Chị của bệnh nhân (Chị 11 tuổi) kể lại: Ngày 2/8 mấy anh chị em đang chơi thì em (10 tuổi) bị trượt chân ngã xuống ao. Hai chị em (biết bơi) vội lặn xuống ao tìm và kéo được em lên. Từ lúc em bị đuối nước đến lúc vớt được em lên chừng 2 phút.
Lúc bế được em lên trong tình trạng bất tỉnh, người tím tái, mềm nhũn nên cháu (chị của bệnh nhân) đã áp tai vào ngực nghe tim của em thì còn đập nhưng yếu, sờ lên mũi thì thấy hơi thở rất yếu.
Với kiến thức sơ cứu cho người bị đuối nước được nhà trường trang bị và xem qua truyền hình, cháu đã hô hấp nhân tạo và ấn tim cho em thì thấy ra được một chút nước. Ấn tim được 2 lần thì em nói lên: cứu (nhưng rất bé) nên cháu tiếp tục ấn thì em mở to mắt ra nhìn cháu. Trong lúc cháu ấn tim và hô hấp nhân tạo cho em thì cháu có bảo mọi người đi gọi giúp đỡ.
ThS.BS Nguyễn Hữu Hiếu - Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Khai thác bệnh án của bệnh nhi cho thấy lúc nhập Bệnh viện Nông Nghiệp, bệnh nhân có tỉnh táo, hơi tím một chút, được thở ôxy được dùng lợi tiểu do bệnh nhân có phù phổi cấp.
Sau khoảng 3, 4 tiếng bệnh nhân xuất hiện tình trạng khó thở, sốt cao liên tục, tình trạng oxi máu giảm còn khoảng 80 - 85%. Bệnh nhân đã được đặt ống nội khí quản và được chuyển đến Trung tâm Nhi khoa - Bệnh viện Bạch Mai vào giờ thứ 6 (tính từ lúc bị đuối nước).
Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng bóp bóng qua nội khí quản, SPO2 vẫn duy trì được 94%, trào bọt hồng qua nội khí quản, phổi thông khí kém. Chụp X.Q tại giường, tình trạng viêm phổi rõ, phù phổi, được cho an thần, thở máy. Sau khoảng một ngày thì tình trạng bệnh nhân đã tiến triển tốt hơn. Chỉ số máy thở thấp, ôxy trong máu tốt và đã tiến hành cai máy thở.
Bác sĩ Hiếu nhấn mạnh: Rất may quá trình xử lý cấp cứu ngay ban đầu của chị bệnh nhân rất hợp lý bằng những kiến thức kỹ năng được học ở trường và trên truyền hình khi cứu người bị đuối nước.
Khi bệnh nhân được cứu lên có tình trạng tím tái, nghe tim vẫn còn nhưng yếu, không tự thở, người chị đã ngay lập tức hô hấp nhân tạo, ép tim và đã gọi người lớn đến hỗ trợ.
Và sau 2 đến 3 lần thực hiện ép tim, hô hấp nhân tạo thì bệnh nhân đã tỉnh hơn rồi mới đưa bệnh nhân đến trạm xá. Nếu bệnh nhân không được cấp cứu đúng cách thì sau khoảng 5 phút là bệnh nhân có thể ngừng thở, ngừng tim dẫn đến các di chứng nặng nề hoặc tử vong.
Các bước sơ cứu cho nạn nhân duối nước đúng cách:
Bước 1: Chúng ta phải đánh giá hiện trường, hiện trường phải an toàn chúng ta mới xử lý cho bệnh nhân (khi hiện trường không an toàn thì chính bản thân chúng ta lại là người bị nạn, nếu không biết bơi, chúng ta phải tìm dụng cụ cứu vớt bệnh nhân và gọi người hỗ trợ).
Bước 2: Khi cứu được bệnh nhân, ta phải đánh giá về đường thở, tim, phổi của bệnh nhân. Áp vào mũi, miệng, ngực của bệnh nhân xem còn thở không, nghe xem tim có hay không. Nếu thấy bệnh nhân ngừng thở, ngừng tim, có tím tái, thì tiến hành ép tim, và thổi ngạt ngay. Với đánh giá ngoài môi trường thì chúng ta có thể ép tim, thổi ngạt theo tỉ lệ 30/2 (ép tim 30 lần, thổi ngạt 2 lần).
Sau khoảng độ 4 đến 5 lần chúng ta đánh giá lại xem bệnh nhân có thở được, có tim lại hay không. Nếu không có chúng ta tiếp tục ép tim, thổi ngạt đến khi có người hỗ trợ đến.
Khi cấp cứu bệnh nhân, đặt tư thế bệnh nhân trên nền cứng, nằm nghiêng an toàn để tránh trào ngược vào đường thở, phải ngửa cổ bệnh nhân làm sao để thông thoáng đường thở. Đảm bảo cấp cứu bệnh nhân tại chỗ trước, sau khi ổn định mới chuyển bệnh nhân đi. Nếu bệnh nhân đang ngừng thở ngừng tim, mà chuyển bệnh nhân đi luôn thì chắc chắn bệnh nhân sẽ để lại di chứng rất nhiều hoặc tử vong.
Lưu ý: Không được dốc ngược bệnh nhân lên và chạy, vì bản thân khi dốc ngược lên sẽ rất dễ trào ngược vào đường thở, nếu suy hô hấp thì tình trạng bệnh nhân có thể diễn biến nặng hơn.
