Tầm cao mới trong quan hệ Việt Nam - Azerbaijan

Trước thềm chuyến thăm, Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tại Liên bang Nga kiêm nhiệm Azerbaijan Đặng Minh Khôi đã có cuộc trò chuyện về ý nghĩa của chuyến thăm này đối với quan hệ Việt Nam - Azerbaijan và triển vọng trong tương lai.

Xin Đại sứ cho biết về những triển vọng cho quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa Việt Nam và Azerbaijan, đặc biệt là xung lực từ chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm tới đây?

Tháng 5/2025, nhận lời mời của Tổng thống các nước Kazakhstan, Azerbaijan, Liên bang Nga và Belarus, Tổng Bí thư Tô Lâm và phu nhân, cùng đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam có chuyến thăm đến 4 nước nói trên.

Điều hết sức đặc biệt là cả 4 nước này đều là thành viên của Liên Xô trước đây. Năm nay chúng ta kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao với Liên Xô, thực chất là 75 năm quan hệ ngoại giao với từng nước này. Với mỗi quốc gia có dấu ấn riêng, tuy nhiên, có thể nói nhân dân Azerbaijan và Chính phủ Azerbaijan trước đây cũng như hiện nay có quan hệ hết sức hữu nghị, truyền thống với nhân dân Việt Nam. Có thể nhìn lại Bác Hồ đã từng đến Baku từ trước khi Liên Xô thành lập năm 1920.

Đó là một dấu ấn. Sau này, khi Việt Nam chính thức thiết lập quan hệ với Liên Xô từ năm 1959 Bác đã có chuyến thăm chính thức đến một loạt các nước Cộng hòa Liên bang Xô Viết, trong đó Bác có đến thăm Azerbaijan. Trong thời gian ở đây, Bác đã đi thăm các cơ sở công nghiệp, các nông trang, tiếp xúc với người dân, và tiếp xúc với lãnh đạo Azerbaijan.

Đến bây giờ, trong các chuyến thăm và làm việc của tôi đến Azerbaijan, người dân Azerbaijan vẫn nhắc lại hình ảnh Bác Hồ thăm Azerbaijan năm 1959. Tổng thống đầu tiên của nước Cộng hòa Azerbaijan sau khi Liên Xô tan rã là Heydar Aliyev, đã từng có chuyến thăm Việt Nam vào năm 1983 khi ông là Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thường trực của Hội đồng tối cao Liên bang Xô Viết. Ông đã dự lễ khánh thành cầu Thăng Long, có tình cảm đặc biệt với Việt Nam. Con trai của ông, Tổng thống đương nhiệm Ilham Aliyev vẫn thường nhắc lại kỷ niệm của cha mình đã từng đi thăm Việt Nam.

Một điều cần ghi nhận nữa là trong chuyến thăm Azerbaijan, Bác Hồ có đến thăm cơ sở dầu khí của đại học Dầu mỏ Azerbaijan và đề nghị Liên Xô giúp đỡ Việt Nam phát triển ngành dầu khí sau khi Việt Nam thống nhất. Đúng như vậy, sau năm 1975, được sự phân công của Chính phủ Trung ương Liên bang Xô Viết, Azerbaijan đã tập trung đào tạo cho Việt Nam rất nhiều sinh viên.

Tôi được biết có khoảng 5.000 sinh viên Việt Nam đã từng học tập tại Baku, trong đó có 2.000 sinh viên học chuyên về ngành dầu khí. Đây là những cá nhân rất quan trọng khi Việt Nam thành lập Liên doanh Vietsovpetro. Một điều rất trùng hợp nữa, Tổng Giám đốc đầu tiên của Liên doanh Vietsovpetro là người Azerbaijan.

Chuyến thăm lần này của Tổng Bí thư Tô Lâm là chuyến thăm cấp cao nhất của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam tới Azerbaijan kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức giữa hai nước, và sẽ góp phần tăng cường hơn nữa quan hệ hai nước, nhất là trong những ngành Azerbaijan có thế mạnh, đặc biệt như ngành dầu khí và nhiều ngành khác. Gần đây, Azerbaijan đã mở cửa rất mạnh mẽ, đây có thể là cửa ngõ rất tốt để Việt Nam phát triển mạnh hơn nữa quan hệ với các nước Trung Á, với cả các nước khu vực châu Âu. Việt Nam cũng sẵn sàng làm cầu nối để Azerbaijan tăng cường quan hệ với các nước Đông Á.

Với quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, tôi tin tưởng chắc chắn rằng chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Azerbaijan sẽ nâng cấp quan hệ hai nước lên một tầm cao mới, phù hợp với lợi ích và mong mỏi của nhân dân hai nước, đóng góp hơn nữa vào duy trì hòa bình và ổn định trên thế giới.

Xin cảm ơn Đại sứ!