Quy định rõ hơn nguồn lực đất đai cho các dự án nhà ở xã hội

Về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, đa số các ĐBQH đều nhất trí, đây là vấn đề cấp bách của xã hội và rất cần sự vào cuộc của các bên để mục tiêu chung được đảm bảo.

Liên quan đến nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, dự thảo luật quy định trường hợp nhà đầu tư sử dụng đất do thỏa thuận để chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thì hoàn trả chủ đầu tư số tiền chủ đầu tư đã chi trả, nhưng không vượt quá mức bồi thường, ĐBQH Lê Trường Lưu (Thành phố Huế) băn khoăn, pháp nhân nào có thể xác định chủ đầu tư đã thỏa thuận bao nhiêu và có căn cứ pháp lý nào để quy định mức trả cho phù hợp?

“Ví dụ mảnh đất có giá 1 triệu/m² nhưng chủ đầu tư có thể trả tới 3 triệu, do vậy tôi cho rằng vấn đề này nên giao cho Chính phủ quy định cụ thể. Vì trên thực tế, khả năng trên rất khó để thực hiện, kể cả trường hợp chủ đầu tư có quyền sử dụng đất thì Nhà nước hoàn trả cho chủ đầu tư số tiền tương ứng với số tiền sử dụng đất, thuê đất theo loại đất, hình thức sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất mà Nhà nước giao, cho thuê tại thời điểm cho phép chuyển mục đích sử dụng đất”, đại biểu nêu ý kiến

Từ thực tế địa phương, đại biểu Lê Trường Lưu khẳng định vấn đề trên phải quy định cụ thể theo Luật Đất đai và theo bảng giá đất đai của địa phương.

Về tổng thể, ĐBQH Lưu nhận định, rất nhiều điều khoản khác của dự thảo luật đã rất thông thoáng. Ví dụ Quy hoạch thì không cần Quy hoạch chi tiết, phù hợp với quy hoạch phân khu là địa phương có thể phê duyệt dự án; hay không nhất thiết phải đấu thầu mà có thể chỉ định thầu.

Một vấn đề được đại biểu đề cập, đó là cơ chế về đất đai cần thông thoáng hơn, tất nhiên đi kèm có là quy định để bảo đảm chặt chẽ quá trình triển khai không bị vướng mắc. Việc đối tượng mua nhà ở xã hội được mở rộng cũng tạo điều kiện cho quá trình phát triển.

Bày tỏ nhất trí về nội dung vượt trội của Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, ĐBQH Nguyễn Hải Nam (Thành phố Huế) cho rằng, đây thật sự là vấn đề cấp bách. ĐBQH quan tâm đến nguồn vốn để các đơn vị thực hiện dự án nhà ở xã hội. Theo đại biểu, trước đây nguồn vốn thực hiện chương trình này lần đầu tiên trị giá 5 nghìn tỷ đồng, được giải ngân toàn bộ khi giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội. Tuy nhiên, lần tài trợ thứ hai lại vướng mắc nhiều, đại biểu đề nghị cần làm rõ chính sách này làm sao chưa thực hiện được trong lần thứ 2?

“Và đặc biệt, tại Nghị quyết đặc thù lần này, chúng ta cũng có thêm những quy định để làm sao thể hiện cho được chủ trương nổi bật, sự quan tâm của Trung ương với vấn đề này. Bởi thời gian qua, Trung ương cũng như Chính phủ rất quan tâm nhưng tiến độ triển khai nhà ở xã hội lại chưa đảm bảo được mục tiêu đề ra”, đại biểu cho biết.

Cũng theo Đại biểu Nguyễn Hải Nam, một trong những nguyên nhân nằm ở nguồn vốn, bởi điều kiện phía ngân hàng đưa ra khá khó để đơn vị phát triển dự án nhà ở xã hội đáp ứng được vay vốn ưu đãi. Do đó, cần có quy định để dẫn dắt nguồn vốn vào dự án nhà ở xã hội.

Một vấn đề được nhiều ĐBQH quan tâm, đó chính là nguồn lực đất đai để làm sao tạo điều kiện cho đơn vị thực hiện dễ dàng tiếp cận.

Liên quan đến Quỹ nhà ở quốc gia, một số ý kiến các ĐBQH nêu rõ, nguồn ngân sách nhà nước chỉ là một phần, thời gian tới chủ yếu là phải huy động nguồn lực xã hội hóa. Quỹ có chức năng chủ yếu là cung cấp vốn để đầu tư, do đó, trong dự thảo cần quy định rõ ràng hơn theo hướng Quỹ Nhà ở quốc gia thực hiện chức năng bảo đảm nguồn vốn, kinh phí để đầu tư xây dựng.

Từ góc độ địa phương ĐBQH Triệu Quang Huy (Lạng Sơn) cho biết, trong dự thảo luật quy định Quỹ Nhà ở quốc gia thực hiện chức năng đầu tư và tạo lập, ĐBQH đề nghị Ban soạn thảo cũng phải làm rõ, quỹ thực hiện chức năng đầu tư hay là chức năng đại diện cho chủ sở hữu thực hiện vai trò chủ đầu tư thực hiện đầu tư nhà ở xã hội?

Đại biểu Triệu Quang Huy cho biết, ở Trung ương đã quy định nhưng ở tỉnh thì chưa được rõ ràng. Như ở Lạng Sơn đang có Ban quản lý Đầu tư xây dựng thực hiện các nhiệm vụ quản lý đầu tư xây dựng về hạ tầng kỹ thuật, về xây dựng dân dụng. Nếu trong dự thảo quy định quỹ đầu tư có chức năng đầu tư thì Ban soạn thảo cũng nên làm rõ thêm pháp lý của quỹ, để khỏi trùng chức năng quản lý, chức năng đầu tư của cơ quan liên quan đã được quy định.