Tăng cường vai trò dẫn dắt của đại biểu chuyên trách

Vai trò đặc biệt quan trọng

Nhiệm kỳ 2016 - 2021, HĐND TP. Hà Nội đã tổ chức 18 kỳ họp, ban hành 190 nghị quyết cụ thể hóa chủ trương, chính sách, quy định của Trung ương và các chính sách đặc thù phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng của Thủ đô. Đáng chú ý, những nghị quyết này là những cơ chế, chính sách có độ khó, phức tạp, tác động trực tiếp đến nhiều đối tượng trong xã hội. Điển hình như: Đề án Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn thành phố giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030, hay Quy định về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách; tỷ lệ phần trăm chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách và định mức phân bổ chi ngân sách thành phố...

Theo Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn, để có thể ban hành và đưa vào cuộc sống những cơ chế, chính sách đặc thù đó, yêu cầu cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, khoa học, tính chuyên môn sâu, sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan trình với cơ quan thẩm tra, nhất là vai trò của đội ngũ đại biểu hoạt động chuyên trách. “Do có sự nghiên cứu sâu, kỹ lưỡng, tính chuyên môn cao của các đại biểu chuyên trách nên nội dung báo cáo thẩm tra đạt chất lượng tốt, có tính phản biện cao, cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết đối với các cơ chế, chính sách trình tại kỳ họp. Đây là một trong những căn cứ, cơ sở quan trọng để các đại biểu HĐND thành phố thảo luận, đưa ra những quyết sách quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô", Chủ tịch HĐND thành phố nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, trong nhiệm kỳ, các đại biểu HĐND chuyên trách cũng thực hiện hiệu quả hoạt động giám sát thông qua hoạt động chất vấn, giải trình tại các kỳ họp HĐND và phiên giải trình của Thường trực HĐND thành phố. Tại mỗi phiên chất vấn, giải trình đều có 25 - 30 lượt đại biểu đặt câu hỏi chất vấn, tái chất vấn. Trong đó, đại biểu HĐND thành phố chuyên trách luôn là nòng cốt. Chính vì vậy, các phiên chất vấn, giải trình của HĐND thành phố trong nhiệm kỳ qua luôn bảo đảm chất lượng, hiệu quả, được cử tri và nhân dân Thủ đô đánh giá cao. "Các đại biểu chuyên trách có đóng góp quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của HĐND. Không chỉ dừng lại ở địa bàn quận, huyện, đa số đại biểu chuyên trách đều mở rộng phạm vi giám sát của mình, tổ chức giám sát tới tận các thôn, tổ dân phố. Đây cũng là kênh thông tin quan trọng, trực tiếp để các đại biểu nắm bắt phản ánh của cử tri, tiếp nhận thông tin đa chiều", ông Nguyễn Ngọc Tuấn ghi nhận.

Bảo đảm điều kiện hoạt động cho đại biểu chuyên trách

Trên thực tế, chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND phụ thuộc rất lớn vào chất lượng hoạt động của các đại biểu. Trong đó, đại biểu chuyên trách đóng vai trò hết sức quan trọng. Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ 2016 - 2021, việc thực hiện chế độ, chính sách cho đại biểu HĐND chuyên trách còn bất cập, chưa động viên được đại biểu chuyên trách yên tâm công tác lâu dài ở HĐND. Đáng chú ý, ở cấp xã, phường, thị trấn, kinh phí hoạt động và điều kiện làm việc của HĐND còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân do các quy định của pháp luật về tổ chức và cơ chế hoạt động của HĐND các cấp còn một số hạn chế, chậm được ban hành hoặc hướng dẫn, bổ sung, sửa đổi. Ngoài ra, tại một số địa bàn, mặc dù số lượng đại biểu chuyên trách được tăng cường nhưng vì địa bàn rộng, dân số lớn nên chưa thực hiện tốt chức năng của đại biểu HĐND.

Nhiệm kỳ 2021 - 2026, HĐND thành phố xác định tăng số lượng và nâng cao chất lượng đại biểu chuyên trách có năng lực, dám nghĩ, dám làm, tâm huyết, trách nhiệm với công việc để tham gia vào các Ban của HĐND. Đặc biệt, phải tăng cường vai trò dẫn dắt của các đại biểu chuyên trách, đồng thời luôn quan tâm phát huy quyền và trách nhiệm của tất cả các đại biểu.

Các cấp ủy Đảng quan tâm quy hoạch đội ngũ cán bộ, bố trí cán bộ có phẩm chất đạo đức, năng lực, kinh nghiệm thực tiễn, uy tín và tâm huyết để làm công tác chuyên trách HĐND. Mặt khác, tập trung chỉ đạo, bố trí tăng số lượng đại biểu chuyên trách theo các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương phù hợp với thực tiễn; tiếp tục có các quy định hướng dẫn kỹ hơn về mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại TP. Hà Nội; quan tâm tăng cường số lượng đại biểu chuyên trách đối với HĐND các quận, thị xã không tổ chức HĐND phường theo mô hình tổ chức chính quyền đô thị... "Cần tăng số lượng lãnh đạo Thường trực HĐND, Trưởng các Ban HĐND hoạt động chuyên trách tham gia cấp ủy, tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương", Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh.

Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết 160/2021/QH14, trong nhiệm kỳ 2021-2026, HĐND thành phố được bố trí tổng số 19 đại biểu chuyên trách. So với quy định của Luật, số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách tại HĐND thành phố tăng thêm 9 đại biểu. Đây là tiền đề thuận lợi để hoạt động HĐND thành phố nhiệm kỳ 2021 - 2026 ngày càng đổi mới, sáng tạo, đi vào thực chất; thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị của thành phố.