Tăng cường giám sát lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực

Nhiều vi phạm trong lĩnh vực đất đai, xây dựng, môi trường

Giám sát việc chấp hành pháp luật về phòng chống tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn tỉnh, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Thanh Hóa đánh giá: giai đoạn 2019 - 2022, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo với quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, lựa chọn những khâu yếu, việc khó trong công tác PCTNTC. Theo đó, đã có những chuyển biến tích cực trên thực tế cả về nhận thức và hành động. Việc thực hiện các giải pháp phòng ngừa đạt kết quả quan trọng góp phần ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực từ sớm, từ xa. Công tác xử lý tham nhũng, tiêu cực đạt kết quả rõ nét, trong đó, việc điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế, tiêu cực được tiến hành kiên quyết; phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh, đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước...

Qua công tác tự kiểm tra nội bộ của các cơ quan, tổ chức, đơn vị và hoạt động giám sát của cơ quan dân cử đã phát hiện nhiều vụ việc vi phạm và có dấu hiệu, nguy cơ vi phạm để kịp thời ngăn chặn, phòng ngừa tối đa tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt, từ việc thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã phát hiện các sai phạm về kinh tế với số tiền trên 466 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi gần 208 tỷ đồng; xử phạt vi phạm hành chính đối với trên 1.000 tổ chức và 1.197 cá nhân với số tiền trên 3 tỷ đồng; đã thu hồi về cho Nhà nước gần 2,5 tỷ đồng, trả lại cho tập thể, cá nhân trên 6 tỷ đồng; khôi phục quyền lợi cho 577 công dân; kiến nghị xử lý hành chính 113 người. Đặc biệt, đã có 9 vụ việc có hành vi tham nhũng, tiêu cực được chuyển đến cơ quan điều tra xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.

Giám sát tại các đơn vị, địa phương, Ban Pháp chế HĐND tỉnh cũng chỉ rõ nhiều bất cập, hạn chế trong việc chấp hành pháp luật về PCTNTC. Điển hình, một số cơ quan, đơn vị, địa phương, người đứng đầu chưa thực hiện đầy đủ các quy định về công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động; công khai trong phạm vi hẹp, chậm công khai, nhất là trong các lĩnh vực quản lý, sử dụng tài chính công, đấu thầu, quy hoạch, lập dự án. Một số lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực chưa được tập trung thanh tra, kiểm tra. Nhiều vi phạm về quản lý đầu tư xây dựng, vi phạm pháp luật về đất đai, bảo vệ môi trường, tài nguyên, khoáng sản... diễn ra trong thời gian dài nhưng chậm được phát hiện, ngăn chặn, xử lý. Trong khi đó, việc rà soát, đánh giá, kiến nghị sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những sơ hở của cơ chế chính sách, pháp luật về quản lý kinh tế còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu...

Gắn chặt trách nhiệm của người đứng đầu

Để kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác PCTN, tiêu cực, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Thanh Hóa cho rằng, cùng với kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về quản lý kinh tế, nhất là các lĩnh vực đất đai, tài chính, ngân sách; đầu tư, đấu thầu, đấu giá... để bịt các “kẽ hở”, HĐND tỉnh cần tăng cường giám sát chuyên đề đối với các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực như: quy hoạch, quản lý quy hoạch; đất đai, tài nguyên khoáng sản; đầu tư công; cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước...

Đối với UBND tỉnh, cần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực. Thực hiện đầy đủ, hiệu quả các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực. Trong đó, chú trọng cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh chuyển đổi số để thực hiện giải quyết các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử... Đồng thời, thực hiện đồng bộ chế độ công khai, minh bạch trong giải quyết công việc; xây dựng chế độ, định mức, thanh toán không dùng tiền mặt; kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức; định kỳ chuyển đổi vị trí làm việc theo quy định...

Cùng với các giải pháp trên, UBND tỉnh cũng cần siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính; tăng cường trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ; quan tâm đến chính sách cán bộ. Chú trọng giáo dục liêm chính, xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng trong cán bộ, công chức, viên chức; thực hiện tốt chủ trương khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung; khắc phục tình trạng cán bộ sợ sai không dám làm, né tránh nhiệm vụ, làm việc cầm chừng.

Đối với cơ quan thực thi pháp luật trên địa bàn, cần đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án trong các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế, tiêu cực đã phát hiện; xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng người, đúng tội, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm. Nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt, chú ý phát hiện những sơ hở, bất cập về thể chế trong quá trình xử lý vụ việc, vụ án để kịp thời đề xuất, kiến nghị các cơ quan thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật có liên quan. 

Ban Pháp chế HĐND tỉnh cũng đề nghị các sở, ngành thuộc tỉnh và HĐND, UBND các huyện, thành phố, thị xã tăng cường kiểm tra, giám sát của cấp ủy, HĐND, MTTQ đối với công tác PCTNTC; giải quyết tố cáo, tin báo, tố giác tội phạm về nội dung này. Cùng với đó, đẩy mạnh việc tự kiểm tra, thanh tra, kiểm tra của cơ quan chức năng đối với lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý. Nơi nào tự kiểm tra không phát hiện, phát hiện nhưng không xử lý hoặc xử lý không nghiêm thì người đứng đầu chính quyền, cơ quan, đơn vị đó phải chịu trách nhiệm.