Tài sản lớn nhất là nguồn lực khách hàng
Trong giai đoạn 2015 - 2020, Vietcombank đã có bước phát triển đột phá, trở thành ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam có quy mô lợi nhuận 1 tỷ USD. Tuy vậy, Chủ tịch HĐQT Vietcombank NGHIÊM XUÂN THÀNH cho rằng, “tài sản lớn nhất và quan trọng nhất của Vietcombank” không phải là hàng chục nghìn tỷ đồng vốn, lợi nhuận, mà chính là “nguồn lực khách hàng”.

Động lực từ… áp lực
- Nhớ lại thời điểm 2014 khi ông nhậm chức Chủ tịch HĐQT Vietcombank và trở thành Chủ tịch trẻ nhất trong hệ thống thời điểm đó, tập thể ban lãnh đạo ngân hàng dưới sự điều hành của ông đã gặp những thuận lợi, khó khăn gì?
- Vietcombank vốn là một ngân hàng tốt, hoạt động tốt, con người tốt. Có chăng quy mô tài sản và hiệu quả kinh doanh khi đó chưa tương xứng với vị thế của ngân hàng (đứng thứ 3 về lợi nhuận). Trước khi về đây, tôi đã kinh qua nhiều vị trí khác nhau với kinh nghiệm điều hành kinh doanh trực tiếp cũng như quản trị hệ thống. Đồng thời tôi cũng có thời gian công tác tại Ngân hàng Nhà nước với vị trí là Chánh Văn phòng, cơ quan tham mưu giúp việc cho Ban cán sự Đảng, Ban lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước trong quản lý toàn ngành ngân hàng.
Bên cạnh những thuận lợi cơ bản đó là những áp lực mới. Áp lực lớn nhất là làm thế nào để Vietcombank đổi mới phát triển bứt phá, chuyển dịch mạnh mẽ trên những giá trị cốt lõi tốt đẹp vốn có, phải bảo đảm an toàn hơn, hiệu quả hơn, bền vững hơn... Những áp lực đó cũng chính là động lực thôi thúc tôi cùng với tập thể ban lãnh đạo Vietcombank định hình những định hướng chiến lược mới, những cách làm mới và hệ thống giải pháp đồng bộ... để đưa Vietcombank vượt lên.

- Bây giờ nhìn lại, Vietcombank đã vượt qua được áp lực đó hay chưa?
- Sự phát triển mạnh mẽ với những thành công mang tính đột phá trong 5 năm qua của Vietcombank có lẽ sẽ là câu trả lời.
Có thể nhắc tới một vài dấu ấn, nhưng đầu tiên phải là việc Vietcombank đã chuyển hướng quyết liệt và mạnh mẽ về chiến lược với sự đột phá về tầm nhìn. Theo đó, khách hàng và con người được xem là hai yếu tố trung tâm trong hoạt động; chuyển hướng bán lẻ, dịch vụ, đầu tư kinh doanh vốn được xác định là ba trụ cột kinh doanh chính bên cạnh các hoạt động truyền thống; chuyển đổi - hiệu quả - bền vững trở thành phương châm phát triển xuyên suốt của ngân hàng; vươn tới vị trí ngân hàng số 1 tại Việt Nam và từng bước hội nhập quốc tế là tầm nhìn mà Vietcombank đã đặt ra và dần hiện thực hóa. Công tác hoạch định chiến lược tại Vietcombank được thực hiện bài bản, tổng thể, trở thành định hướng xuyên suốt cho mọi hoạt động của ngân hàng. Và đây cũng chính là tiền đề cho những thành công của Vietcombank.
- Cụ thể những thành công đó là gì, thưa ông?
- Thị trường đã nhìn nhận hoạt động kinh doanh của Vietcombank duy trì liên tục đà tăng tốc, bứt phá, liên tiếp chinh phục những đỉnh cao mới.
