Tăng cường gắn kết giữa xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật

Sự thiếu gắn kết giữa quá trình xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật đã và đang làm giảm hiệu lực và hiệu quả của các quy định pháp luật. Nhằm khắc phục các hạn chế hiện nay và thực hiện sự chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) đã bổ sung quy định về tổ chức thi hành và nguồn lực thi hành.

Thực trạng thi hành văn bản quy phạm pháp luật

Từ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 1996 (sửa đổi, bổ sung năm 2002) đến Luật 2008 và Luật 2015 (sửa đổi, bổ sung 2020) tập trung quy định về trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL). Các quy định về tổ chức thi hành pháp luật chủ yếu nằm phân tán tại từng đạo luật cụ thể, hiện tại, chưa có một đạo luật nào quy định cụ thể về vấn đề tổ chức thi hành pháp luật.

ea68b9714201fc5fa510.jpg
Đoàn ĐBQH TP. Cần Thơ và các tỉnh Điện Biên, Kon Tum, Vĩnh Long (Tổ 8) thảo luận về dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Ảnh: H.Lan

Qua tổng kết, đánh giá Luật Ban hành VBQPPL năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) cho thấy, các quy định về tổ chức thi hành VBQPPL đã được các bộ, ngành, địa phương tuân thủ và thực hiện tương đối nghiêm túc. Việc tổ chức rà soát các VBQPPL hiện hành liên quan đến văn bản mới ban hành, để đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới được thực hiện thường xuyên. Cơ sở dữ liệu quốc gia về văn bản pháp luật, Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính ngày càng hoàn thiện và phát huy hiệu quả.

Bên cạnh đó, công tác sơ kết, tổng kết việc thi hành VBQPPL cũng đã được các bộ, ngành, địa phương chú trọng và thực tế đã đi vào nền nếp. Hoạt động phổ biến giáo dục pháp luật đã được các bộ, ngành, tổ chức ở trung ương, địa phương quan tâm chỉ đạo việc quán triệt, phổ biến dưới nhiều hình thức phù hợp với tình hình, điều kiện thực tiễn. Điểm mới trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nhằm giúp Nhân dân tiếp cận nhanh chóng, kịp thời, rộng rãi nội dung các văn bản.

Công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Qua đó, góp phần đánh giá thực trạng thi hành pháp luật, phát hiện những bất cập, chồng chéo của các VBQPPL, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Tuy vậy, tình trạng pháp luật chưa được thi hành nghiêm chỉnh diễn ra khá phổ biến trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội. Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị khóa XI nhận định: công tác tổ chức thi hành pháp luật vẫn là “khâu yếu”. Một trong những nguyên nhân chính là các VBQPPL của nước ta hiện nay chưa xác định rõ các hoạt động nào thuộc về tổ chức thi hành pháp luật và quy định trách nhiệm nghĩa vụ thực hiện cho các chủ thể, dẫn đến việc thực hiện công tác tổ chức thi hành pháp luật chưa đạt hiệu quả, nhiều khi mang tính hình thức.

Cụ thể, hoạt động tổ chức thi hành chưa thực sự đáp ứng những yêu cầu của tình hình và còn bộc lộ những hạn chế chủ yếu sau:

Tổ chức thi hành pháp luật với tư cách là một trong những chức năng quan trọng nhất của quyền hành pháp, tuy nhiên vẫn còn lúng túng trong việc xác định nội dung của tổ chức thi hành pháp luật.

Tình trạng ban hành văn bản quy định chi tiết VBQPPL vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Tình trạng nợ, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết đang có xu hướng tăng. Một số văn bản chất lượng chưa bảo đảm, vừa ban hành thời gian ngắn đã phải sửa đổi, bổ sung hoặc ngưng hiệu lực thi hành do không phù hợp với thực tiễn hoặc có bất cập, gây vướng mắc, cản trở sự phát triển.

Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật còn phân tán, dàn trải, nguồn lực hạn chế, hiệu quả chưa cao. Nội dung và hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật chưa thật sát và phù hợp với đối tượng, nhu cầu thực tiễn và địa bàn phổ biến. Vẫn còn tư tưởng coi phổ biến, giáo dục pháp luật là công việc riêng của ngành Tư pháp.

datdai-17255175061771211102397.jpg
Hội nghị "Phổ biến các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai năm 2024 do Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức. Ảnh: VGP

Hoạt động theo dõi, kiểm tra việc thi hành pháp luật, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật chưa phát huy hết được vai trò, tầm quan trọng trong tổ chức thi hành pháp luật. Cơ chế theo dõi, kiểm tra việc thi hành pháp luật mặc dù đã được chú trọng, tăng cường nhưng chưa bao phủ diện rộng hết mọi hoạt động của các cơ quan chức năng hoặc mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội, chưa có quy định về hoạt động kiểm tra cho từng ngành, lĩnh vực.

Sự cần thiết phải tăng cường gắn kết giữa xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật

Căn cứ thực tiễn công tác xây dựng pháp luật và các quy định của pháp luật hiện hành tại Việt Nam, “thi hành pháp luật” được hiểu là những hoạt động nhằm đưa pháp luật vào cuộc sống, biến các quy phạm pháp luật trở thành hành vi xử sự của các chủ thể.

Thực tiễn đã chứng minh, việc ban hành một văn bản tốt, có chất lượng sẽ là tiền đề quan trọng bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả trong quá trình thi hành văn bản đó. Ngược lại, nếu trong quá trình xây dựng pháp luật mà không xem xét, đánh giá đầy đủ các điều kiện bảo đảm cho quá trình thi hành pháp luật thì sẽ cho ra đời những VBQPPL thiếu tính khả thi, không phù hợp với thực tiễn và chỉ là những văn bản tồn tại “trên giấy”. Do vậy, việc gắn kết giữa xây dựng pháp luật với thi hành pháp luật là rất cần thiết và đặc biệt quan trọng.

Trong giai đoạn hệ thống pháp luật ở nước ta đã tương đối hoàn thiện như hiện nay, thi hành pháp luật cần phải được coi là khâu trung tâm, thực hiện vai trò “kiểm định chất lượng” đối với các văn bản quy phạm pháp luật. Thời gian qua, một số văn bản của Đảng đã nhấn mạnh yêu cầu về tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật.

Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9.11.2022 của Hội nghị Trung ương lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới yêu cầu: “… Đổi mới cơ chế thi hành pháp luật, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với thực hiện pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả... tăng cường thi hành pháp luật trong các lĩnh vực quan trọng liên quan đến lợi ích thiết yếu của người dân…”.

Thông báo số 108-TB/VPTW về kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp cũng yêu cầu: “Gắn kết chặt chẽ giữa công tác xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật. Xây dựng cơ chế thường xuyên đánh giá hiệu quả thực thi của VBQPPL sau ban hành để kịp thời nhận diện, xử lý hiệu quả những mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, những “điểm nghẽn” có nguyên nhân từ quy định của pháp luật”.

Để thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng về gắn kết xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật, dự thảo Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) đã có những quy định đổi mới quan trọng, mang tính đột phá qua đó tăng cường công tác thi hành VBQPPL, thiết lập được sự liên thông trong xây dựng pháp luật, thi hành pháp luật.

Cụ thể, dự thảo Luật dành 1 chương quy định về tổ chức thi hành VBQPPL (Chương VII), gắn với nguồn lực thi hành (Chương VIII).

Nội dung và trách nhiệm tổ chức thi hành VBQPPL

Đây là quy định mới. Theo đó, nội dung tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật gồm:

a) Ban hành văn bản quy định chi tiết và biện pháp cụ thể để thi hành văn bản quy phạm pháp luật;

b) Giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị quyết;

c) Phổ biến, giáo dục văn bản quy phạm pháp luật;

d) Tập huấn, bồi dưỡng, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ; hướng dẫn áp dụng văn bản quy phạm pháp luật; tiếp nhận và xử lý kiến nghị về văn bản quy phạm pháp luật;

đ) Kiểm tra việc thi hành văn bản quy phạm pháp luật;

e) Kiểm tra, rà soát, hợp nhất, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật.

Tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật phải bảo đảm công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả.

Dự thảo Luật cũng quy định rõ: “Cơ quan nhà nước, tổ chức, người có thẩm quyền trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm tổ chức thi hành và theo dõi việc thi hành văn bản quy phạm pháp luật và báo cáo hoặc cung cấp thông tin về tổ chức thi hành và theo dõi việc thi hành theo quy định của pháp luật”.

Về hướng dẫn áp dụng VBQPPL: Thực tế thời gian qua cho thấy, trong quá trình tổ chức thi hành VBQPPL, nhiều quy định ở các văn bản dưới luật còn có cách hiểu khác nhau, cần thiết phải có sự hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền để bảo đảm việc áp dụng được thống nhất. Tuy nhiên, Luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về vấn đề này, dẫn đến khó khăn trong việc xác định thẩm quyền hướng dẫn, trách nhiệm hướng dẫn và dẫn đến tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm của các cơ quan thực thi VBQPPL cũng như cơ quan hướng dẫn áp dụng VBQPPL.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 119-KL/TW, bên cạnh các quy định về giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị quyết, Điều 61 dự thảo Luật bổ sung quy định về hướng dẫn áp dụng VBQPPL với các nội dung cơ bản như sau:

Thứ nhất, hướng dẫn áp dụng VBQPPL được thực hiện đối với văn bản quy phạm pháp luật trừ Hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH.

20221027-155440.jpg
Cán bộ Sở Tư pháp tỉnh Bình Thuận rà soát văn bản quy phạm pháp luật. Ảnh: N.Chinh

Thứ hai, cơ quan, người có thẩm quyền ban hành VBQPPL xem xét, hướng dẫn áp dụng đối với văn bản do mình ban hành bằng văn bản hành chính, trên cơ sở đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Trường hợp cần thiết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ quản lý ngành, lĩnh vực ban hành văn bản hành chính để hướng dẫn áp dụng.

Thứ ba, việc hướng dẫn áp dụng VBQPPL được thực hiện theo các trường hợp, nguyên tắc, tiêu chí tương tự như giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị quyết. Theo đó, hướng dẫn áp dụng VBQPPL được thực hiện trong 2 trường hợp ((i) có cách hiểu khác nhau về quy định của văn bản; (ii) chưa thống nhất việc áp dụng các văn bản) và 4 thứ tự nguyên tắc, tiêu chí: (i) phù hợp với nghĩa phổ thông của từ ngữ sử dụng trong VBQPPL; (ii) căn cứ nội dung liên quan đến quy định cần giải thích, hướng dẫn áp dụng trong quá trình xây dựng VBQPPL; (iii) phù hợp với quan điểm chỉ đạo, mục đích, tinh thần ban hành VBQPPL; (iv) bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Việc hướng dẫn áp dụng VBQPPL không được đặt ra quy định mới.

Mục đích của việc hướng dẫn áp dụng VBQPPL là bảo đảm các cơ quan, tổ chức hiểu đúng và thống nhất quy định trong các văn bản. Các cơ quan, tổ chức có thể căn cứ vào nội dung hướng dẫn để quyết định việc áp dụng pháp luật cho từng trường hợp cụ thể và chịu trách nhiệm đối với việc áp dụng pháp luật của mình. Qua đó, giúp xử lý nhanh các vấn đề thực tiễn và không tốn kém chi phí, nhân lực để sửa đổi, bổ sung VBQPPL.

Về nội dung giám sát, kiểm tra, xử lý, hợp nhất, pháp điển, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL, Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật: Dự thảo Luật quy định rõ đối tượng kiểm tra, thẩm quyền, phương thức, căn cứ thực hiện kiểm tra văn bản, nội dung kiểm tra văn bản, việc xử lý trách nhiệm khi ban hành văn bản trái pháp luật và khắc phục hậu quả; bổ sung quy định về việc tự kiểm tra văn bản do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành...

