Sử dụng nguồn lực FDI như thế nào?
Các luồng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã và đang là những nguồn lực quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên trong bối cảnh kinh tế thế giới đang dần thoát ra khỏi khủng hoảng và kinh tế trong nước đang được xem xét tái cấu trúc thì việc thu hút và sử dụng các luồng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) sao cho có hiệu quả cao nhất - đang là vấn đề cần quan tâm.

Số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, trong tháng 7 vừa qua, cả nước có thêm 95 dự án FDI mới được cấp phép với tổng số vốn hơn 508 triệu USD. Tính cả các dự án tăng vốn, tổng lượng vốn FDI được đăng ký mới trong tháng 7 đạt 698 triệu USD. Như vậy, tổng số dự án FDI đăng ký cấp mới và tăng vốn trong 7 tháng qua đã đạt 670 dự án với tổng số vốn đạt hơn 9,1 tỷ USD, chỉ bằng 68,2% cùng kỳ năm năm ngoái. Con số này còn cách khá xa mục tiêu thu hút vốn FDI năm nay là khoảng 22-25 tỷ USD. Theo các chuyên gia kinh tế, trong điều kiện kinh tế thế giới còn khó khăn thì việc các luồng vốn FDI giảm sút là điều không đáng lo ngại. Vấn đề quan trọng là liệu nước ta còn có lợi thế và các lĩnh vực tiềm năng hấp dẫn các luồng vốn FDI hay không?
Theo Phó ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh Thái Văn Hóa, sau 4 năm thành lập, Khu kinh tế Vũng Áng đã có 99 khu doanh nghiệp đượåc cấp giấy chứng nhận đầu tư và đăng ký kinh doanh với tổng vốn đăng ký trên 90.000 tỷ đồng, trong đó có 16 dự án đầu tư nước ngoài... Các dự án lớn như khu Liên hiệp Gang thép và cảng Sơn Dương có tổng mức đầu tư là gần 8 tỷ USD; nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 với tổng mức đầu tư là 1,2 tỷ USD; Cụm khách sạn 5 sao và văn phòng cho thuê với mức đầu tư là 76,8 triệu USD..... sẽ kéo theo hàng loạt các dự án lớn cũng như các dự án phụ trợ khác. Đồng thời, ở đây cũng có một số dự án đang hoàn thiện để xin giấy phép đầu tư như: dự án lọc hóa dầu của Formusa có tổng mức đầu tư là 12,4 tỷ USD; dự án luyện cán thép của Công ty cổ phần thép Thạch Khê có tổng mức 5 tỷ US; dự án Nhiệt điện Vũng Áng 2,3,4 với tổng mức đầu tư là gần 4 tỷ USD...
Với nhu cầu phát triển của nước ta hiện nay, luồng vốn đầu tư và công nghệ hiện đại đang là nhu cầu cấp thiết của nhiều địa phương. Ở một tỉnh thuần nông như Sóc Trăng, tiềm năng thu hút FDI cũng không nhỏ. Phó chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Nguyễn Đức Kiên cho biết, tính đến thời điểm này, Sóc Trăng mới thu hút được 15 triệu USD luồng vốn FDI. Nguồn vốn này quá ít ỏi so với lợi thế phát triển công nghiệp chế biến thuỷ hải sản của tỉnh, trong khi đó, tỉnh có tới 72.000 ha nuôi tôm công nghiệp, với sản lượng hơn 300.000 tấn tôm/năm. Trong 5 năm (từ năm 2011- 2015), Sóc Trăng chủ trương kêu gọi huy động vốn FDI vào trong lĩnh vực nông nghiệp, thủy sản. Công nghiệp chế biến của tỉnh sẽ được chú trọng, bởi theo tư duy của lãnh đạo địa phương, khi các doanh nghiệp mang công nghệ chế biến hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế vào địa phương thì lúa của Sóc Trăng, con tôm của Sóc Trăng có thể dễ dàng đi vào các thị trường ngặt nghèo nhất như Nhật Bản, Mỹ hay EU.
Theo Nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan, với nền kinh tế tăng trưởng nhanh như hiện nay. nếu chỉ huy động nguồn vốn trong nước thì không thể đáp ứng được tốc độ phát triển. Nước ta còn rất nhiều nhiều lĩnh vực cần đầu tư, rất nhiều lĩnh vực cần phải huy động cũng như cần được chuyển giao công nghệ và trình độ quản lý tiên tiến của các doanh nghiệp nước ngoài. Phải khẳng định là việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài có hiệu quả. Bởi nhìn lại sự phát triển kinh tế trong những năm đổi mới, từ năm 1986 đến nay thì thấy, FDI đóng góp hơn 30% cho công nghiệp, chiếm 10% trong tỷ trọng thu ngân sách, đóng góp từ 15 – 17% cho GDP... Có thể thấy rằng, đây là nguồn lực không thể bỏ qua, không thể bỏ phí. Nhưng vấn đề là sử dụng cái nguồn lực đó như thế nào?
FDI có tầm quan trọng và những tác động lan tỏa tích cực tới sự phát triển của nền kinh tế của cả nước, trong nhưng năm tới, nước ta vẫn cần rất thu hút nhiều vốn FDI nhằm tạo động lực phát triển cho nền kinh tế. Tuy nhiên hiện nay khi vị thế, cũng như trình độ phát triển kinh tế của nước ta đã thay đổi thì các việc phân bố và thu hút FDI vào lĩnh vực nào, sử dụng ra sao là bài toán cần được tính toán để nền kinh tế phát triển nhanh và hiệu quả.