Tốc độ tăng trưởng bình quân tổng tài sản, huy động vốn và tín dụng hàng năm trong 5 năm qua của Vietcombank đạt gần 17%, cao hơn mức bình quân của ngành ngân hàng. Trong 5 năm qua, quy mô tổng tài sản, huy động vốn và tín dụng của Vietcombank đã tăng trên 2 lần, đặc biệt là lợi nhuận kinh doanh đã tăng trưởng rất ấn tượng với mức tăng 4 lần so với năm 2015. Ngân hàng liên tiếp đạt mức đỉnh mới: Ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam vượt mốc lợi nhuận 10.000 tỷ đồng (đạt 11.300 tỷ đồng năm 2017), ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam có quy mô lợi nhuận 23.130 tỷ đồng (tương đương 1 tỷ USD năm 2019), lọt vào nhóm 200 ngân hàng có quy mô lợi nhuận lớn nhất toàn cầu. Trên thị trường chứng khoán, Vietcombank liên tiếp là ngân hàng niêm yết có quy mô vốn hóa lớn nhất, giá trị vốn hóa 320.000 tỷ đồng (gần 14 tỷ USD).

Ở Vietcombank, mục tiêu tăng trưởng luôn gắn với kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng một cách thực chất. Vietcombank là ngân hàng đầu tiên xử lý sạch nợ xấu tại Công ty Quản lý tài sản của các Tổ chức tín dụng trước thời hạn 3 năm từ năm 2016. Hiện nay tỷ lệ nợ xấu chỉ còn ở mức 0,78%, giảm mạnh so với mức 1,8% năm 2015 (thấp hơn nhiều mức kiểm soát nợ xấu toàn ngành ngân hàng dưới 3% của Quốc hội). Tỷ lệ số dư quỹ dự phòng bao nợ xấu đạt 180% tổng dư nợ xấu, tăng mạnh so với mức 120% vào năm 2015. Vietcombank là ngân hàng đầu tiên được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận áp dụng Hiệp định của tổ chức Basel về quản trị rủi ro (Basel 2) sớm hơn 1 năm so với kế hoạch…
Cùng với đó, hệ thống mạng lưới ngân hàng phát triển mạnh trong nước và vươn ra nước ngoài. Tháng 10.2019, Vietcombank trở thành ngân hàng Việt Nam đầu tiên mở văn phòng đại diện ở New York (Mỹ) theo chấp thuận của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) và Sở Tài chính New York cấp phép hiện diện tại Mỹ sau rất nhiều vòng “sát hạch” hết sức khắt khe. Thành thực mà nói đây là một dấu ấn đầy tự hào.
Điển nhấn là giai đoạn này, Vietcombank đã tăng mức đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước, với tổng số thuế và cổ tức đã nộp trong 5 năm qua lên tới gần 31.000 tỷ đồng. Cùng với đó là tham gia tài trợ rất tích cực các hoạt động an sinh xã hội cộng đồng...
Luôn đặt mình vào vị trí khách hàng để thấu hiểu
- Theo ông, thành công của Vietcombank đến từ đâu?
- Từ bề dày truyền thống và những giá trị văn hóa cốt lõi của Vietcombank; từ tư duy nhạy bén và tầm nhìn của ban lãnh đạo trong hoạch định chiến lược, sự quyết liệt và kiên định trong chỉ đạo điều hành; sự đoàn kết - thống nhất, xuyên suốt và nỗ lực của cả hệ thống...
Trong đó, tôi muốn nhấn mạnh yếu tố then chốt là con người. Phải có đội ngũ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, sẵn sàng đổi mới vì mục tiêu chung với khát vọng mới. Ở đây là khát vọng đưa Vietcombank vươn tầm khu vực và trên thế giới, góp phần vào sự phát triển lớn mạnh của ngành và thịnh vượng của quốc gia, dân tộc. Đội ngũ cán bộ ấy cần phải kiên định, nhất quán với mục tiêu đã lựa chọn, sẵn sàng cống hiến cho khát vọng đó.
