20 năm chia tách Lai Châu thành Điện Biên và Lai Châu (mới) 2004-2024

Điện Biên, Lai Châu - mùa xuân đầu tiên

Đó là mùa xuân năm Giáp Thân 2004.

Tháng 11.2003, Quốc hội Khóa XI (Kỳ họp thứ Tư đã ra Nghị quyết chia tách tỉnh Lai Châu thành hai tỉnh là Lai Châu (mới) và Điện Biên. Vào dịp Tết Giáp Thân 2004, Chủ tịch Quốc hội (Khóa XI) Nguyễn Văn An đã dẫn đầu Đoàn đại biểu Quốc hội lên thăm và chúc Tết Nhân dân hai tỉnh vùng cao Tây Bắc vừa mới được “thành lập”.

                                                     Ts. Bùi Ngọc Thanh

Nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội

Ôi! không biết có lần thứ hai nữa không... Chủ tịch Quốc hội múa dẻo quá, đẹp quá dân bản ơi - đó là lời của ông Vi Văn Nhọt, Trưởng bản Mển (bản con Nhím) nói lẫn trong âm thanh của dàn trống, chiêng đệm cho điệu múa tập thể của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Dân bản mời các thành viên trong Đoàn công tác cùng múa, ai nấy chân bước nhịp nhàng, tay dâng lên đồng loạt nhịp theo tiếng trống, tiếng chiêng tưng bừng, náo nhiệt, chuyển động theo vòng tròn ngược kim đồng hồ. Đây có lẽ cũng là nghi thức đón chào xuân sang của hầu khắp các bản trên khắp các rẻo cao của nước ta.

Bản Mển là bản văn hóa của xã Thanh Nưa, huyện Điện Biên. Dân bản chào đón Chủ tịch Quốc hội và Đoàn công tác khá rộn rã, nhộn nhịp. Niềm vui tinh thần của đồng bào các dân tộc có cốt cách vật chất khá chắc chắn. Là bản vùng cao, thời ấy chưa thủy lợi hóa, nhưng lương thực bình quân đầu người đã đạt tới 480 kg/năm. Cả bản chỉ có 2 hộ nhà lá, tất cả đã được ngói hóa; 75% số hộ có xe máy, 90% số hộ có tivi; tất cả các hộ đều sử dụng điện lưới; không có cặp vợ chồng nào sinh con thứ ba, không có tệ nạn xã hội...

Nhìn các đĩa trái cây được bày biện trên bàn, ai cũng hình dung nơi đây là một vùng "hoa quả sơn” phong phú. Ai nấy đều trầm trồ khi thưởng thức món táo quả to như quả trứng gà so, xanh vàng, bắt mắt, có độ hấp dẫn tới mức không thể không nếm. Nếm rồi mới biết hương thơm, vị ngọt, ngon đáo để. Đây là một sản phẩm từ kết quả chuyển đổi giống cây trồng của bà con dân bản.

Khi Đoàn đến hay lúc rời đi, bà con dân bản trong trang phục quần áo sặc sỡ, tay cầm cờ đứng hai bên đường reo hò, vẫy tay không ngớt. Rất nhiều cụ già chờ bằng được để nắm tay Chủ tịch Quốc hội. Như hiểu rõ tấm lòng bà con, Chủ tịch Quốc hội khi ấy đã lần lượt nắm tay bà con đứng chật hai bên đường, từ em bé đến cụ già. Sau đó, bà con lưu luyến đi cùng Chủ tịch Quốc hội ra tận đường lớn.

Nhiều chị em dân bản hân hoan thì thầm: Lâu nay toàn nhìn thấy bác ấy trên ti vi, giờ mới được “nhìn rõ mặt, bắt chặt tay”.

Còn mấy anh thanh niên da ngăm, mắt sáng, có lẽ đã được phân công nhiệm vụ, nên luôn giữ một cự ly nhất định với Đoàn công tác. Nom sức vóc các anh, tôi chợt nhớ mấy câu thơ về các chàng trai H’Mông: Đã đi cày là cày lật đất/ Đã đi săn phải bắn được nai/ Đã xuống chợ phải ăn thắng cố/ Đã yêu ai phải lấy được ai...

Rời bản Mển, Đoàn đến thăm bản Tân Lập (bản mới được thành lập). Đây là bản gồm các hộ đồng bào dân tộc Thái tái định cư khi Nhà nước quyết định xây dựng nhà máy thủy điện Sơn La. Tân Lập gồm 200 hộ, 1.099 nhân khẩu từ Chăn Nưa tới và 143 hộ sở tại thuộc xã Si Pa Phìn, huyện Mường Lay, Lai Châu (mới). Hồ hởi báo cáo với Đoàn công tác, anh Điêu Chính Thắm - Trưởng bản cho biết, dân bản rất ưng ý kiểu nhà tái định cư, vì "cấp trên" hiểu lòng dân nên đã dựng sẵn 5 mẫu nhà để dân bản bàn bạc, chọn mẫu mình ưng "cái bụng" nhất. Đây chính là mẫu nhà sàn nhưng làm bằng bê tông mà bà con đã đồng lòng chọn. Anh cũng cho biết, mỗi khẩu được cấp 500m2 đất canh tác, bây giờ đời sống đã tương đối ổn định, nhưng đề nghị với Chủ tịch Quốc hội nói với "ông Chính phủ", "ông tỉnh" cho phép dân bản khai hoang thêm đất và cung cấp đủ phân bón cho dân làm lúa, làm màu...

Vui cười tiếp lời anh, Chủ tịch Quốc hội nói: “Tôi xin ghi nhận ý kiến rất thiết thực của Trưởng bản, nhưng “ông tỉnh” đây (Chủ tịch chỉ vào 2 đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên và Lai Châu cùng đi), trước tiên sẽ chỉ đạo việc xem xét cụ thể nhé...”.

Rời nhà Trưởng bản, Đoàn tiếp tục đến thăm các gia đình lân cận, trò chuyện với các cụ, các cháu, lúc này đoàn bà con dân bản đi theo Chủ tịch Quốc hội vốn đã đông giờ còn hơn "trẩy hội", càng đi lại càng “kết nạp” thêm các thành viên mới. Các cô gái Thái trẻ trung, duyên dáng, trong trang phục truyền thống làm cho chúng tôi không thể không nhớ đến những ca từ mộc mạc: “Người con gái Thái bước ra từ rừng hoa Ban. Em xuống suối tắm, cá tìm đến xem chân. Em lên nương, lúa ngã vào xem tay. Khi em hát, chim ngừng bay, lắng nghe. Đêm hội xòe, trai Mường Trời tìm đến xem mặt...”.

Vừa đi vừa trò chuyện, Chủ tịch hỏi bà con: "Các gia đình đã chuẩn bị Tết xong cả chưa?”. Tất cả bà con đều đồng thanh: “Xong rồi ạ!”. “Có gia đình nào thiếu bánh, thiếu rượu... không?”, “Không ạ, không thiếu gì cả!”. Tất cả đều rộn lên, cười vui thoải mái. “Bà con ăn Tết vui vẻ, khỏe mạnh, đoàn kết nhé! Sau Tết, các cháu tiếp tục đến lớp đông đủ, học cho giỏi nhé!”...

Xúc động hơn cả, đó là khi Đoàn công tác đến huyện Mường Tè. Chuẩn bị từ sáng sớm, nhưng do thời tiết và đường sá quá khó khăn, nên mãi hơn 16 giờ hôm ấy, Đoàn mới tới nơi. Tuy nhiên, khi tới nơi, bà con các dân tộc trong trang phục rực rỡ, hàng lối chỉnh tề đã chờ sẵn. Do thời gian rất eo hẹp nên lãnh đạo huyện đề nghị mời tất cả các tầng lớp Nhân dân (rất đông trẻ em) vào hội trường để Chủ tịch Quốc hội và Đoàn gặp gỡ, trò chuyện.

Do thành phần thiếu niên khá đông, nên Chủ tịch Quốc hội đã dành thời gian thỏa đáng cho các cháu. Khi Chủ tịch hỏi Bác Hồ đã dạy thiếu niên, nhi đồng như thế nào, thì hầu như tất cả các cánh tay đều giơ lên thẳng tắp. Được mời phát biểu, một cháu đã đọc rất đúng ngữ điệu và mạch lạc 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng. Cả hội trường vỗ tay tán thưởng.

Câu chuyện của bà con với Đoàn hôm ấy rất dài, nhưng tựu chung, bà con đều hài lòng và tin tưởng vào các chính sách của Nhà nước đối với miền núi, vùng cao, nhất là Chương trình phát triển các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Một cụ ông chia sẻ một cách rất tự nhiên: “Chúng tôi có nghe Quốc hội họp, có biết Chính phủ nói là chúng tôi chưa biết làm nhiều việc khó, chúng tôi còn lạc hậu, chưa tấn tới bằng ai; vì vậy, rất hoan nghênh các chỉ dẫn để mở mày, mở mặt. Nhưng xin đề nghị Nhà nước thêm cho chúng tôi vài cái “một ba lăm” (135)(1) nữa thì tốt quá, Tết này vui lắm...”.

Quả thực, càng đến với dân càng thấy tấm lòng rộng mở, thẳng thắn, tin tưởng của đồng bào đối với Đảng, Nhà nước và những nguyện vọng rất đỗi giản dị, thiết thực, chính đáng của bà con mà người lãnh đạo, quản lý ở mỗi cấp theo trách nhiệm của mình phải từng bước giải quyết có hiệu quả cao hơn.

Mùa xuân đầu tiên của Điện Biên và Lai Châu thật đầm ấm, vui tươi cũng là kết quả phấn đấu nhiều năm, trong đó có kết quả thực hiện các nghị quyết, chính sách về miền núi, dân tộc của Đảng và Nhà nước.

Hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu đến thời điểm chia tách đã nâng cấp rải nhựa được 430 km quốc lộ và tỉnh lộ; nâng cấp và mở mới được 1.672 km đường giao thông nông thôn, xây dựng được 7.842 mét cầu, cống..., đạt 93,5% số xã có đường tới trung tâm (mục tiêu là 90%). Nhờ vậy, nhiều nơi trước đây mất 2 ngày mới đi được một phiên chợ thì bây giờ xuống chợ, về chợ chỉ trong một ngày, có nơi chỉ một buổi. Theo cách nói của đồng bào thì bây giờ “cam, quýt, mận... từ trên núi trượt xuống đường cái, chạy ra chợ nhanh như ngựa guồng”...

Chia tay Đoàn, hai đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đều quả quyết rằng, đó mới là mùa xuân đầu tiên. Miền núi, vùng cao còn lắm gian nan, nhưng Đảng bộ và Nhân dân chúng tôi theo đà này phải chiến đấu quyết liệt hơn nhiều để cuộc sống của các dân tộc vùng cao Tây Bắc sẽ là những mùa xuân trọn vẹn, mùa xuân vĩnh hằng.

------------------------------

(1) Quyết định số 135/QĐ-TTg ngày 31.7.1998 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển kinh tế - xã hội các xã đặc biệt khó khăn miền núi và vùng sâu, vùng xa.

Quốc hội và Cử tri

 Kiến nghị tăng cường giám sát quá trình sắp xếp, tổ chức bộ máy
Quốc hội và Cử tri

Kiến nghị tăng cường giám sát quá trình sắp xếp, tổ chức bộ máy

Tiếp tục chương trình tiếp xúc cử tri trước Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV, chiều 10.4, Tổ đại biểu số 2 thuộc Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk do Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Nguyễn Thị Thu Nguyệt làm trưởng đoàn đã có buổi tiếp xúc với cử tri 6 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Cư M’gar. 

Sửa đổi Hiến pháp - mệnh lệnh từ thực tiễn
Quốc hội và Cử tri

Sửa đổi Hiến pháp - mệnh lệnh từ thực tiễn

Trong tiến trình phát triển của mỗi quốc gia, Hiến pháp luôn giữ vị trí đặc biệt - là đạo luật gốc, nền tảng của toàn bộ hệ thống pháp luật, đồng thời thể hiện tầm nhìn, mục tiêu phát triển và phương thức tổ chức quyền lực nhà nước trong từng thời kỳ. Đối với Việt Nam, trong bối cảnh toàn hệ thống chính trị đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới toàn diện, đặc biệt là thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các thiết chế công quyền, thì việc sửa đổi Hiến pháp - với trọng tâm là tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị - là yêu cầu khách quan, tất yếu, mang tính cấp bách và có ý nghĩa lịch sử sâu sắc.

Kỳ vọng về kinh tế tư nhân
Chính sách và cuộc sống

Kỳ vọng về kinh tế tư nhân

Kinh tế tư nhân, trong đó có các hộ kinh doanh cá thể chiếm tới 30% GDP, tạo ra 8,5 triệu việc làm, trở thành một trong những trụ cột quan trọng hàng đầu của nền kinh tế. Tuy nhiên, như nhận định của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng” thì nhiều hộ kinh tế cá thể vẫn theo nếp kinh doanh cũ, thiếu động lực phát triển thành doanh nghiệp, thậm chí "không muốn lớn".

Tổng Biên tập Báo Nhân dân Lê Quốc Minh
Lập pháp

Sửa đổi Luật Chứng khoán, tạo điều kiện cho start-up công nghệ huy động vốn

Nhấn mạnh Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã đặt ra yêu cầu đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, khuyến khích đổi mới sáng tạo, loại bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, Viện trưởng Viện IDS Trần Văn đề nghị cần sớm xem xét sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán, nghiên cứu dành riêng một chương về điều kiện cho các start-up công nghệ có thể huy động vốn trên thị trường.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Người dân, doanh nghiệp cùng hưởng lợi

Dự án Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) hiện đang được Bộ Tư pháp thẩm định. Theo đó, Bộ Tài chính - cơ quan chủ trì soạn thảo đề xuất tiếp tục kéo dài chính sách giảm 2% thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%) đến hết năm 2026. Đây là chính sách được người dân và doanh nghiệp - đối tượng được thụ hưởng trực tiếp, rất chờ đợi.

Hành động khẩn cấp và mục tiêu cụ thể
Chính sách và cuộc sống

Hành động khẩn cấp và mục tiêu cụ thể

Đây là cuộc họp đưa ra các giải pháp cụ thể, để giải quyết những vấn đề cấp bách mà người dân đang phải đối mặt nên không có nhiều thời gian để tiếp tục bàn luận, mà phải hành động ngay từ bây giờ để bảo vệ sức khỏe người dân - là yêu cầu của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp bàn về các giải pháp toàn diện và cấp bách để xử lý ô nhiễm không khí tại các địa phương diễn ra mới đây.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Thách thức cũng là cơ hội

Sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy phục vụ cho sự phát triển của đất nước, cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, đằng sau quá trình này là khối lượng công việc khổng lồ, đặc biệt là công tác rà soát và xử lý các vướng mắc trong hệ thống văn bản pháp luật. Đây không chỉ là một nhiệm vụ kỹ thuật mà còn là một cuộc cải cách thể chế sâu rộng, có tác động lớn đến sự vận hành của nền hành chính quốc gia trong giai đoạn tiếp theo.

Cần chế tài mạnh bảo vệ dữ liệu cá nhân
Chính sách và cuộc sống

Chế tài mạnh bảo vệ dữ liệu cá nhân

Chuyển đổi số diễn ra nhanh chóng, sâu rộng trên hầu hết các lĩnh vực khiến dữ liệu cá nhân được chuyển lên môi trường điện tử thường xuyên, liên tục hơn, kéo theo đó là tình trạng lộ, mất dữ liệu cá nhân cũng diễn ra ngày càng phổ biến; tình trạng mua bán dữ liệu cá nhân dù pháp luật đã có quy định không cho phép dưới mọi hình thức nhưng thực tế vẫn diễn ra phổ biến, công khai, nhiều hành vi chưa thể xử lý được vì thiếu quy định của pháp luật.

