Tham tán thương mại với trọng trách xúc tiến thương mại

Nguồn: shutterstock.com

Năm 2012, thị trường xuất khẩu của nước ta có nhiều cơ hội, nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức. Hiện nợ công ở khu vực đồng tiền chung châu Âu, những dấu hiệu của kinh tế Hoa Kỳ, những tác động của thị trường EU cũng đã lây sang thị trường châu Á và tác động lớn đến thị trường tiêu thụ hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Do vậy, các thương vụ không chỉ có vai trò quan trọng đối với mở rộng thị trường thế giới cho hàng hóa, mà còn phải làm tốt vai trò đầu mối thông tin để tham mưu với Chính phủ về xu hướng liên kết kinh tế. Trên thực tế, trong các cuộc đàm phán hiệp định thương mại, đặc biệt với các đối tác thương mại lớn, các thương vụ đã góp sức tích cực để đàm phán sao có lợi cho đất nước, hỗ trợ doanh nghiệp khai thác lợi ích từ những hiệp định thương mại này.

Tham tán là kênh tuyên truyền hội nhập hiệu quả ở trong nước, kênh thông tin cho nước ngoài về Việt Nam và về Việt Nam cho nước ngoài. Việc đàm phán và ký kết FTA là xu thế tất yếu trong chiến lược hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Điều đó thể hiện kể từ sau khi gia nhập WTO, số lượng FTA mà Việt Nam tham gia tăng mạnh với nhiều đối tác hơn và hiệp định có ảnh hưởng hơn. Trong đó, hội nhập trong khuôn khổ Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) là hạt nhân để mở rộng FTA với các đối tác khác. Việc chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế đã tạo thế đứng vững chắc trong quan hệ thương mại giữa Việt Nam với các đối tác trên thế giới. Tuy nhiên, hội nhập kinh tế quốc tế cũng tạo nhiều thách thức, gia tăng áp lực cạnh tranh đối với doanh nghiệp thông qua việc cắt giảm thuế.

Khu vực thị trường EU có tiềm năng rất lớn, giao dịch trực tiếp giữa doanh nghiệp rất thuận lợi nhưng vai trò của thương vụ  rất nặng nề, đặc biệt là công tác tư vấn, xúc tiến thương mại. Ngoài những khó khăn về tình hình nợ công ở một số nước châu Âu và EU, thì tiêu chuẩn hàng hóa vào các thị trường này cũng khắt khe hơn, cao hơn và chính sách bảo hộ sản xuất nội khối sẽ là rào cản thương mại cho hàng hóa của nước ta vào thị trường này. Điều đó cũng có nghĩa rất cần các thương vụ hỗ trợ doanh nghiệp trong giải quyết khiếu nại, vướng mắc, bất đồng, tranh chấp trong các giao dịch thương mại tại Italy, Séc, Hà Lan, Rumania… Các thương vụ phải là cơ quan dự báo chính xác nguy cơ và nhận định những tác động xấu có thể xảy ra với xuất khẩu của Việt Nam. Tham tán thương vụ tại Hà Lan Đào Huy Giám cho biết, thương vụ cảnh báo doanh nghiệp về hàng rào bảo hộ sản xuất trong nước của các nước EU và hỗ trợ doanh nghiệp bằng cách cung cấp thông tin cho doanh nghiệp về chính sách của các nước. Việc tìm hiểu chính sách của WTO, EU để  giúp cho doanh nghiệp ứng phó kịp thời và tranh thủ sự ủng hộ của nhóm nước nào và sự phản đối của nhóm nước nào, khi nào trở thành hiện thực tác động đến nền kinh tế nước ta, giúp doanh nghiệp chủ động bảo vệ cho mình.

Theo Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải, trong thời gian tới, các tham tán tiếp tục cập nhật, cung cấp thông tin về thị trường nước sở tại, các rào cản kỹ thuật, cảnh báo sớm nguy cơ bị áp đặt kiện chống bán phá giá, các chương trình ưu đãi về đầu tư, thương mại mà chính quyền sở tại có thể dành cho Việt Nam. Ngoài ra, cần tăng cường trao đổi thông tin về nhu cầu xuất nhập khẩu của doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài cũng như tổ chức đoàn giao thương cho các doanh nghiệp nước ngoài có nhu cầu tìm kiếm bạn hàng, đối tác, nhà sản xuất, cung cấp dịch vụ khi tới Việt Nam. Với vai trò là những người nằm vùng, các tham tán cần chú trọng hơn đến các thông tin về hội chợ, triển lãm lớn có uy tín tại địa bàn để định hướng cho các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng trong việc xây dựng các chương trình xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ triển lãm tại nước ngoài cũng như giúp các đơn vị chức năng của Bộ Công thương có thể thẩm định một cách chính xác về quy mô cũng như chất lượng của các hội chợ, triển lãm này.

Năm 2011, mặc dù đứng trước khó khăn chung của thị trường thế giới và trong nước, thành tích xuất khẩu vẫn là một điểm sáng trong bức tranh kinh tế năm nay, góp phần quan trọng trong ổn định kinh tế vĩ mô. Đóng góp vào thành tích này có công tác xúc tiến thương mại, công tác thị trường ngoài nước được duy trì và liên tục đổi mới trong nhiều năm nay. Năm 2012 và những năm tới, nhiệm vụ xuất khẩu hết sức nặng nề và ngày càng khó khăn, đòi hỏi các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp trong hoạt động xúc tiến thương mại phải thay đổi tư duy, đổi mới quyết liệt, chủ động, linh hoạt, phù hợp với tình hình mới, những biến động của từng thị trường mới đáp ứng được yêu cầu tăng trưởng xuất khẩu.