Giảm 1 đơn vị hành chính cấp huyện, 18 đơn vị hành chính cấp xã
Theo Tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày, giai đoạn 2023 - 2025, tỉnh Ninh Bình thực hiện sắp xếp 2/8 đơn vị hành chính cấp huyện (1 huyện, 1 thành phố) và 32/143 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 23 xã, 3 phường, 6 thị trấn (trong đó có 22 đơn vị thuộc diện sắp xếp, 10 đơn vị liền kề). Đồng thời, tỉnh Ninh Bình còn đề nghị thành lập 2 phường trên cơ sở nguyên trạng 2 xã (trong đó có 1 xã thuộc thành phố Ninh Bình và 1 xã thuộc huyện Hoa Lư).
Về phương án nhập huyện Hoa Lư với thành phố Ninh Bình để thành lập thành phố Hoa Lư mới và sắp xếp, thành lập các đơn vị hành chính cấp xã thuộc thành phố Hoa Lư mới, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, nhập toàn bộ 103,49 km² và 83.613 người của huyện Hoa Lư vào thành phố Ninh Bình để thành lập thành phố Hoa Lư mới. Thành phố Hoa Lư (tại thời điểm nhập huyện Hoa Lư và thành phố Ninh Bình) có 150,24 km² (đạt 100,16% tiêu chuẩn) và 238.209 người (đạt 158,80% tiêu chuẩn) và 25 đơn vị hành chính cấp xã (13 xã, 11 phường, 1 thị trấn).
Sau khi nhập huyện Hoa Lư với thành phố Ninh Bình và thực hiện 16 phương án sắp xếp, thành lập 34/143 đơn vị hành chính cấp xã để hình thành 16 đơn vị hành chính cấp xã mới nêu trên thì tỉnh Ninh Bình không thay đổi về diện tích tự nhiên và quy mô dân số; giảm 1 huyện (huyện Hoa Lư), còn 7 đơn vị hành chính cấp huyện (5 huyện, 2 thành phố) ) và giảm 18 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 18 xã và 1 thị trấn, tăng 1 phường), còn 125 đơn vị hành chính cấp xã (101 xã, 18 phường, 6 thị trấn); tỷ lệ đô thị hóa 28,11% (316.612 người/1.126.443 người), tăng thêm 6,21% so với trước khi thực hiện sắp xếp.
Bên cạnh đó, đề nghị không thực hiện sắp xếp 12 đơn vị do có yếu tố đặc thù quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15. Nội dung sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của tỉnh Ninh Bình phù hợp với các quy hoạch có liên quan theo quy định tại các nghị quyết của Quốc hội.
Tiếp tục nghiên cứu có lộ trình sắp xếp theo đúng quy định
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với các phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; phương án sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người hoạt động không chuyên trách tại các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp; việc sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập; bố trí, sắp xếp trụ sở, tài sản công và việc giải quyết chế độ, chính sách đặc thù của các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp của tỉnh Ninh Bình như đã nêu trong Tờ trình và Đề án của Chính phủ. Thành phần hồ sơ Đề án đã bảo đảm đầy đủ, đúng quy định; quá trình chuẩn bị Đề án bảo đảm đúng trình tự, thủ tục theo quy định.
Qua rà soát, Ủy ban Pháp luật thấy rằng, thành phố Hoa Lư hình thành sau sắp xếp đã đáp ứng các tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội theo quy định tại Nghị quyết số 1211 và Nghị quyết số 35.
Về tiêu chuẩn về phân loại đô thị, thành phố Hoa Lư chưa được đánh giá, phân loại đô thị phù hợp với tiêu chuẩn của thành phố thuộc tỉnh theo quy định nhưng trên cơ sở áp dụng quy định về phân loại đô thị có yếu tố đặc thù tại điểm đ khoản 2 Điều 9 của Nghị quyết số 1210 đối với khu vực dự kiến hình thành đô thị và các đô thị trực thuộc để bảo tồn, phát huy giá trị đặc sắc cố đô và di sản văn hóa vật thể đã được UNESCO công nhận, các cơ quan chuyên môn của Chính phủ đánh giá khu vực dự kiến thành lập thành phố Hoa Lư cơ bản đáp ứng tiêu chí của đô thị loại I.
Tại Đề án, Chính phủ và chính quyền tỉnh Ninh Bình đề nghị áp dụng quy định tại khoản 5 Điều 2 của Nghị quyết số 50 và cam kết sẽ hoàn thành việc phân loại đô thị đối với thành phố Hoa Lư trước ngày 31.12.2024. Như vậy, thành phố Hoa Lư hình thành sau sắp xếp đã đáp ứng yêu cầu về tiêu chuẩn, phù hợp với mục tiêu của công tác sắp xếp đơn vị hành chính theo quy định.
Bên cạnh đó, theo Tờ trình của Chính phủ, tỉnh Ninh Bình có 12/34 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện bắt buộc sắp xếp nhưng đề nghị không thực hiện sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025 do có yếu tố đặc thù. Căn cứ nội dung giải trình của Chính phủ, đối chiếu với quy định tại khoản 1 Điều 3 của Nghị quyết số 35, Ủy ban Pháp luật nhận thấy, đề xuất của Chính phủ về việc không thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính nêu trên là có cơ sở, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương trong thời điểm hiện nay.
Ủy ban Pháp luật Đề nghị Chính phủ, chính quyền tỉnh Ninh Bình tiếp tục nghiên cứu, xây dựng phương án và lộ trình để bảo đảm thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính này trong những năm tiếp theo theo đúng quy định.
Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với phương án sắp xếp như Chính phủ trình và ghi nhận sự nỗ lực, cố gắng của Chính phủ cũng như cấp ủy, chính quyền tỉnh Ninh Bình trong việc quán triệt và triển khai thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 - 2025.
Tiếp đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023 - 2025 với 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt tán thành.
