Sẽ xử lý đến nơi đến chốn
Nghị định 95/2013/NĐ-CP ban hành tháng 8.2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội và đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài quy định: kể từ ngày 10.10.2013, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài sẽ bị phạt tiền từ 80 - 100 triệu đồng nếu có các hành vi: cư trú bất hợp pháp tại nước sở tại sau khi hết hạn hợp đồng và hết hạn cư trú; bỏ trốn khỏi nơi làm việc theo hợp đồng đã ký; bỏ trốn tại sân bay sau khi nhập cảnh; dụ dỗ lao động Việt Nam khác ở lại cư trú bất hợp pháp.
Tuy nhiên, Chính phủ đã gia hạn thời gian chưa xử phạt hành chính 80 - 100 triệu đồng cho lao động cư trú bất hợp pháp ở nước ngoài nếu tự nguyện về nước trước 10.3.2014.
Việc gia hạn thời gian xử phạt đã có tác động tích cực đến người lao động. Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ, TB và XH) Nguyễn Ngọc Quỳnh cho biết, thị trường Đài Loan có số lao động đang làm thủ tục tự nguyện về nước đông nhất. Đặc biệt, tỷ lệ phát sinh thêm người lao động bỏ trốn từ tháng 12.2013 đến tháng 2.2014 đã giảm hẳn. Trước đây, mỗi tháng tại thị trường Đài Loan, số lao động bỏ trốn phát sinh từ 800 - 1.000 người.
Ở các thị trường khác như Hàn Quốc, Malaysia, Nhật Bản, số người tự nguyện về nước để tránh bị xử phạt cũng khá nhiều. Số lao động làm việc ở Hàn Quốc tự nguyện về nước trước ngày 10.3 lên tới khoảng 3.000 người, chiếm 15% tổng số lao động hết hạn hợp đồng không về nước tại Hàn Quốc. Trong khi đó, từ trước tới nay, việc giảm tỷ lệ lao động hết hạn hợp đồng nhưng không về nước ở thị trường Hàn Quốc là rất khó khăn.
Có thể thấy Nghị định 95 bước đầu đạt kết quả khả quan trong việc giảm tỷ lệ lao động bỏ trốn nhưng cũng đặt ra thách thức không nhỏ đối với các cơ quan chức năng trong việc tiến hành xử phạt. Bà Nhung cho biết, cả người lao động chưa hết hạn và đã hết hạn hợp đồng ở Đài Loan đang có tâm lý chờ đợi xem các cơ quan có thẩm quyền phạt như thế nào và có phạt được hay không! Lao động ở Hàn Quốc cũng đang nghe ngóng về việc xử phạt. Hiện 85% số lao động bỏ trốn còn lại ở thị trường này muốn chờ xem sau ngày 10.3, các cơ quan chức năng có biện pháp gì. Vì vậy, mong Chính phủ và các nhà quản lý cần phải có biện pháp để thực hiện nghiêm túc Nghị định 95, nếu không sẽ không đủ sức răn đe và số lao động bỏ trốn bất hợp pháp sẽ lại bùng lên, Tham tán, Trưởng Ban quản lý lao động tại Hàn Quốc Nguyễn Hải Nam đề xuất.
Bộ LĐ, TB và XH khẳng định, sẽ không có chuyện ân hạn lần nữa đối với người lao động bỏ trốn. Trước đây chúng ta đã có quy định về xử phạt lao động bỏ trốn nhưng làm chưa tốt. Lần này, không thể đánh trống bỏ dùi, người lao động lẫn doanh nghiệp nếu vi phạm đều phải xử lý đến nơi, đến chốn, Thứ trưởng Bộ LĐ, TB và XH Nguyễn Thanh Hòa nói.
