Theo ghi nhận của phóng viên, hầu hết các công trình thủy lợi bị hư hỏng, xuống cấp trên địa bàn huyện Định Hóa đều là những công trình có quy mô vừa và nhỏ, thuộc quản lý của UBND huyện và UBND các xã, thị trấn. Đa số các công trình này đều đã được xây dựng cách đây 30 - 50 năm trong điều kiện kinh tế khó khăn, chất lượng và công nghệ thi công còn hạn chế. Sau nhiều năm đưa vào sử dụng, do không được sửa chữa, duy tu thường xuyên, cộng thêm tác động của những đợt mưa lũ xảy ra liên tiếp trong vài năm gần đây đã khiến cho tình trạng xuống cấp của các công trình thủy lợi càng nghiêm trọng hơn.
Theo phản ánh của người dân xã Phúc Chu, hồ Nà Khe được xây dựng từ năm 1979, là công trình thủy lợi quan trọng, có vai trò cung cấp nước sản xuất cho trên 25ha đất nông nghiệp của xã và các địa phương lân cận. Tuy nhiên, mực nước hồ chỉ đạt khoảng 70% so với mực nước dự trữ hàng năm, vụ xuân năm nay chỉ đủ nước tưới cho 40% diện tích đất nông nghiệp. Tương tự, người dân xã Kim Phượng cho biết, đập Quyết Tâm cũng là công trình thủy lợi đầu mối quan trọng, phục vụ nguồn nước sản xuất cho trên 70ha đất nông nghiệp của xã. Tuy nhiên, sau nhiều năm đưa vào sử dụng, đập không được đầu tư sửa chữa, nâng cấp nên lòng đập bị bồi lắng với khối lượng bùn đất trên 6.000m3. Hiện nay, đập không còn khả năng tích trữ nước phục vụ sản xuất...
Theo thống kê của Phòng NN - PTNT huyện Định Hóa, hiện nay, ngoài những công trình bị xuống cấp từ nhiều năm trước do không được sửa chữa, nâng cấp thường xuyên, như: Hồ Nà Khe (xã Phúc Chu); hồ Bảo Linh, kênh Gốc Kéo (xã Bảo Linh)… khoảng 2 năm trở lại đây, xuất hiện thêm nhiều công trình thủy lợi khác bị hư hỏng nghiêm trọng do tác động của thiên tai, mưa lũ, như: Hồ Thẩm Khán (xã Tân Dương); hồ Đá Bay (xã Bình Yên); hồ Bản Hin (xã Sơn Phú)… Tình trạng xuống cấp, hư hỏng làm cho khả năng tích trữ và điều tiết nước phục vụ sản xuất của các công trình thủy lợi bị hạn chế. Tuy nhiên, mỗi năm kinh phí để huyện duy tu, sửa chữa, nâng cấp các công trình bị xuống cấp chỉ có khoảng 6 - 7 tỷ đồng, chỉ đáp ứng được một phần nhỏ so với nhu cầu thực tế.
Trước thực trạng này, chính quyền và người dân huyện Định Hóa mong muốn tỉnh Thái Nguyên sớm quan tâm, hỗ trợ nguồn kinh phí để huyện duy tu, sửa chữa, nâng cấp những công trình thủy lợi bị xuống cấp, nhằm ổn định phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản và bảo đảm an toàn cho người dân trong mùa mưa bão.
