Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát – giải pháp quan trọng góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh

Một là, phải nắm vững mục tiêu của công tác kiểm tra, giám sát là góp phần bảo vệ và giữ vững vai trò lãnh đạo, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ, năng lực cầm quyền của Đảng; khắc phục cơ bản tình trạng vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, dẫn đến độc đoán, chuyên quyền, mất dân chủ hoặc dân chủ hình thức trong Đảng; ngăn chặn và đẩy lùi một bước sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên. Công tác kiểm tra, giám sát phải được tiến hành công khai, dân chủ, khách quan, thận trọng và chặt chẽ; giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm. Tạo được sự chuyển biến sâu sắc về nhận thức và hành động trong toàn Đảng về công tác kiểm tra, giám sát. Nâng cao ý thức tổ chức, chấp hành kỷ luật của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đề cao tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên.

Hai là, cấp ủy tập trung vào kiểm tra việc chấp hành Điều lệ Đảng, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chỉ đạo xem xét giải quyết các vụ việc bức xúc, nổi cộm tại địa phương đơn vị mình; xử lý nghiêm minh theo pháp luật và theo Điều lệ Đảng những cán bộ, đảng viên có vi phạm. Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức đảng ở các cơ quan nhà nước trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thể chế hoá và tổ chức thực hiện đường lối, quan điểm, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị và các quy định của Đảng, kịp thời phát hiện nhân tố mới để phát huy, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm ngay từ lúc mới manh nha.

Ba là, tăng cường kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, kịp thời nêu gương cán bộ và tổ chức đảng làm tốt, giúp đỡ cán bộ và tổ chức đảng gặp khó khăn, ngăn chặn những biểu hiện lệch lạc, thiếu sót, khuyết điểm của cán bộ (về phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao…) và công tác cán bộ (thực hiện nguyên tắc, quy chế, chế độ đã quy định về phát huy dân chủ, đoàn kết nội bộ…).

Bốn là, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát bằng việc bổ sung, phát triển quan điểm, nguyên tắc, quy chế, quy trình, quy định trong lãnh đạo, chỉ đạo; đổi mới việc kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ của ngành kiểm tra ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ; tăng thẩm quyền cho ủy ban kiểm tra các cấp theo Kết luận về Chiến lược của Bộ Chính trị về phối hợp, xử lý trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng.

Trong quá trình xây dựng Dự thảo Báo cáo một số vấn đề về bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng, nhất là phần về công tác kiểm tra, giám sát, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến các đồng chí nguyên là thành viên Ủy ban Kiểm tra các khóa, đại diện ủy ban kiểm tra các tỉnh ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, các chuyên gia để tổng hợp gửi Tiểu ban xây dựng Báo cáo bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng, một số nội dung đã được tiếp thu đưa vào Báo cáo, tôi xin làm rõ thêm nội dung về thẩm quyền kỷ luật cán bộ.

Từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng trở lại đây, theo quy định của Điều lệ Đảng, Ủy ban Kiểm tra cấp trên cơ sở được giao thẩm quyền thi hành kỷ luật đối với đảng viên là cán bộ do cấp ủy cấp mình quản lý, có cả hình thức cách chức, lưu đảng, khai trừ (Đại hội III), nhưng trước khi ra quyết định phải xin ý kiến của cấp ủy cùng cấp. Quy định này cho thấy Đảng ta xác định vị trí, vai trò quan trọng của ủy ban kiểm tra các cấp, cơ quan chuyên trách giúp cho Đảng trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng, giữ gìn kỷ luật, kỷ cương của Đảng, là cơ quan kiểm tra, giám sát do cấp ủy bầu ra, nắm vững Điều lệ, có nghiệp vụ chuyên sâu, có cơ quan giúp việc, có cán bộ chuyên trách và phương pháp đúng đắn để thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao cũng như chức năng tham mưu, giúp cấp ủy về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng. Quá trình thực hiện Điều lệ Đảng và Quyết định số 81-QĐ/TW, ngày 5.9.2007 của Bộ Chính trị về công tác xem xét, thi hành kỷ luật đối với cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý được Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Ủy ban kiểm tra các cấp thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục, khách quan, thận trọng, có tác dụng ngăn ngừa sai phạm, chưa thấy có vướng mắc gì.

Trong nhiệm kỳ Đại hội X, trong tổng số đảng viên bị kỷ luật ở 3 cấp: số bị kỷ luật ở cấp Trung ương do Ủy ban Kiểm tra Trung ương xử lý chiếm 52,3%; ở cấp tỉnh thì do Ủy ban Kiểm tra xử lý chiếm 68,1%; ở cấp huyện, do Ủy ban Kiểm tra xử lý chiếm 64,3%. Chúng tôi thấy việc quy định thẩm quyền thi hành kỷ luật của Ủy ban Kiểm tra từ cấp quận huyện và tương đương trở lên như Điều lệ Đảng hiện hành và nhiều khóa trước về nguyên tắc không trái với quy định “cấp ủy cấp nào quản lý, đề bạt, bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý cán bộ mới có thẩm quyền quyết định các hình thức kỷ luật đối với cán bộ do cấp ủy quản lý”. Nếu không phân cấp cho Ủy ban Kiểm tra xử lý kỷ luật, thì cấp ủy sẽ gặp khó khăn, vì tất cả cán bộ, đảng viên do cấp ủy quản lý đều phải báo cáo cấp ủy xem xét, xử lý kỷ luật, dẫn đến không bảo đảm tính kịp thời trong công tác kiểm tra. Mặt khác, việc chuyển giao quyền xử lý kỷ luật đảng viên cho Ủy ban Kiểm tra để cấp ủy dành thời gian lo các công việc lớn của Đảng.

 Vì vậy, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Đại hội giữ nguyên thẩm quyền thi hành kỷ luật của Ủy ban Kiểm tra các cấp như quy định của Điều lệ Đảng hiện hành, không nên sửa đổi để bảo đảm sự thống nhất thực hiện theo Nghị quyết Trung ương 5, Khóa X về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2020.