Lãnh đạo Cục Y tế dự phòng, tại Việt Nam cho biết, giám sát trọng điểm được thực hiện từ năm 2005 với giám sát viêm phổi nặng do virus (SVP) và từ năm 2006 với giám sát hội chứng cúm (ILI) nhằm phát hiện sớm các tác nhân đường hô hấp mới có thể lây lan nhanh, nguy cơ tử vong cao để kịp thời đáp ứng với các đợt bùng phát dịch.
Kết quả 10 năm giám sát hội chứng cúm tại Việt Nam cho thấy, các virus cúm lưu hành quanh năm với tỷ lệ mắc cúm hàng năm khoảng 21%; trong đó khoảng 39,2% là cúm B, 31,1% là cúm A/H3 và 29,7% là cúm A/H1N1.
Ảnh: ITN
Việt Nam bắt đầu ghi nhận ca mắc Covid-19 từ đầu năm 2020. Trải qua 4 đợt bùng phát dịch, Việt Nam đã ghi nhận trên 11,6 triệu trường hợp mắc và trên 43.000 trường hợp tử vong; hơn 99% số mắc được ghi nhận trong giai đoạn 2020 - 2022. Covid-19 đã lây lan trong cộng đồng, song, hầu hết các trường hợp mắc bệnh có triệu chứng nhẹ, giống cúm nên khó phát hiện với phương pháp giám sát hiện tại. Số mắc và tử vong do Covid-19 tại Việt Nam hiện đã giảm sâu và từ 20.10.2023, Covid-19 đã được chuyển phân loại sang bệnh truyền nhiễm nhóm B và thực hiện quản lý bền vững với Covid-19.
Cục Y tế dự phòng đã kịp thời phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng hướng dẫn và kế hoạch triển khai giám sát trọng điểm lồng ghép Covid-19, cúm và các tác nhân đường hô hấp để phát hiện sớm các tác nhân mới, bao gồm các biến thể mới của SARS-CoV2 và giám sát sự thay đổi về khả năng lây lan, mức độ tăng nặng của bệnh.
Bên cạnh đó, phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn thiện và trình ban hành hướng dẫn và kế hoạch triển khai giám sát trọng điểm lồng ghép Covid-19, cúm và các tác nhân đường hô hấp để bảo đảm việc duy trì triển khai giám sát liên tục, thống nhất và làm cơ sở cho công tác dự báo, lập kế hoạch phòng, chống dịch bệnh.
Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng TS. Hoàng Minh Đức thông tin, tại Việt Nam, tình hình Covid-19 vẫn đang được kiểm soát; số mắc ghi nhận thấp, rải rác tại một số địa phương và phần lớn có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng; số nhập viện và số bệnh nhân nặng tại các cơ sở điều trị thấp. Kết quả giám sát tác nhân gây bệnh, hiện chưa ghi nhận biến thể mới, bất thường.
Chủ động ứng phó trong trường hợp Covid-19 quay trở lại, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch kiểm soát, quản lý bền vững dịch bệnh Covid-19, giai đoạn 2023 - 2025 theo Quyết định số 3984/QĐ-BYT ngày 29.10.2023. Trong đó, có phương án sẵn sàng bảo đảm công tác y tế trong tình huống dịch Covid-19 có biến chủng mới nguy hiểm hơn, bùng phát mạnh trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống.
Đối với cúm gia cầm độc lực cao (cúm A/H5N1), TS. Hoàng Minh Đức cho biết, trong năm 2023, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc ở người. Tuy nhiên, theo thông tin từ Cục Thú Y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thông, dịch cúm A/H5N1 trên gia cầm vẫn xảy ra rải rác ở các địa phương.
Thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho virus cúm gia cầm phát triển. Đồng thời, hiện cũng bắt đầu có xu hướng tăng nuôi gia cầm chuẩn bị dịp Tết Nguyên đán 2024 nên tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người. Theo đó, để chủ động ngăn chặn cúm gia cầm xâm nhập và lây nhiễm sang người, Bộ Y tế đã có văn bản số 7910/BYT-DP đề nghị các địa phương tăng cường công tác phòng, chống cúm gia cầm lây sang người.
