Thanh Hóa phát triển du lịch xanh, hướng tới bền vững
Với quan điểm phát triển du lịch phải hướng tới bền vững, bảo đảm hài hòa giữa mục tiêu kinh tế với mục tiêu xã hội; đồng thời, chú trọng bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, tôn trọng bản sắc văn hóa, gìn giữ giá trị lịch sử, nâng cao trách nhiệm bảo vệ môi trường... đến nay trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa ngày càng có nhiều “điểm đến xanh” mang đến không gian thoải mái và nhiều trải nghiệm hấp dẫn du khách.
Điểm đến “Sạch sẽ - hấp dẫn - bản sắc - thân thiện”
Khu Di tích lịch sử Lam Kinh (Thọ Xuân) những năm gần đây trở nên hấp dẫn du khách bởi hình ảnh một điểm đến “Sạch sẽ, hấp dẫn, bản sắc, thân thiện”. Đến đây, du khách không chỉ được sống trong không gian văn hóa đặc biệt, ngược dòng về quá khứ - một thời kỳ hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử các triều đại phong kiến, mà còn được đắm mình trong cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp với không gian rừng tự nhiên rộng hàng trăm héc ta, là nơi “cư trú” của nhiều loài thực vật quý hiếm…

Phó Trưởng Ban Quản lý (BQL) Khu Di tích lịch sử Lam Kinh Bùi Ánh Tuyết cho biết: việc xây dựng hình ảnh điểm đến “Sạch sẽ - hấp dẫn - bản sắc - thân thiện” là một trong những ưu tiên hàng đầu của BQL Khu Di tích lịch sử Lam Kinh. “Chúng tôi luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường; phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong tuyên truyền, giáo dục, vận động người dân quanh khu vực di tích thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên”.
Tại huyện Bá Thước, những năm gần đây, du lịch sinh thái cộng đồng tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông ngày càng phát triển mạnh mẽ. Nhiều điểm đến du lịch nằm trong vùng lõi và vùng đệm của Pù Luông đã được hình thành. Nhằm hạn chế những tác động tiêu cực từ hoạt động du lịch đến hệ sinh thái rừng tự nhiên, chính quyền địa phương và BQL Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông luôn chú trọng công tác bảo vệ rừng, bảo tồn sự đa dạng sinh học tại đây. Tuy nhiên, khác với các khu bảo tồn thiên nhiên khác, tại đây không di dời người dân ra khỏi khu bảo tồn mà để người dân cùng sinh sống và tham gia bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên… Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Lò Văn Thắng: quan điểm của huyện là tuyệt đối không đầu tư xây dựng theo hướng bê tông hóa, phá vỡ cảnh quan tự nhiên. Huyện kiên quyết xử lý dứt điểm các trường hợp đầu tư không đúng quy hoạch và tôn chỉ mục đích phát triển du lịch, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
Để du lịch phát triển bền vững, việc tạo dựng được môi trường du lịch xanh - sạch - đẹp - thân thiện là một trong những giải pháp quan trọng. Những năm qua, TP. Sầm Sơn luôn quan tâm thực hiện tốt công tác bảo đảm vệ sinh môi trường. Theo đó, đối với các tuyến phố hoạt động du lịch, thành phố quét và thu gom rác vỉa hè, lòng đường 3 lần/ngày; duy trì hoạt động thu gom rác, trong đó có dùng phương tiện xe đạp, công nhân mặc đồng phục đi theo đoàn kết hợp với công tác tuyên truyền. Đối với khuôn viên bãi biển, duy trì nhặt, thu gom rác thực hiện từ 1 - 5 giờ sáng và nhắc nhở du khách chấp hành quy định về bảo vệ môi trường...
Chủ động đón khách bằng nền tảng “du lịch xanh”
Thực tế, Thanh Hóa có nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên tương đối giàu có, tập trung chủ yếu tại Vườn Quốc gia Bến En và 3 Khu Bảo tồn thiên nhiên là Pù Luông, Pù Hu, Xuân Liên, nằm trải rộng trên địa bàn các huyện miền núi, nơi có khí hậu mát mẻ, trong lành, hệ sinh thái rừng nguyên sinh, núi đá vôi, hang, động, sông, hồ phong phú và đa dạng. Cùng với đó là truyền thống văn hóa đồng bào các dân tộc thiểu số thể hiện trong nếp sinh hoạt, ẩm thực, âm nhạc, làng nghề... Đây là cơ sở quan trọng để du lịch Thanh Hóa có thể nhanh chóng tiệm cận xu hướng “du lịch xanh” hiện nay. Và thực tế, tỉnh đã bước đầu khai thác “vốn quý” thiên nhiên bằng việc xây dựng sản phẩm nghỉ dưỡng núi, kết hợp ngắm cảnh thiên nhiên, trải nghiệm đời sống và văn hóa bản địa tại Pù Luông, Xuân Liên, Bến En.
Tuy vậy, việc phát triển du lịch sinh thái dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên cần làm cẩn trọng. Thực tế đã có nhiều ví dụ cho thấy, việc khai thác hay tăng trưởng “nóng” du lịch sinh thái ở một số địa phương trong cả nước đã đe dọa đến tính bền vững của môi trường tự nhiên và đa dạng sinh học. Những năm gần đây, tỉnh đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, kế hoạch, đề án về phát triển du lịch, trong đó quan điểm nhất quán là “không đánh đổi môi trường”, phát triển du lịch phải hướng tới sự bền vững, bảo đảm hài hòa giữa mục tiêu kinh tế với mục tiêu xã hội, gìn giữ những giá trị truyền thống, văn hóa lịch sử, bảo vệ môi trường, an ninh trật tự, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước - doanh nghiệp - người dân. Ưu tiên phát triển 3 loại hình sản phẩm có thế mạnh gồm: du lịch biển, du lịch sinh thái cộng đồng, du lịch di sản văn hóa, tâm linh.
Tại lễ công bố biểu trưng du lịch Thanh Hóa, phát động chương trình kích cầu du lịch năm 2023 và đón khách du lịch quốc tế đến Thanh Hóa, Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn cho biết: các cấp chính quyền, tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp du lịch và người dân cam kết quyết tâm xây dựng Thanh Hóa trở thành điểm đến an toàn, thân thiện và hấp dẫn… Việc công bố biểu trưng du lịch và khẩu hiệu “Du lịch Thanh Hóa - Hương sắc bốn mùa” cho thấy, tỉnh sẽ chủ động đón khách bằng một nền tảng “du lịch xanh”, vừa bảo đảm các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra về số khách, doanh thu, nhưng vẫn bảo đảm một môi trường du lịch hài hòa, ổn định theo tiêu chí “xanh” suốt bốn mùa.
________
(Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện)