Quy định đầy đủ nguyên tắc hoạt động thanh tra

Đại biểu Lê Hữu Trí nhất trí với định hướng xây dựng một mô hình thanh tra thống nhất, không phân biệt giữa thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Việc giữ lại một số cơ quan thanh tra có tính chất đặc thù như Thanh tra Bộ Quốc phòng, Thanh tra Bộ Công an, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước... là hợp lý và phù hợp với thực tiễn.

Tuy nhiên, để bảo đảm sự thống nhất và khả thi trong triển khai, đại biểu Lê Hữu Trí đề nghị tiếp tục rà soát một số điều khoản trong dự thảo, làm rõ nguyên tắc, chức năng, nhiệm vụ của cơ quan thanh tra các cấp để phù hợp với tổ chức bộ máy theo mô hình mới.

Đại biểu cho rằng, nguyên tắc hoạt động thanh tra cần được quy định đầy đủ, không chỉ dừng lại ở yêu cầu không trùng lặp về thời gian, phạm vi giữa các cơ quan thanh tra và Kiểm toán Nhà nước, mà cần mở rộng để tránh trùng lặp với các hoạt động kiểm tra, giám sát khác của cơ quan có thẩm quyền. Điều này vừa nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, vừa tránh gây phiền hà, chồng chéo trong thực tiễn thi hành.

Góp ý về quy định chức năng cơ quan thanh tra, đại biểu Lê Hữu Trí đề nghị làm rõ vai trò giúp việc của thanh tra đối với Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Việc bổ sung cụm từ “Thủ trưởng cơ quan nhà nước có thẩm quyền” là cần thiết để khẳng định địa vị pháp lý và mối quan hệ trong tổ chức hành chính.

Về tiêu chuẩn bổ nhiệm ngạch thanh tra viên, đại biểu đề nghị bỏ yêu cầu có kiến thức chuyên ngành riêng với thanh tra viên chuyên ngành, bởi dự thảo đã xác định mô hình thanh tra thống nhất, không phân biệt hành chính hay chuyên ngành.

Tại Điều 10 về nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ, đại biểu Lê Hữu Trí cho rằng một số nội dung như việc thanh tra quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp do bộ, ngành làm đại diện chủ sở hữu chưa phù hợp trong bối cảnh mô hình thanh tra mới, cần được rà soát kỹ.

Đại biểu Lê Hữu Trí đặc biệt quan tâm đến quy trình ban hành kết luận thanh tra (Điều 36). Việc yêu cầu người ban hành kết luận phải xin ý kiến hoặc chờ thống nhất với Thủ trưởng cơ quan cùng cấp có thể ảnh hưởng đến tính độc lập, khách quan của kết luận, nhất là trong các vụ việc có yếu tố nhạy cảm. Do đó, cần xác lập cơ chế xử lý rõ ràng, vừa bảo đảm chính danh, vừa giữ vững nguyên tắc khách quan của hoạt động thanh tra.

Tại Điều 30 về các trường hợp tạm dừng thanh tra, đại biểu đề nghị làm rõ cụm “tình hình thực tế ảnh hưởng đến việc tiến hành thanh tra trực tiếp” vì quá chung chung, dễ dẫn đến việc vận dụng tùy tiện.

Góp ý về hình thức công khai kết luận thanh tra (Điều 37), đại biểu Lê Hữu Trí cho rằng nên quy định cụ thể các hình thức như: tổ chức họp công bố, đăng tải trên cổng thông tin điện tử, phương tiện truyền thông đại chúng hoặc niêm yết công khai, cho phép lựa chọn một trong các hình thức này để linh hoạt áp dụng.

Trên tinh thần cải cách hành chính, đại biểu Lê Hữu Trí nhấn mạnh cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động thanh tra, từng bước triển khai mô hình thanh tra từ xa, nhằm nâng cao tính chuyên nghiệp, hiệu quả và tiết kiệm nguồn lực cho Nhà nước.