Tăng trưởng xanh để phát triển bền vững

Tăng trưởng xanh không còn là một xu hướng mà trở thành một lựa chọn sống còn không chỉ riêng mỗi quốc gia mà còn của cả thế giới. Mô hình tăng trưởng này hướng đến sự phát triển bền vững đã được cộng đồng quốc tế thừa nhận và đang phấn đấu thực hiện. Trong tiến trình hội nhập quốc tế của Việt Nam, việc lựa chọn mô hình tăng trưởng xanh cũng đang là một tất yếu. Việc quyết tâm theo đuổi mục tiêu tăng trưởng xanh là yêu cầu tự thân của nền kinh tế trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong đó, việc kết hợp chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ bề rộng sang chiều sâu với sự gia tăng hàm lượng chất xám trong từng sản phẩm để nâng cao sức cạnh tranh trong hội nhập quốc tế là điểm nhấn.

Nguồn: vcmedia.vn

Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, câu hỏi đặt ra là chúng ta có thể theo đuổi cách thức phát triển xanh như thế nào? Theo phân tích của các chuyên gia quốc tế, Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh vì đang trong quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Thứ hai, trong cơ cấu ngành kinh tế của Việt Nam còn nhiều điểm yếu, vì nhiều ngành phải dựa vào tài nguyên cần phải giảm, để tăng những ngành xanh, thân thiện với môi trường. Thứ ba là, tận dụng cơ hội hội nhập sẽ giúp chúng ta tiếp cận nguồn vốn đầu tư nước ngoài, công nghệ, sẽ gây áp lực cho doanh nghiệp thay đổi tiêu chí cho sản phẩm của mình theo hướng xanh, vì một số nước chỉ nhập khẩu các sản phẩm xanh. Nằm trong bối cảnh chung của thế giới, Việt Nam cũng phải cam kết với cộng đồng các nước về việc đẩy mạnh chiến lược tăng trưởng xanh và chúng ta sẽ nhận được sự hỗ trợ từ bên ngoài trong việc thực hiện. Do vậy, theo Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Thị Tuệ Anh, Việt Nam đã sẵn sàng để thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh, thể hiện ở tái cơ cấu chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Nhà nước trong thời gian vừa qua cũng đã nỗ lực để đưa công nghệ, chuyển giao công nghệ, nhiều chính sách đưa ra để làm sao doanh nghiệp có thể chuyển giao công nghệ rồi nâng cấp công nghệ. Chiến lược này cần phải thực hiện ở các cấp, các ngành và đặc biệt là các địa phương. Việc phối hợp với nhau, điều phối mục tiêu tăng trưởng và phát triển là vấn đề quan trọng.

Theo các chuyên gia quốc tế, Việt Nam đã và đang thực hiện nhiều chính sách để phát triển kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã công bố kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh, theo 4 nhóm chủ đề: xây dựng thể chế quốc gia và kế hoạch tăng trưởng xanh ở địa phương, giảm cường độ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; thực hiện xanh hóa sản xuất, xanh hóa lối sống, tiêu dùng bền vững. Nhưng theo Đại diện Diễn đàn tăng trưởng xanh và tái cơ cấu kinh tế của Chương trình phát triển Liên hiệp quốc UNDP Koos Neefjes, Việt Nam cần có biện pháp hỗ trợ cho các doanh nghiệp bằng chính sách và hành động. Việt Nam nên đầu tư vào năng lượng tái tạo để tăng nguồn lợi nhuận cho các doanh nghiệp năng lượng và doanh nghiệp sản xuất hướng đến sản xuất sạch hơn.

Mô hình tăng trưởng xanh đã và đang được thực hiện ở nhiều nước trên thế giới. Trong bối cảnh này, Việt Nam cần tái cơ cấu kinh tế theo hướng cơ cấu ngành, trong đó ngành công nghiệp gắn với chuỗi toàn cầu. Hiện nước ta đang chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp theo kiểu chạy vòng quanh, cho nên cần định hướng nền sản xuất nông nghiệp tạo ra sản phẩm gắn với công nghệ cao, giá trị gia tăng cao. Quan trọng hơn cả là điều hành quản trị Nhà nước phải thay đổi cách thức, bỏ cơ chế xin - cho, dàn trải, chia đều và cải cách thủ tục hành chính cũng cần mạnh hơn nữa.