Trong chiến lược phát triển Vietcombank, chúng tôi xác định con người là yếu tố trung tâm và đặt mục tiêu trở thành ngân hàng đứng đầu về chất lượng nguồn nhân lực. Theo đó, chất lượng cán bộ được kiểm soát từ đầu vào với một chính sách tuyển dụng chặt chẽ, công khai, minh bạch; cán bộ được tuyển dụng, bố trí đúng vị trí công việc. Đội ngũ lãnh đạo quản lý đều là những người có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm nổi trội trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.

Cùng với cơ chế tiền lương, Vietcombank có những thay đổi đột phá trong cơ chế cán bộ, hoàn thiện và ban hành đồng bộ các quy chế, quy định nội bộ trong quản trị nguồn nhân lực. Các cơ chế này đã tạo ra động lực thúc đẩy tăng năng suất hiệu quả lao động. Lợi nhuận bình quân đầu người của Vietcombank đã tăng hơn gấp 3 lần trong 5 năm, từ 414 triệu đồng năm 2014 lên mức 1,3 tỷ đồng năm 2019.
- Hiện, Vietcombank đã bước lên vị trí số 1 trong hệ thống các tổ chức tín dụng cả về vốn cũng như lợi nhuận. Đó có phải là tài sản lớn nhất đối với Vietcombank hay không?
- Hoàn toàn không! Tài sản lớn nhất và quan trọng nhất của chúng tôi chính là nguồn lực khách hàng với hơn 360.000 khách hàng doanh nghiệp và gần 17 triệu khách hàng cá nhân đang có quan hệ giao dịch.
Với Vietcombank, khách hàng được coi là trung tâm của mọi hoạt động và đáp ứng sự hài lòng của khách hàng là mục tiêu xuyên suốt. Chúng tôi luôn đặt mình vào vị trí của khách hàng để thấu hiểu và chia sẻ. Mọi chính sách, sản phẩm ngân hàng đều được tính toán kỹ lưỡng để bảo đảm quyền lợi, gia tăng tiện ích và chất lượng dịch vụ cho khách hàng. Tất cả ý kiến góp ý, đánh giá, nhận xét của khách hàng đều được ghi nhận, tiếp thu để điều chỉnh kịp thời.
Không chỉ vậy, chúng tôi thường xuyên nắm bắt tình hình hoạt động kinh doanh của khách hàng để tư vấn, hỗ trợ kịp thời. Vietcombank đã có nhiều lần giảm lãi suất tiền vay, triển khai các chương trình cho vay với lãi suất ưu đãi... nhằm hỗ trợ khách hàng. Đặc biệt từ đầu năm 2020 đến nay, đại dịch Covid-19 đã khiến hoạt động kinh doanh của nhiều khách hàng gặp khó khăn, thu nhập giảm sút... Vietcombank đã tiên phong trong giảm lãi suất, giảm phí, cơ cấu nợ vay cho doanh nghiệp. Thực hiện giảm lãi suất cho hơn 288.000 khách hàng với tổng dư nợ gần 364.000 tỷ đồng, chiếm trên 46% danh mục tín dụng; cơ cấu nợ cho hơn 2.000 khách hàng với tổng dư nợ lên tới gần 40.000 tỷ đồng; tổng số lãi, phí chia sẻ hiện lên tới gần 3.000 tỷ đồng.
“Vươn tầm thế giới”
Lớp lớp thế hệ Vietcombank chung khát vọng dẫn đầu
- Cá nhân ông tâm đắc nhất điều gì sau 8 năm cả ở vị trí điều hành (Tổng giám đốc) và vai trò quản trị (Chủ tịch HĐQT) Vietcombank?
- Lớp lớp thế hệ Vietcombank đều có chung một khát vọng. Đó là đưa Vietcombank trở thành ngân hàng tầm cỡ khu vực và từng bước khẳng định hội nhập với thế giới. Nhìn lại chặng đường phát triển vừa qua, chúng tôi tự hào vì đã nâng tầm Vietcombank, tạo dựng cho Vietcombank một vị trí mới trong nước và quốc tế, một diện mạo mới, vóc dáng mới và những xung lực mới, sẵn sàng cho một giai đoạn phát triển mới. Những kết quả ấn tượng đó là trí tuệ, công sức và tâm huyết của cả tập thể ban lãnh đạo và hơn 2 vạn cán bộ Vietcombank.
Điều tôi tâm đắc nhất là đã cùng “đại gia đình” Vietcombank viết thêm những trang sử mới, tiếp nối truyền thống vẻ vang của ngân hàng; đã góp phần thổi vào tâm hồn người Vietcombank khát vọng chinh phục, dẫn đầu và vươn tầm quốc tế. Khát vọng đó chắc chắn sẽ thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa cho Vietcombank trong thời gian tới.
- Chiến lược phát triển Vietcombank đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030 đặt mục tiêu trở thành ngân hàng số 1 tại Việt Nam, 1 trong 100 ngân hàng lớn nhất khu vực châu Á, 1 trong 300 tập đoàn tài chính ngân hàng lớn nhất thế giới. Vietcombank đã đặt những bước chân đầu tiên như mở chi nhánh tại Lào, Mỹ, Australia… Trong bối cảnh thế giới đầy bất định hiện nay, Vietcombank làm tiếp những gì để hiện thực hóa mục tiêu này?
- Trong thư gửi cán bộ nhân viên Vietcombank nhân kỷ niệm 55 năm ngày thành lập, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã gửi gắm sự tin tưởng vào việc “xây dựng Vietcombank là ngân hàng thương mại số 1 tại Việt Nam và sớm trở thành ngân hàng tầm cỡ trong khu vực, quốc tế”.
Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, Vietcombank đã xác định chiến lược “vươn tầm thế giới” cho giai đoạn 2020 - 2025 và tầm nhìn 2030. Những năm qua, bên cạnh việc mở rộng quy mô, chuyển dịch cơ cấu hoạt động, áp dụng các chuẩn mực quốc tế... để nâng tầm khu vực, Vietcombank đã từng bước mở rộng sự hiện diện tại nước ngoài.
Riêng trong năm 2020, tác động của đại dịch Covid-19, bối cảnh tình hình kinh tế thay đổi khó đoán định... Tuy nhiên, chúng tôi đã vượt qua các khó khăn, thách thức và khẳng định vững chắc sự hiện diện tại nhiều thị trường khó tính.
Thời gian tới, Vietcombank sẽ tiếp tục nghiên cứu, phát triển mở rộng mạng lưới tại nước ngoài như định hướng chiến lược mà ngân hàng đã đề ra. Bên cạnh hệ thống mạng lưới tại nước ngoài đã có, trong năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định cho phép mở chi nhánh tại Australia.
- Để phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay rất cần những cán bộ có trình độ chuyên sâu về kinh tế, có kinh nghiệm và “thử lửa” trên các lĩnh vực nóng, dám nghĩ, dám làm, nhưng lại phải đúng pháp luật. Ông nhìn nhận thế nào về vấn đề này?
- Kinh tế Việt Nam đã và đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Đất nước ta đang có một cơ đồ to lớn, vai trò và vị thế cao như Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Nguyễn Phú Trọng từng phát biểu.
Đi cùng cơ hội luôn là thách thức. Để đưa đất nước tiếp tục phát triển, ngày càng phồn vinh và thịnh vượng hơn, cần sự nhất trí đồng lòng, chung tay góp sức của toàn Đảng, toàn dân. Bên cạnh đó, rất cần những cán bộ lãnh đạo có trình độ chuyên sâu về kinh tế, có kinh nghiệm thực tiễn, kinh qua các lĩnh vực hoạt động nhiều khó khăn, phức tạp; có bản lĩnh, dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo nhưng phải trong sáng, vì lợi ích chung và tuân thủ các quy định của pháp luật. Những cán bộ này sẽ là nòng cốt, là hạt nhân lan tỏa những giá trị tích cực, dẫn dắt sự đổi mới, phát triển, tạo ra sự đột phá với những thành quả mới.
Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã rất chú trọng đến việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt, vừa hồng vừa chuyên. Tôi tin tưởng rằng, đội ngũ cán bộ này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.
- Trân trọng cảm ơn ông!