Tham gia phát biểu tại Hội trường, đại biểu Trần Quang Minh nêu rõ: trong giải thích từ ngữ (Khoản 27, Điều 4) của dự thảo luật quy định: nhà thầu phụ là nhà thầu tham gia thực hiện công việc xây lắp, tư vấn, phi tư vấn và dịch vụ liên quan đến gói thầu, công việc thuộc gói thầu hỗn hợp theo hợp đồng được ký với nhà thầu.
Đại biểu cho rằng, khái niệm “dịch vụ liên quan đến gói thầu” có phạm vi rộng và nội hàm chưa rõ, có thể phù hợp với các ngành, nghề, lĩnh vực khác nhưng đối với lĩnh vực xây dựng, giao thông thì theo cách giải thích này dẫn đến cách hiểu các đơn vị cung cấp dịch vụ liên quan đến cung cấp vật tư, vật liệu xây dựng, cấu kiện bán thành phẩm; cung cấp nhân lực, máy và thiết bị để phục vụ thi công xây dựng cũng là nhà thầu phụ… Từ đó có thể ảnh hưởng đến việc quản lý, thực hiện hợp đồng và gặp vướng mắc đối với quy định về hành vi chuyển nhượng thầu.
Do đó, để việc thực hiện, quản lý nhà thầu phụ tuân thủ đúng quy định, phù hợp thực tiễn, đại biểu Trần Quang Minh đề nghị xem xét, bổ sung quy định sửa đổi theo hướng các tổ chức cung cấp vật tư, vật liệu xây dựng, cấu kiện bán thành phẩm; cung cấp nhân lực, máy và thiết bị để phục vụ thi công xây dựng công trình không là nhà thầu phụ.
Liên quan đến chuyển nhượng thầu, đại biểu Trần Quang Minh cũng nêu rõ, Luật Đấu thầu cho phép nhà thầu được ký hợp đồng với nhà thầu phụ để thực hiện một hoặc một số việc thuộc gói thầu (không được giao lại toàn bộ công việc theo hợp đồng cho nhà thầu phụ thực hiện).
Theo dự thảo Luật quy định về các hành vi bị cấm trong đấu thầu, trong đó quy định rất chặt về hành vi chuyển nhượng thầu. Theo đó, ngay từ bước dự thầu nhà thầu phải xác định rõ giá trị tối đa, phạm vi công việc dự kiến sử dụng nhà thầu phụ… “Thực tiễn đối với các dự án đầu tư xây dựng trong ngành xây dựng, giao thông các gói thầu xây lắp thường có thời gian thi công dài, quá trình thực hiện bị ảnh hưởng bởi các yếu tố, như: điều kiện thời tiết, giá cả thị trường, tình hình thực hiện của các nhà nhà thầu với gói thầu”, đại biểu dẫn chứng.
Cũng theo phân tích của đại biểu, tại thời điểm tham dự nhà thầu chưa thể dự kiến hết phần công việc sử dụng nhà thầu phụ để đưa ra danh sách các nhà thầu phụ, hoặc trong quá trình triển khai thực hiện hợp đồng cấp có thẩm quyền, Chủ đầu tư yêu cầu cần rút ngắn tiến độ sớm đưa công trình vào khai thác, sử dụng, khi đó có thể bổ sung danh sách các nhà thầu phụ ngoài danh sách hoặc bổ sung công việc cho nhà thầu phụ ngoài công việc, vượt giá trị tối đa công việc dành cho nhà thầu phụ trong hợp đồng… “Do vậy, việc quy định quá cứng về hành vi chuyển nhượng thầu sẽ dẫn đến khó khăn, không tạo được sự linh hoạt cho các chủ thể trong quá trình thực hiện”, đại biểu nhấn mạnh
Từ thực tiễn trên, để việc thực hiện pháp luật đấu thầu được chặt chẽ, phù hợp với thực tiễn, đại biểu Trần Quang Minh đề nghị xem xét nghiên cứu sửa đổi về hành vi chuyển nhượng thầu trong dự thảo luật theo hướng: bổ sung quy định loại trừ đối với trường hợp nhà thầu thay thế bổ sung nhà thầu phụ ngoài danh sách các nhà thầu phụ đã nêu trong hồ sơ dự thầu, và việc sử dụng nhà thầu phụ vượt mức tối đa giá trị công việc dành cho nhà thầu phụ nêu trong hợp đồng khi có lý do xác đáng, cụ thể, trong một số trường hợp đặc biệt hợp lý và được chủ đầu tư chấp thuận thì không được coi là hành vi chuyển nhượng thầu.
