăn gạo nước ngoài. Bộ trưởng Nông nghiệp Philippines Proceso J.Alcala cho biết, sản lượng lúa gạo của nước này trong vụ mùa thu hoạch thứ 3 sắp tới (tính từ tháng 9 năm nay đến tháng 1 năm sau) dự kiến đạt 400.000 tấn, đảm bảo cung cấp đủ lương thực cho thị trường trong nước. Ủy ban Liên ngành lúa - ngũ cốc của Philippines đã dự tính chỉ cần nhập khẩu từ 100.000 - 150.000 tấn gạo, một khối lượng nhập khẩu rất nhỏ, song nếu Philippines được mùa trong vụ thứ 3 thì cũng không cần phải nhập khẩu gạo.
Nhắc đến những thành quả về nông nghiệp của Philippines hiện nay, không thể không nhắc đến những chính sách cải cách, phát triển mạnh mẽ về nông nghiệp bắt đầu từ thời cựu Tổng thống Gloria Arroyo. Vào thời điểm đó, bà Arroyo đã đích thân giao nhiệm vụ cho Bộ Nông nghiệp nước này phải có một kế hoạch tổng thể để hạn chế tình trạng mất mùa, nâng cao sản lượng và đảm bảo an ninh lương thực cho đất nước. Chính nhờ sự quyết liệt của chính quyền Tổng thống Arroyo, hàng loạt trung tâm nghiên cứu về nông nghiệp quy mô của quốc đảo này như Trung tâm nghiên cứu lúa Philippines (Philrice) đã ra đời. Những trung tâm trên có nhiệm vụ hoạch định chính sách nông nghiệp, nghiên cứu và phát triển các loại cây lương thực cho năng suất cao và khả năng chống chịu sâu bệnh tốt để áp dụng vào đồng đất Philippines. Đến đương kim Tổng thống Benigno Aquino, ông tiếp tục có những chính sách phát triển nông nghiệp, trong đó chú trọng đến tăng cường quyền kiểm soát đất nông nghiệp cho nông dân.
Đặc biệt, từ đầu năm nay Chính phủ Philippines đã triển khai một chương trình thay đổi lịch thu hoạch lúa mùa ở những khu vực trũng để đảm bảo về thủy lợi. Theo chương trình này, nông dân đã trồng lúa sớm hơn một tháng, vào tháng 4 cho vụ mùa thứ hai trong năm 2012 và thu hoạch vào tháng 8. Kế hoạch thu hoạch lúa sớm hơn dự kiến trong năm nay sẽ làm tăng sản lượng lúa gạo khoảng một triệu tấn. Trong trường hợp mưa thuận gió hòa, và chính phủ thành công khi áp dụng chương trình thu hoạch mới nêu trên, thì từ đầu năm 2013 Philippines có thể tự cung tự cấp gạo.
Mặc dù vậy, theo khảo sát mới nhất của cơ quan thăm dò các vấn đề xã hội Philippines, 21% dân số Philippines (tương đương 4,3 triệu hộ gia đình) đang ở trong tình trạng thiếu lương thực. Chính phủ Philippines đã đặt quyết tâm phải hạ thấp tỷ lệ này bằng mọi giá.
Trong hội thảo ngày 16.10 vừa qua, Bộ Nông nghiệp Philippines đã chỉ ra rằng chỉ có các hợp tác xã nông nghiệp trong nước mới giải quyết được tình trạng thiếu lương thực vẫn ở mức cao tại nước này. Khi có đầu ra ổn định cho nông sản, người dân sẽ chỉ chú tâm vào sản xuất, qua đó sẽ giúp sản lượng tăng cao.