Toạ đàm có sự tham dự của: PGS.TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS Lê Doãn Hợp - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; KTS Lưu Quang Huy - Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội; TS Nguyễn Sỹ Dũng - Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; Nhà báo Hồ Quang Lợi - Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam.
Nghị quyết với tầm nhìn mới, tư duy mới
Phát biểu khai mạc toạ đàm, Tổng Biên tập Báo Kinh tế - Đô thị Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh: Từ năm 1975 đến nay, đối với Hà Nội, Bộ Chính trị đã ban hành 5 Nghị quyết về vấn đề xây dựng và phát triển Thủ đô. Trong đó, ngày 20.9.1976, Bộ Chính trị Khóa III đã ban hành Nghị quyết về quy hoạch, cải tạo và xây dựng Thủ đô Hà Nội. Tiếp đó, ngày 21.1.1983, Bộ Chính trị Khóa V đã ban hành Nghị quyết số 08 về công tác của Thủ đô Hà Nội. Ngày 15.12.2000, Bộ Chính trị Khóa VIII tiếp tục ban hành Nghị quyết số 15 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội trong thời kỳ 2001 - 2010; ngày 6.1.2012, Bộ Chính trị Khóa XI tiếp tục ban hành Nghị quyết số 11 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2011 - 2020. Gần đây nhất, trên cơ sở tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 5.5.2022, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TW “Về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
“Nghị quyết số 15-NQ/TW với tầm nhìn mới, tư duy mới và nhất là tâm thế phát triển mới để Thủ đô Hà Nội tích hợp được những cơ hội, thuận lợi từ tình hình quốc tế, khu vực, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp phù hợp để phát triển Thủ đô Hà Nội như kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Thủ đô cũng như Nhân dân cả nước”, ông Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh.
Tổng Biên tập Báo Kinh tế - Đô thị cũng cho rằng, để tổ chức thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TW, cần sự vào cuộc không chỉ của TP Hà Nội, mà của các hệ thống chính trị từ Trung ương, đến các địa phương trong cả nước, các bộ, ngành Trung ương đã và đang xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết.
“Để có thêm kênh thông tin từ các chuyên gia, nhà khoa học đóng góp ý kiến vào quá trình tuyên truyền, triển khai Nghị quyết, Báo Kinh tế - Đô thị tổ chức Tọa đàm hôm nay”, ông Nguyễn Minh Đức nêu rõ.
Bên cạnh đó, Tổng Biên tập Báo Kinh tế - Đô thị cũng khẳng định, các ý kiến của chuyên gia tại tọa đàm lần này sẽ làm sâu sắc hơn giải pháp đối với một số nội dung trọng tâm: Phát triển kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để phát triển kinh tế - xã hội; thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số và các mô hình kinh tế mới (kinh tế đô thị, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế đêm…). Đồng thời, qua đó nâng cao chất lượng công tác xây dựng quy hoạch, thực hiện nghiêm việc quản lý quy hoạch; từng bước tạo ra chùm đô thị, các đô thị vệ tinh; xây dựng Hà Nội thực sự là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước, trở thành nguồn lực phát triển mới cho Thủ đô…
Hà Nội phải có một chiến lược phát triển văn hóa
Liên quan đến điểm mới được xác định tại Nghị quyết 15-NQ/TW về đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng; lấy khoa học, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để xây dựng và phát triển Thủ đô,
GS.TS Trần Đình Thiên – Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đã phân tích những mục tiêu tổng quát và cụ thể cho từng giai đoạn đã được xác định trong Nghị quyết. Đồng thời cho rằng, trên cơ sở những kết quả triển khai Nghị quyết 11-NQ/TW về phát triển Thủ đô trong giai đoạn vừa qua, đây là cơ hội để tiếp tục thay đổi tư duy phát triển cho sự phát triển của Hà Nội.
"Để bảo đảm tính khả thi của các mục tiêu, cần nhận diện được bối cảnh quốc tế, trong nước tác động tích cực và tiêu cực đến vấn đề này như thế nào. Đồng thời, phải nhận diện cho được lợi thế, bất lợi thế đối với phát triển của Hà Nội. Từ đó, để thấy Hà Nội tận dụng được những vấn đề đó như thế nào để tìm ra nguồn lực cho phát triển", ông Trần Đình Thiên nhấn mạnh.
Liên quan đến vấn đề quy hoạch, KTS Lưu Quang Huy – Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội cho rằng, trong Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đề cập đến 2 quy hoạch triển khai song song đồng thời là Quy hoạch Hà Nội đến năm 2030 và Điều chỉnh quy hoạch Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050. Hà Nội đã giao cho 2 đơn vị thực hiện Nghị quyết này, Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội là đơn vị được giao tổ chức điều chỉnh chung quy hoạch. Quá trình thực hiện, Viện phối hợp với các cơ quan của thành phố để rà soát, đánh giá, nhận định, xem xét các yếu tố tác động để đưa vào nội dung đánh giá.
Đi sâu vào vấn đề văn hóa, một nguồn lực to lớn cho sự phát triển của Hà Nội, TS Lê Doãn Hợp - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng, văn hóa là tinh hoa của đạo đức. Chúng ta cần xây dựng văn hóa con người và tập trung tuyên truyền về 3 vấn đề văn hóa cốt lõi nhất, hãy coi đó là 3 trụ cột của quốc gia để xây dựng văn hóa mới phát triển và thăng hoa được. Đó là, văn hóa gia đình - nền tảng của xã hội, văn hóa doanh nghiệp - nền tảng kinh tế của đất nước, văn hóa công sở và đạo đức công vụ - là nền tảng chính trị của quốc gia. “Tôi cho rằng, văn hóa quyết định kinh tế, và trong tình hình hiện nay, phải đặt văn hóa ngang hàng với kinh tế. Nếu không có văn hóa lành mạnh sẽ không có kinh tế bền vững; bởi văn hóa, đạo đức xuống cấp thì mọi thành tựu về kinh tế, vật chất đạt được không còn nhiều ý nghĩa", ông Lê Doãn Hợp nêu rõ.
Cũng tại buổi toạ đàm, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Sỹ Dũng nhấn mạnh: Hà Nội phải có một chiến lược phát triển văn hóa. Trong đó, khôi phục, tạo nên bản sắc, hấp dẫn văn hóa của Hà Nội. Bản sắc, sức hấp dẫn của Hà Nội là một tài sản. Cùng với đó, khai thác các di sản văn hóa như một phần của kinh tế nhất là cần quan tâm đến khai thác giá trị di sản Phố cổ, Văn Miếu Quốc Tử Giám, Khu phố Pháp cổ, Văn hóa ẩm thực… Vì vậy, phải có quy hoạch rất rõ để khôi phục, khai thác các di sản văn hóa.
Còn Nhà báo Hồ Quang Lợi nhìn nhận, chuyển đổi số là một công việc trọng đại của quốc gia Việt Nam hiện nay và cũng là vấn đề được nhấn mạnh trong các giải pháp được đặt ra tại Nghị quyết 15. “Tôi nghĩ trước hết phải xây dựng cơ chế, hệ thống chính sách để khích lệ công cuộc chuyển đổi số một cách mạnh mẽ hơn nữa. Ngoài việc tham gia vào việc chuyển đổi số của các yếu tố Nhà nước, phải đặc biệt khuyến khích và huy động các nguồn lực xã hội khác, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghệ. Cần nhấn mạnh rằng, thành phần doanh nghiệp số sẽ quyết định sự thành công của công cuộc phát triển kinh tế số ở Thủ đô Hà Nội”, ông Hồ Quang Lợi cho biết.
