Nâng hạn tuổi phục vụ tại ngũ giúp thu hút nhân tài vào quân đội
Các ĐBQH tán thành với việc sửa đổi, bổ sung Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện hành nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng đội ngũ sĩ quan quân đội nhân dân vững mạnh, đáp ứng yêu cầu đến năm 2025 cơ bản xây dựng quân đội nhân dân tinh, gọn, mạnh; tạo tiền đề vững chắc để đến năm 2030 xây dựng quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, phù hợp với tính chất, nhiệm vụ của quân đội “là ngành lao động đặc biệt”.
Tại phiên thảo luận, các ĐBQH quan tâm cho ý kiến đối với quy định tại Điều 13 dự thảo Luật về tuổi phục vụ tại ngũ của sĩ quan. Theo đó, dự thảo Luật quy định hạn tuổi cao nhất của sĩ quan phục vụ tại ngũ theo cấp bậc quân hàm theo hướng cấp úy là 50 tuổi, thiếu tá là 52 tuổi, trung tá là 54 tuổi, thượng tá là 56 tuổi, đại tá là 58 tuổi, cấp tướng là 60 tuổi.
Cùng với đó, dự thảo Luật cũng quy định, khi quân đội có nhu cầu, sĩ quan có đủ phẩm chất về chính trị, đạo đức, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, sức khỏe tốt và tự nguyện thì có thể được kéo dài tuổi phục vụ tại ngũ quy định tại khoản 1 Điều 13 không quá 5 năm; sĩ quan là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2, dược sĩ chuyên khoa 2, tổng công trình sư, nhà khoa học đầu ngành, sĩ quan được đào tạo chuyên sâu, đặc thù hoặc trường hợp đặc biệt có thể kéo dài hơn theo quy định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
ĐBQH Bế Minh Đức (Cao Bằng) cho rằng, việc nâng hạn tuổi phục vụ tại ngũ theo cấp bậc quân hàm như dự thảo Luật là cần thiết. Bởi, Bộ luật Lao động năm 2019 đã quy định tăng tuổi nghỉ hưu theo lộ trình của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1.7.2025 cũng quy định thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 35 năm đối với nam và 30 năm đối với nữ mới được hưởng mức lương hưu tối đa bằng 75%.
ĐBQH Tô Văn Tám (Kon Tum) cũng cho rằng, việc tăng tuổi phục vụ tại ngũ là hợp lý, phù hợp với tính chất, nhiệm vụ của quân đội là ngành nghề lao động đặc biệt và cũng phù hợp với việc xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh. Việc tăng tuổi phục vụ tại ngũ còn nhằm thu hút nhân tài vào quân đội.
So sánh với hạn tuổi phục vụ của sĩ quan cấp úy hiện hành với tuổi nghỉ hưu được quy định tại Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội hay hạn tuổi phục vụ của quân nhân chuyên nghiệp quy định tại Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015, ĐBQH Thái Thị An Chung (Nghệ An) nhận thấy, sĩ quan cấp úy quân đội nghỉ hưu trước từ 10 đến 15 năm so với công chức, viên chức và sớm hơn 6 năm so với quân nhân chuyên nghiệp.
“Như vậy, trong cùng một lực lượng vũ trang, cùng một đơn vị thì quân nhân chuyên nghiệp ở vị trí nhân viên lại có thời gian công tác dài hơn, trong khi cán bộ chỉ huy, cán bộ làm trợ lý, chịu trách nhiệm tham mưu, trực tiếp triển khai các nhiệm vụ lại về hưu trước. Đây là một bất cập của quy định pháp luật hiện hành”, đại biểu Thái Thị An Chung nhấn mạnh.
Bổ sung chính sách với sĩ quan sau khi kết thúc nhiệm vụ biệt phái
Một lý do khác khiến các đại biểu Quốc hội tán thành nâng hạn tuổi phục vụ tại ngũ của các sĩ quan là với quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, nếu không nâng hạn tuổi phục vụ sẽ khiến các sĩ quan nghỉ hưu sớm và nhận lương hưu thấp.
Qua phản ánh cử tri công tác trong lực lượng quân đội nhân dân trên địa bàn tỉnh Nghệ An, đại biểu Thái Thị An Chung cho biết, trong số các sĩ quan nghỉ hưu tại Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh có 41% sĩ quan nhận lương hưu từ 56 - 66%, 44% sĩ quan nhận lương hưu từ 67 – 72%, chỉ có một tỷ lệ ít nhận lương hưu 75% trở lên.
Trong khi đó, với độ tuổi nghỉ hưu của cấp úy, cấp tá thì gánh nặng chăm lo gia đình, chu cấp cho con cái ăn học đang còn, nhất là trong xu hướng lập gia đình, sinh con muộn hiện nay. Nhưng sau khi nghỉ hưu, họ không dễ kiếm công việc khác. Do đó, đại biểu cho rằng, việc nâng hạn tuổi phục vụ tại ngũ của sĩ quan quân đội là phù hợp, giúp nâng lương hưu cho các sĩ quan, đáp ứng tốt hơn nhu cầu cuộc sống của họ.
ĐBQH Phạm Trọng Nghĩa (Lạng Sơn) cho rằng, việc tăng hạn mức phục vụ tại ngũ với sĩ quan quân đội nhân dân từ 1 - 5 tuổi như thể hiện tại dự thảo Luật sẽ tăng thêm thời gian cũng như mức đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội, làm gia tăng sự tích lũy đối với quỹ bảo hiểm xã hội, góp phần thực hiện nguyên tắc đóng - hưởng trong các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn.
Nhất trí với tăng tuổi phục vụ tại ngũ từ 1 đến 5 tuổi nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội cách mạng chính quy tinh nhuệ, hiện đại, song ĐBQH Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) băn khoăn với quy định tại dự thảo Luật về hạn tuổi phục vụ tại ngũ với cấp tướng là 60 tuổi. Đại biểu đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, xem xét điều chỉnh tăng tuổi phục vụ tại ngũ của sĩ quan cấp tướng quân đội lên 62 tuổi, để bảo đảm tính thống nhất giữa các lực lượng vũ trang, góp phần trọng dụng nhân tài và tương quan giữa 2 lực lượng quân đội nhân dân và công an nhân dân.
Cùng quan điểm này, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa cho rằng, số lượng cấp đại tá và cấp tướng chiếm tỷ lệ nhỏ nên việc kéo dài tuổi nghỉ hưu không tác động nhiều đến tổng quân số. Trong khi đó, đây là cơ chế để tiếp tục phát huy kinh nghiệm, trình độ của các sĩ quan này trong thời bình
Quan tâm đến quy định về sĩ quan biệt phái, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa cho biết, Điều 24 Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện hành quy định căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, sĩ quan tại ngũ được biệt phái đến công tác ở cơ quan, tổ chức ngoài quân đội, do cấp có thẩm quyền quyết định. Điều 29 của dự thảo Luật này cũng quy định nghĩa vụ, trách nhiệm và quyền lợi của sĩ quan biệt phái.
Tuy nhiên, tại Luật hiện hành và dự thảo Luật không có quy định về việc bảo đảm quyền lợi của sĩ quan sau khi hết hạn biệt phái. Do đó, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đề nghị bổ sung chế độ, chính sách đối với sĩ quan khi kết thúc nhiệm vụ biệt phái.