Tăng cường bảo vệ di tích trước nguy cơ bị xâm hại

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có Công văn số 2587/BVHTTDL-DSVH gửi các địa phương về tăng cường quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Công văn nêu rõ, thời gian gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin phản ánh tình trạng nhiều di tích lịch sử, di sản quốc gia bị xâm hại.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính tại Công văn số 4729/VPCP-KGVX ngày 28/5/2025 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tuân thủ các quy định của pháp luật về di sản văn hóa và các Điều ước quốc tế tại các Công ước của UNESCO mà Việt Nam đã ký kết liên quan đến di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới.

Thực hiện nghiêm Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn, các công văn của Bộ về tăng cường quản lý hoạt động bảo vệ, bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Ngoài ra, Bộ đề nghị UBND các tỉnh/thành phố chỉ đạo các đơn vị rà soát toàn bộ các di tích đã kiểm kê, xếp hạng trên địa bàn, bảo đảm phải có tổ chức, người đại diện chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, bảo vệ, trông nom di tích.

Bộ máy quản lý di tích bảo đảm hiệu lực, hiệu quả để thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ di tích, không để tình trạng di tích không có hoặc không rõ người chịu trách nhiệm trực tiếp, chậm phát hiện, xử lý khi vụ việc xâm phạm di tích xảy ra, trường hợp vượt quá thẩm quyền, báo cáo UBND cấp tỉnh xem xét, xử lý.

Các địa phương cần rà soát, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ khoa học di tích, đồng thời ban hành quy chế quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh thuộc thẩm quyền. Trong đó xác định rõ các quy định bảo vệ công trình di tích, hiện vật thuộc di tích, cảnh quan văn hóa của di tích kèm theo việc phân công cụ thể trách nhiệm bảo vệ của tổ chức, cá nhân một cách hiệu quả.

Chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, bảo vệ an ninh, an toàn di tích và các hiện vật thuộc di tích cũng như công tác quản lý di tích trên địa bàn; chủ động xây dựng phương án phòng ngừa, phát hiện từ sớm và sẵn sàng ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm hại, phá hoại; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức, nhận thức về bảo vệ di tích trong cộng đồng.

Luật Di sản văn hóa năm 2024 đã được Quốc hội Khóa XV thông qua ngày 23/11/2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các địa phương chuẩn bị tốt điều kiện (tài chính, nhân lực, cơ sở dữ liệu...) để bảo đảm hoạt động quản lý nhà nước theo phân cấp, phân quyền nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nói chung, di tích nói riêng…