Bố trí đủ nguồn lực cho công tác pháp chế, xây dựng pháp luật

Dự thảo Luật dành 2 điều để quy định về bảo đảm nguồn lực cho công tác xây dựng và tổ chức thi hành VBQPPL nhằm thể chế hóa chủ trương phát triển nguồn nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật có bản lĩnh chính trị, vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, thành thạo chuyên môn. Quan tâm bố trí đủ nguồn lực, có cơ chế tài chính và chế độ, chính sách đặc thù cho công tác và cán bộ làm công tác pháp chế, xây dựng pháp luật, xác định đầu tư cho xây dựng pháp luật là đầu tư cho phát triển; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong xây dựng pháp luật.

Về nguồn nhân lực, dự thảo Luật quy định Nhà nước có cơ chế, chính sách đặc biệt để thu hút, trọng dụng cán bộ, công chức và nguồn nhân lực chất lượng cao làm công tác xây dựng pháp luật; bảo đảm ngân sách cho hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho người làm công tác xây dựng pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật; thuê chuyên gia tư vấn, nghiên cứu, đánh giá tác động chính sách.

Về cơ sở vật chất và kinh phí, dự thảo Luật quy định: (1) Nhà nước bảo đảm và ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, hiện đại hóa hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị làm việc, ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo phục vụ công tác nghiên cứu chính sách, xây dựng, ban hành VBQPPL; (2) Nhà nước có cơ chế đặc thù về phân bổ, quản lý, sử dụng kinh phí dành cho công tác xây dựng chính sách, xây dựng, ban hành VBQPPL; công tác soạn thảo VBQPPL tập trung, chuyên nghiệp; bảo đảm đáp ứng đầy đủ, kịp thời, hiệu quả toàn bộ hoạt động xây dựng, ban hành VBQPPL. Kinh phí cho công tác này thực hiện theo cơ chế khoán sản phẩm, phù hợp với quy định của pháp luật về đầu tư công và pháp luật về ngân sách nhà nước; (3) cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền phải bố trí, đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí để tổ chức thi hành VBQPPL; (4) khuyến khích các cơ quan, tổ chức, cá nhân hỗ trợ cơ sở vật chất, kinh phí cho cơ quan nhà nước trong công tác xây dựng, ban hành và tổ chức thi hành VBQPPL.

Ngoài các đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành VBQPPL đã nêu, trong thời gian tới, để tiếp tục tăng cường hơn nữa sự gắn kết giữa xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật, qua đó góp phần nâng cao chất lượng của văn bản quy phạm pháp luật, các cơ quan, tổ chức, cá nhân cần tiếp tục thực hiện tốt một số nội dung sau đây:

Nghiêm túc thực hiện quy định của Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, dự kiến có hiệu lực từ 1.4.2025 và các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi). Đặc biệt chú trọng tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động chính sách; lấy ý kiến của người dân, doanh nghiệp đối với đề nghị, dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Việc lấy ý kiến cần được thực hiện công khai, rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng như Internet, báo, đài, truyền hình... Đồng thời, tích cực tiếp nhận, nghiêm túc tiếp thu và giải trình các ý kiến đóng góp từ người dân, doanh nghiệp cũng như các bộ, ngành, địa phương.

Chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động thẩm định, thẩm tra, kiểm tra và đôn đốc việc soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật. Bảo đảm đánh giá chính xác tác động của dự án, dự thảo văn bản đến thực tiễn cuộc sống thông qua việc thu thập ý kiến đóng góp, tìm hiểu sâu sát thực tiễn xã hội và nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi).

Tăng cường hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ thực hiện nhiệm vụ soạn thảo, thẩm định, kiểm tra, ban hành VBQPPL.

Lập pháp

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu sửa đổi Luật Đường sắt phải tập trung vào các chính sách đột phá mạnh mẽ, phát triển bứt phá
Chính trị

Phát triển đường sắt với tư duy vượt trội, tầm nhìn dài hạn

“Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, chúng ta mới có đoàn tàu Thống Nhất, bây giờ chuẩn bị kỷ niệm 50 năm rồi đoàn tàu Thống Nhất vẫn không có gì thay đổi về vận tốc, vận tải, có chăng chỉ là thay đổi kết cấu phòng ốc, điều kiện phương tiện, còn vận tốc vẫn y như cách đây 50 năm”.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga
Quốc hội và Cử tri

Lý giải rõ việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng thiết yếu

Cho rằng, bản chất của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt là đánh vào mặt hàng xa xỉ, không khuyến khích tiêu dùng. Trong khi đó, xăng và điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống là mặt hàng thiết yếu, có ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị bỏ thuế tiêu tiêu đặc biệt đối với 2 mặt hàng này. Nếu không bỏ thì phải lý giải tại sao đưa mặt hàng thiết yếu vào đánh thuế tiêu thụ đặc biệt.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp. Ảnh: Lâm Hiển
Quốc hội và Cử tri

Rà soát phạm vi sửa đổi, bảo đảm xử lý tốt nhất các bất cập hiện nay

Cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa tại phiên họp thứ 43, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, qua hơn 17 năm thi hành, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa đã xuất hiện nhiều bất cập, vướng mắc trong thực tiễn cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu thay đổi và hội nhập quốc tế. Do vậy, cần tiếp tục rà soát phạm vi sửa đổi để xử lý tốt nhất các bất cập hiện nay.

Đồng bộ các giải pháp để đạt được mục tiêu
Quốc hội và Cử tri

Đồng bộ các giải pháp để đạt được mục tiêu

Nguyễn Ngọc Thái, Phó Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Quảng Nam

Hiện nay, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị đã trở thành nhiệm vụ cấp thiết, được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Đây là một cuộc cách mạng toàn diện, nhằm xây dựng hệ thống chính trị "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả", đáp ứng yêu cầu của thời kỳ phát triển mới. Để đạt được mục tiêu đề ra, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp.

Quang cảnh hội thảo
Quốc hội và Cử tri

Khắc phục điểm nghẽn quản lý chất lượng, nâng sức cạnh tranh của các ngành hàng

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, doanh nghiệp xuất khẩu trong nước ngày càng đối mặt với nhiều quy định, yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tại các thị trường nước ngoài. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa là cần thiết nhằm khắc phục điểm nghẽn trong quản lý chất lượng hàng hóa, nâng cao sức cạnh tranh của các ngành hàng.

TS LÊ TRUNG KIÊN – Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
Chính trị

Tinh gọn để phát triển

Theo TS. LÊ TRUNG KIÊN - Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Kết luận số 127 - KL/TW đã chỉ hướng đi rất rõ ràng với quan điểm “tinh gọn để phát triển”, chứ không phải “tinh gọn để cắt giảm”. Trong đó, hưởng lợi nhất là Nhân dân. Bởi, mọi hoạt động của chính quyền là để phục vụ nhân dân. Khi bỏ cấp trung gian là cấp huyện sẽ phát huy tính tinh gọn, cải cách thủ tục hành chính một cách triệt để, nhờ đó, công việc được giải quyết nhanh chóng hơn, tiết kiệm hơn. Người dân đang rất kỳ vọng vào cuộc cách mạng này.

AMH
Lập pháp

Xác định rõ tiêu chí khi sáp nhập tỉnh

Bộ Chính trị vừa ban hành Kết luận số 127-KL/TW về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó yêu cầu nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh. TS. VÕ KIM CƯƠNG, nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TP. Hồ Chí Minh, cho rằng, sáp nhập tỉnh là chủ trương rất cần thiết, ông “hoàn toàn ủng hộ” và nhấn mạnh cần phải xây dựng được hệ tiêu chí, tránh sáp nhập cơ học.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng trình bày những điểm mới của Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025
Chính trị

Khuyến khích tinh thần chủ động, sáng tạo của địa phương

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng, để khuyến khích tinh thần chủ động, sáng tạo của địa phương, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 đã bổ sung quy định chính quyền địa phương được chủ động đề xuất với cơ quan có thẩm quyền về việc phân quyền, phân cấp cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở địa phương thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn phù hợp với khả năng, điều kiện thực tiễn của địa phương.

Quang cảnh hội thảo - ảnh: Thanh Chi
Chính trị

Hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa

Sáng 3.3, tại Hà Nội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy và Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công đồng chủ trì hội thảo.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng
Quốc hội và Cử tri

Đột phá về tư duy lập pháp, tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm

Nguyên tắc thiết kế của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025 được xem là một quyết định mang tính lịch sử của Quốc hội, khi lần đầu tiên trong lịch sử lập pháp của nước ta, Quốc hội giao cho Chính phủ thực hiện những nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, chưa có tiền lệ, trong thời điểm lịch sử đặc biệt của đất nước. Đây là một quyết định táo bạo, thể hiện sự đột phá về tư duy lập pháp, thể hiện tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm trong đề xuất xây dựng Luật và tinh thần đổi mới mạnh mẽ trong công tác lập pháp của Quốc hội.

ẢNH
Quốc hội và Cử tri

Cần bổ sung quy định về Cơ quan pháp quy hạt nhân

PGS.TS. Vương Hữu Tấn - Nguyên Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam

Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008 quy định rất mờ nhạt về Cơ quan pháp quy hạt nhân. Để không mắc phải khiếm khuyết này, cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu để quy định về Cơ quan pháp quy hạt nhân trong dự thảo Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) cho phù hợp với thông lệ quốc tế.

Bộ Y tế đề xuất tăng cường hậu kiểm, kiểm soát toàn diện hơn chất lượng thực phẩm.
Lập pháp

Đề xuất tăng cường hậu kiểm, kiểm soát toàn diện hơn chất lượng thực phẩm

Trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật an toàn thực phẩm đang đưa ra lấy ý kiến nhân dân, Bộ Y tế đề xuất nhiều quy định liên quan đến công tác hậu kiểm để kiểm soát, nâng cao hơn nữa chất lượng thực phẩm nói chung, thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe nói riêng và kiểm soát tổ chức, cá nhân đứng tên đăng ký bản công bố; tự công bố sản phẩm...

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy
Quốc hội và Cử tri

Xác định rõ phạm vi nội dung được quy định bằng luật, nghị quyết của Quốc hội

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội đã quy định về việc phân định thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan trong bộ máy nhà nước. Quy định này nhằm cụ thể hóa nội dung về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, xác định rõ phạm vi những nội dung cần được quy định bằng luật, nghị quyết của Quốc hội và quy định có tính nguyên tắc, định hướng về mức độ chi tiết cần được quy định trong luật, làm cơ sở cho việc thực hiện thẩm quyền làm luật và sửa đổi luật của Quốc hội.

Việc nâng cao vai trò giám sát của Quốc hội, HĐND là hoàn toàn phù hợp
Lập pháp

Việc nâng cao vai trò giám sát của Quốc hội, HĐND là hoàn toàn phù hợp

Cho rằng quy định như Luật hiện hành chưa làm rõ nội hàm của từ “giám sát”, một số ý kiến cho rằng, cần hoàn thiện khoản 1 Điều 2 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015 theo hướng bổ sung các hình thức giám sát. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến công tác phối hợp giữa Đoàn ĐBQH và HĐND trong thực hiện giám sát.

Xác định rõ hơn chủ thể và công cụ giám sát
Lập pháp

Xác định rõ hơn chủ thể và công cụ giám sát

Cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, tại Hội thảo do Ủy ban Pháp luật và Tư pháp phối hợp với Hội đồng Dân tộc tổ chức, các đại biểu cho rằng, cần xác định khái niệm giám sát của Quốc hội, HĐND nhằm làm rõ bản chất, mục tiêu của hoạt động giám sát, gắn với yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN trong Nghị quyết số 27-NQ/TW. Đồng thời, quy định cụ thể về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thông tin liên quan đến hoạt động giám sát trong việc cung cấp, trao đổi với chủ thể giám sát.