Bệnh nhân là nữ, 17 tuổi, đến từ Bắc Giang. Cách vào viện 5 ngày, bệnh nhân xuất hiện mụn nước nhiều vùng lưng, ngực không rõ sốt kèm theo mệt nhiều (trước đó, người bệnh có tiếp xúc với em gái ruột bị thủy đậu đã khỏi).
Người nhà đã mua thuốc nam về sắc cho uống, nhưng tình trạng bệnh nhân không đỡ, được đưa vào cơ sở y tế gần nhà điều trị. Tại đây, bệnh nhân được cho sử dụng thuốc Dexamethasone (một thuốc corticosteroid có tác dụng chống viêm mạnh) dạng tiêm.
Sau đó, bệnh thủy đậu đột ngột tiến triển nặng lên, mụn phỏng nước nổi dầy đặc toàn thân. Bệnh nhân sốt cao 40 - 41 độ C, đau nhiều vùng thắt lưng, không đi lại được, bụng chướng căng, bí trung đại tiện, xuất hiện nhiều mụn mủ trên da. Người bệnh được nhập viện đa khoa tỉnh, sau đó chuyển lên khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Lúc này, bệnh nhân đã trong tình trạng rất nặng, sốt cao 41 độ, mụn nước và nhiều mụn mủ toàn thân, loét miệng họng, ý thức chậm, yếu hai chân, chướng bụng liệt ruột. Kèm theo đó là biểu hiện xuất huyết tiêu hóa, mê sảng, kích thích.
Các xét nghiệm cho thấy có tình trạng rối loạn đông máu trầm trọng, số lượng tiểu cầu giảm sâu, men gan tăng cao, suy các cơ quan.
Sau khi hội chẩn, các bác sĩ đưa ra chẩn đoán: thủy đậu mức độ nặng có bội nhiễm - liệt ruột cơ năng, nguy cơ tử vong cao.
Bệnh nhân được điều trị tích cực bằng thuốc kháng virus thủy đậu (Acyclovir) dạng truyền tĩnh mạch, các thuốc kháng sinh, điều chỉnh các rối loạn đông máu - chảy máu, hỗ trợ về hô hấp, dinh dưỡng.
Sau 1 tuần điều trị tích cực, người bệnh dần ổn định, sốt giảm, ý thức tỉnh táo, ăn được, bụng đỡ chướng, các xét nghiệm đông máu dần cải thiện. Sau 2 tuần điều trị, tới chiều 3.5, bệnh nhân đã phục hồi tốt, mụn nước thủy đậu cũng thoái triển dần, các cơ quan phục hồi và được cho xuất viện về nhà.
Theo ThS.BS Trần Văn Bắc, Phó Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, thủy đậu (hay còn gọi là trái rạ) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Varicella Zoster, thuộc họ Herpesviridae gây nên.
Các biểu hiện của thủy đậu bao gồm sốt, nhức mỏi, chán ăn, đau đầu, đau cơ, kèm với nổi ban đỏ phỏng nước ở da và niêm mạc (miệng, mắt, tiết niệu,…). Phỏng nước thường mọc ở vùng đầu mặt và thân mình trước, sau đó lan dần ra toàn thân.
Thủy đậu lây trực tiếp từ người sang người thông qua các giọt bắn đường hô hấp (nước bọt, dịch tiết mũi) khi bệnh nhân thủy đậu ho, hắt hơi, hoặc khi nói chuyện. Ngoài ra, bệnh có thể lây thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch phỏng nước thủy đậu, hoặc gián tiếp thông qua cầm nắm các vật dụng có dính chất tiết phỏng nước.
Bệnh thường diễn tiến lành tính và bệnh nhân thường hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, nhiễm thủy đậu ở trẻ nhũ nhi, phụ nữ mang thai, người suy giảm miễn dịch, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ diễn tiến nặng, biến chứng. Các biến chứng nặng như viêm phổi nặng, viêm não - màng não, viêm khớp... có thể dẫn đến tử vong. Riêng phụ nữ mang thai nếu nhiễm thủy đậu có thể gia tăng tần suất sảy thai, đẻ non và đặt biệt là dị tật cho thai nhi.
ThS.BS Trần Văn Bắc khuyến cáo, khi có các triệu chứng của bệnh thủy đậu, người dân cần đến khám tại cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn và điều trị phù hợp. Đa số các trường hợp thủy đậu có thể được theo dõi và điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân thuộc nhóm cơ địa đặc biệt (trẻ sơ sinh, người suy giảm miễn dịch) hoặc có biến chứng thủy đậu sẽ được nhập viện để theo dõi sát và điều trị tích cực.
ThS.BS Trần Văn Bắc đặc biệt lưu ý, khi bị thủy đậu, người bệnh không nên tự ý sử dụng các thuốc không rõ nguồn gốc, nhất là các thuốc có chứa thành phần corticosteroid, bởi sẽ làm tăng nguy cơ diễn biến nặng.