ĐBQH Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh)
Quốc hội và Cử tri

Xem xét lộ trình điều chỉnh thuế hợp lý, có độ trễ để doanh nghiệp chuẩn bị

"Cần xem xét lộ trình điều chỉnh thuế hợp lý, có độ trễ tối thiểu một năm để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị và người tiêu dùng có thời gian thích nghi. Nghiên cứu áp dụng phương pháp đánh thuế dựa trên hàm lượng cồn thay vì đánh đồng theo giá trị sản phẩm, vừa công bằng, vừa góp phần định hướng tiêu dùng có trách nhiệm". Đây là đề xuất được đại biểu Quốc hội đưa ra khi thảo luận về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Hiệu quả thiết thực và toàn diện
Quốc hội và Cử tri

Hiệu quả thiết thực và toàn diện

Phát biểu tại Lễ phát động phong trào "Bình dân học vụ số" diễn ra mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh, đây phải trở thành một phong trào cách mạng, toàn dân, toàn diện, bao trùm, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau. Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, Nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi chủ trì phiên họp phát biểu
Diễn đàn Quốc hội

Cần chính sách đủ mạnh để khuyến khích phục hồi doanh nghiệp

Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) dự kiến sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Chín tới, trong đó có một điểm mới nổi bật là bổ sung quy định về phục hồi doanh nghiệp trước khi phá sản. Tại phiên họp mở rộng của Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính thẩm tra dự án Luật này, các đại biểu đề nghị, cần rà soát, nghiên cứu để có khung pháp lý, chính sách đủ mạnh nhằm khuyến khích thực hiện phục hồi doanh nghiệp.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Cải cách thủ tục giải thể doanh nghiệp

Thủ tục thành lập doanh nghiệp khá dễ dàng nhưng thủ tục giải thể “cực kỳ khó khăn”. Đây là phản ánh của doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát thực trạng cung cấp, thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp năm 2024 do Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV - thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng) thực hiện.

Cần tập trung chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong nước phát triển
Quốc hội và Cử tri

Cần chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp mang tính đột phá cao

Trao đổi với phóng viên Báo ĐBND, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính PHAN ĐỨC HIẾU cho rằng, để kinh tế tư nhân trở thành động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước như yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”, thì cần có một chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp được tinh chỉnh, mang tính đột phá cao, phù hợp với bối cảnh mới, yêu cầu mới.

ĐBQH Trần Văn Khải (Hà Nam): Sửa đổi Luật Việc làm là cơ hội vàng để thể chế hóa các định hướng lớn của Nghị quyết 57, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên số
Chính sách và cuộc sống

Tranh thủ tối đa "cơ hội vàng"

Phát triển việc làm bền vững, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số và trong bối cảnh tinh gọn bộ máy - dù khó nhưng chúng ta có thể và phải làm được điều này, trước hết là phải tranh thủ tối đa "cơ hội vàng" từ sửa đổi toàn diện Luật Việc làm.

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất
Quốc hội và Cử tri

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất

Quan tâm đến thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất quy định tại dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội tham dự Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7 đề nghị tăng thời hạn của giấy chứng nhận là trên 5 năm. Bởi, thời hạn trên là quá ngắn, gây khó khăn cho các tổ chức, cá nhân sản xuất hóa chất có điều kiện.

Cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực
Quốc hội và Cử tri

Cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực

Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2021 - 2024 trên địa bàn, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang đề nghị, Chính phủ ban hành các chính sách ưu đãi mạnh mẽ đối với nhân lực chất lượng cao, bao gồm các cơ chế về tiền lương, phúc lợi và hỗ trợ thuế đối với các chuyên gia, giảng viên và nhà nghiên cứu. Cùng với đó, cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực và mức độ đóng góp, tạo động lực làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tạo thuận lợi cho nhà giáo khi thuyên chuyển

Dự thảo Luật Nhà giáo vừa được cho ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7. Dự thảo luật đã khắc phục những khó khăn, vướng mắc, giải quyết các vấn đề phát sinh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về nhà giáo. Tuy vậy, đối với vấn đề thuyên chuyển nhà giáo của các cơ sở giáo dục công lập, cũng có ý kiến đề nghị cần quy định cụ thể, chặt chẽ để giáo viên không gặp khó khi thuyên chuyển.