Quy định cơ cấu tổ chức và thành viên Nghị viện
Ban lãnh đạo Nghị viện
Theo quy định của Luật Nghị viện Nhật Bản, số lượng thành viên ban lãnh đạo một viện bao gồm: Chủ tịch Viện, Phó chủ tịch Viện, Chủ tịch lâm thời, Chủ tịch các ủy ban thường trực, Tổng thư ký.
Mỗi viện có Chủ tịch viện và một Phó chủ tịch viện. Nhiệm kỳ của Chủ tịch viện và Phó chủ tịch viện trùng với nhiệm kỳ tương ứng của các thành viên này tại Nghị viện. Chủ tịch viện có nhiệm vụ duy trì trật tự, tổ chức sắp xếp công việc, giám sát các công việc hành chính và là người đại diện hợp pháp của viện. Chủ tịch viện có quyền tham gia và phát biểu tại các cuộc họp của các Ủy ban. Trường hợp Chủ tịch viện không hoàn thành các nhiệm vụ của mình hoặc vị trí Chủ tịch viện chưa có người nắm giữ thì Phó chủ tịch viện sẽ thay thế vị trí đó. Trường hợp cả Chủ tịch và Phó chủ tịch viện không hoàn thành các nhiệm vụ thì viện sẽ bầu Chủ tịch viện tạm thời để thực hiện các nhiệm vụ đó. Nếu viện không có người nắm giữ vị trí Chủ tịch viện hoặc Phó chủ tịch viện hoặc cả hai vị trí này thì viện sẽ phải tổ chức ngay một cuộc tuyển cử các vị trí này.
Mỗi viện có một Tổng thư ký, được lựa chọn trong số các thành viên của viện chứ không phải là thành viên của Nghị viện. Dưới sự giám sát của Chủ tịch viện, Tổng thư ký sẽ giám sát công việc văn phòng và ký các văn bản chính thức.
Thành viên của Nghị viện và quyền miễn trừ
Trong kỳ họp của Nghị viện, nghị sỹ của một viện sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi không có sự đồng ý của viện đó, trừ khi nghị sỹ có dính líu tới một tổ chức tội phạm nằm ngoài viện.
Để được phép của một viện khi truy cứu trách nhiệm hình sự đối với nghị sỹ của viện thì trước khi đưa ra lệnh truy cứu, Chính phủ phải có sự đồng ý của viện đó ngay khi Chính phủ nhận được văn bản yêu cầu của tòa án liên quan. Văn bản yêu cầu của tòa án liên quan cần được sao thành nhiều bản.
![]() Ghế của Nhật Hoàng tại Thượng viện |
Các Nghị sỹ trong Nghị viện được hưởng mức lương hàng năm không thấp hơn mức lương của các công chức thông thường làm việc trong Chính phủ. Ngoài ra, các nghị sỹ được hưởng các khoản trợ cấp tùy từng trường hợp cụ thể, như trợ cấp cho việc gửi các văn bản tài liệu và cho các giao dịch chính thức tại Nghị viện và các công việc có tính chất tương tự.
Trong thời gian đương nhiệm, nghị sỹ không được nắm giữ đồng thời các vị trí khác trong Chính phủ hoặc trong bất cứ một tổ chức xã hội ở địa phương, ngoại trừ các vị trí sau: Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Phó thư ký nội các Chính phủ, Phó chủ tịch Nghị viện và các vị trí khác do điều luật quy định. Tuy nhiên, trong thời gian đương nhiệm, nghị sỹ có thể được bổ nhiệm vào các vị trí sau: Thành viên của một ủy ban, cố vấn hoặc các chức vụ có tính chất tương tự một bộ phận của Chính phủ hoặc một cơ quan hành pháp với điều kiện cả Hạ viện và Thượng viện cùng chấp thuận trong điều lệ của mình.